Gwiazda Strzelców

Gwiazda Strzelców
Šaulių žvaigždė
Awers
Awers
Baretka
Baretka
Ustanowiono

1930

Wielkość

46 × 48 mm

Gwiazda Strzelców[1] (lit. Šaulių žvaigždė) – jedno z litewskich odznaczeń ustanowione w 1930 w celu nagradzania obywateli za zasługi dla Związku Strzelców Litewskich i jego wyróżniających się członków[2].

Historia

Pomysł ustanowienia Gwiazdy Strzelców został przedstawiony w 1927 przez pismo „Trimitas” („Trąbka”). Odznaczenie zostało ustanowione w trzy lata później, a jego pierwsze rozdanie miało miejsce 24 czerwca 1931 w święto strzelców litewskich[3].

Odznaczenie zaprojektował Petras Rimša, a produkowane w Kownie przez firmę „Gravelit”, a także w Szwajcarii w Le Locle przez firmę „Huguenin Fréres”. W latach międzywojennych Gwiazdę Strzelców otrzymało 850 osób, w tym 53 obcokrajowców. Choć nadawana była przez ministra obrony, w imieniu prezydenta i na wniosek Związku Strzelców, to nie znajdowało się wśród oficjalnych odznaczeń litewskich[1].

Gwiazda Strzelców została zniesiona po zajęciu Litwy przez ZSRR.

Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę w 1991 odznaczenie zostało odnowione, a od 2003 jest przyznawane przez litewskiego ministra obrony narodowej jako odznaczenie resortowe – forma nagrody dla wyróżniających się strzelców i innych osób zasłużonych dla Związku Strzelców i dla kraju. Nadawane jest za uczciwość, pilność i oddanie w pracach na rzecz Związku i kraju[2].

Opis odznaki

Odznaką Gwiazdy Strzelców jest trójramienny krzyż, którego każde z ramion jest zakończone trzema ostrymi wypustkami. Ramiona krzyża pokryte są zieloną emalią. Na górnym ramieniu krzyża znajduje się tarcza herbowa z podwójnym krzyżem Jagiellonów. Na dwu pozostałych ramionach widnieje kolba strzelby i czara trąby, które są skrzyżowane pośrodku odznaczenia pod centralnie umieszczonym medalionem z czerwonej emalii przedstawiającym litewską Pogoń. Pomiędzy ramionami krzyża znajdują się srebrzyste promienie[3]. Rewers odznaczenia jest gładki, metaliczny. Na medalionie pośrodku widnieje napis: UŽ NUOPELNUS (Za zasługi). Na górnym ramieniu trójramiennego krzyża widnieją litery L.Š.S (Lietuvos Šaulių Sąjunga, Związek Strzelców Litewskich), zaś na dolnych ramionach daty powstania Związku (1919) i ustanowienia odznaczenia (1930)[3]. Medal zawieszany jest na klamrze umocowanej na wstążce z zielonej mory z dwoma wąskimi białymi paskami wzdłuż obu brzegów wstążki i takim samym czerwonym pośrodku. Szerokość wstążki 30 mm[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Vilius Kavaliauskas: Symbole wolności bałtyckiej 1918–1940. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie, 2020, s. 104. ISBN 978-83-64178-88-7.
  2. a b Riflemen's Star. [dostęp 2010-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-01)].
  3. a b c Algimantas Astikas: Lietuvos ordinai, medaliai ir ženkleliai 1918–1940, Wilno 1993, str. 70
  4. Algimantas Astikas: Lietuvos ordinai, medaliai ir ženkleliai 1918–1940, Wilno 1993, str. 71

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Coat of arms of Lithuania (1920).png
Coat of arms of Lithuania between the world wars
The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
LTU Riflemen's Star BAR.svg
Baretka: Gwiazda Szaulisów – Litwa.
Order of Star of the Lithuanian Riflemen's Union, 1930.jpg
Autor: Vytauto Didžiojo karo muziejus / Vytautas the Great War Museum (image), Licencja: CC BY 4.0
Order of Star of the Lithuanian Riflemen's Union, 1930.