Gwiazda Strzelców

Gwiazda Strzelców
Šaulių žvaigždė
Awers
Awers
Baretka
Baretka
Ustanowiono

1930

Wielkość

46 × 48 mm

Gwiazda Strzelców[1] (lit. Šaulių žvaigždė) – jedno z litewskich odznaczeń ustanowione w 1930 w celu nagradzania obywateli za zasługi dla Związku Strzelców Litewskich i jego wyróżniających się członków[2].

Historia

Pomysł ustanowienia Gwiazdy Strzelców został przedstawiony w 1927 przez pismo „Trimitas” („Trąbka”). Odznaczenie zostało ustanowione w trzy lata później, a jego pierwsze rozdanie miało miejsce 24 czerwca 1931 w święto strzelców litewskich[3].

Odznaczenie zaprojektował Petras Rimša, a produkowane w Kownie przez firmę „Gravelit”, a także w Szwajcarii w Le Locle przez firmę „Huguenin Fréres”. W latach międzywojennych Gwiazdę Strzelców otrzymało 850 osób, w tym 53 obcokrajowców. Choć nadawana była przez ministra obrony, w imieniu prezydenta i na wniosek Związku Strzelców, to nie znajdowało się wśród oficjalnych odznaczeń litewskich[1].

Gwiazda Strzelców została zniesiona po zajęciu Litwy przez ZSRR.

Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę w 1991 odznaczenie zostało odnowione, a od 2003 jest przyznawane przez litewskiego ministra obrony narodowej jako odznaczenie resortowe – forma nagrody dla wyróżniających się strzelców i innych osób zasłużonych dla Związku Strzelców i dla kraju. Nadawane jest za uczciwość, pilność i oddanie w pracach na rzecz Związku i kraju[2].

Opis odznaki

Odznaką Gwiazdy Strzelców jest trójramienny krzyż, którego każde z ramion jest zakończone trzema ostrymi wypustkami. Ramiona krzyża pokryte są zieloną emalią. Na górnym ramieniu krzyża znajduje się tarcza herbowa z podwójnym krzyżem Jagiellonów. Na dwu pozostałych ramionach widnieje kolba strzelby i czara trąby, które są skrzyżowane pośrodku odznaczenia pod centralnie umieszczonym medalionem z czerwonej emalii przedstawiającym litewską Pogoń. Pomiędzy ramionami krzyża znajdują się srebrzyste promienie[3]. Rewers odznaczenia jest gładki, metaliczny. Na medalionie pośrodku widnieje napis: UŽ NUOPELNUS (Za zasługi). Na górnym ramieniu trójramiennego krzyża widnieją litery L.Š.S (Lietuvos Šaulių Sąjunga, Związek Strzelców Litewskich), zaś na dolnych ramionach daty powstania Związku (1919) i ustanowienia odznaczenia (1930)[3]. Medal zawieszany jest na klamrze umocowanej na wstążce z zielonej mory z dwoma wąskimi białymi paskami wzdłuż obu brzegów wstążki i takim samym czerwonym pośrodku. Szerokość wstążki 30 mm[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Vilius Kavaliauskas: Symbole wolności bałtyckiej 1918–1940. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie, 2020, s. 104. ISBN 978-83-64178-88-7.
  2. a b Riflemen's Star. [dostęp 2010-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-01)].
  3. a b c Algimantas Astikas: Lietuvos ordinai, medaliai ir ženkleliai 1918–1940, Wilno 1993, str. 70
  4. Algimantas Astikas: Lietuvos ordinai, medaliai ir ženkleliai 1918–1940, Wilno 1993, str. 71

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
LTU Riflemen's Star BAR.svg
Baretka: Gwiazda Szaulisów – Litwa.
Coat of arms of Lithuania (1920).png
Coat of arms of Lithuania between the world wars
Order of Star of the Lithuanian Riflemen's Union, 1930.jpg
Autor: Vytauto Didžiojo karo muziejus / Vytautas the Great War Museum (image), Licencja: CC BY 4.0
Order of Star of the Lithuanian Riflemen's Union, 1930.