Gwiazdy typu widmowego O
Gwiazdy typu widmowego O – gwiazdy o temperaturze powierzchni 25 000 do 50 000 K. W widmie gwiazd tego typu występują bardzo silne linie helu zjonizowanego.
Należą do nich m.in. niezwykle jasne błękitne hiperolbrzymy, od których jaśniejsze są gwiazdy Wolfa-Rayeta, które jednak szybko się rozpadają.
Gwiazdy tego typu są szczególnie rzadkie[1]; tylko 0,00002% (1 na 5 000 000)[2] do 0,00005% (1 na 2 000 000)[3] wszystkich gwiazd jest typu O, ale ponieważ są bardzo jasne, można je zobaczyć z bardzo dużych odległości, a cztery z 90 najjaśniejszych gwiazd widzianych z Ziemi to gwiazdy typu widmowego O[a]. Ze względu na ich przeciętnie dużą masę, gwiazdy typu O kończą swoje życie dość szybko w gwałtownych wybuchach supernowych, w wyniku czego powstają czarne dziury lub gwiazdy neutronowe. Większość z tych gwiazd to młode, masywne gwiazdy ciągu głównego, olbrzymy lub nadolbrzymy, ale centralne gwiazdy mgławic planetarnych i także stare gwiazdy o niskiej masie pod koniec ich życia, również zazwyczaj mają widma O.
Gwiazdy te zwykle znajdują się w regionach aktywnego formowania się gwiazd, takich jak ramiona spiralne w galaktyce spiralnej lub w dwóch galaktykach poddanych kolizji i fuzji (takie jak Galaktyki Czułki). Gwiazdy te oświetlają otaczający materiał i są w dużej mierze odpowiedzialne za wyraźne zabarwienie ramion galaktyki. Ponadto gwiazdy typu O często występują w podwójnych lub potrójnych układach gwiezdnych, gdzie ich ewolucja jest trudniejsza do przewidzenia z powodu transferu masy i możliwości wybuchania gwiazd składowych jako supernowych w różnym czasie.
Przykłady
Gwiazdy typu widmowego O są rzadkie, ale wielkie i jasno świecące, więc są łatwe do wykrycia i istnieje wiele przykładów widocznych gołym okiem.
Gwiazdy ciągu głównego
- 10 Lacertae(ang.)
- AE Aurigae
- BI 253(ang.)
- Delta Circini(ang.)
- HD 93205(ang.) (V560 Carinae)
- Mu Columbae(ang.)
- Sigma Orionis
- Theta1 Orionis C(ang.)
- VFTS 102
- Zeta Ophiuchi
Olbrzymy
- Iota Orionis
- LH54-425(ang.)
- Meissa
- Gwiazda Plasketta
- Xi Persei
- Mintaka
Superolbrzymy
- UW Canis Majoris(ang.)
- Alnitak
- Alfa Camelopardalis
- Cygnus X-1
- Tau Canis Majoris(ang.)
- Zeta Puppis
Centralne gwiazdy mgławic planetarnych
- NGC 2392 (O6)
- IC 418 (O7fp)
- NGC 6826 (O6fp)
Podkarły
- HD 49798(ang.) (sdO6p)
Uwagi
- ↑ Gamma Velorum, Naos, Mintaka i Alnitak
Przypisy
- ↑ Pavel Kroupa i inni, The Stellar and Sub-Stellar Initial Mass Function of Simple and Composite Populations, Terry D. Oswalt, Gerard Gilmore (red.), Dordrecht: Springer Netherlands, 2013, s. 115–242, DOI: 10.1007/978-94-007-5612-0_4, ISBN 978-94-007-5611-3 [dostęp 2019-06-20] (ang.).
- ↑ Glenn LeDrew , The Real Starry Sky, „Journal of the Royal Astronomical Society of Canada”, 95, Toronto: Royal Astronomical Society of Canada, luty 2001, Bibcode: 2001JRASC..95...32L .
- ↑ Eric Mamajek , Number Densities of Stars of Different Types in the Solar Vicinity, www.pas.rochester.edu [dostęp 2019-06-20] .
Linki zewnętrzne
- Typ widmowy O. postepy.camk.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-11)].
Media użyte na tej stronie
Autor: Rursus, Licencja: CC-BY-SA-3.0
An SVG drawing made to look like Morgan-Keenan spectral classification.png (Kieff)