Gwido Battaglia

Gwido Battaglia

Data i miejsce urodzenia	1846 Bolechów
Data i miejsce śmierci	1915 Lwów
Zawód, zajęcie	urzędnik
Małżeństwo	Olga
Dzieci	Roger, Karol, Małgorzata, Helena, Andrzej
Odznaczenia

Gwido Battaglia di Sopramonte Pontcalto^[1][a] (ur. 1846 w Bolechowie, zm. 1915 we Lwowie) – oficer, urzędnik, pisarz.

Życiorys

Pochodził z rodziny pochodzenia włoskiego, pierwotnie z obszaru południowego Tyrolu, a osiadłej w Galicji na początku XIX wieku^[2]. Jego krewny służył armii napoleońskiej^[3]. Był synem Karola, galicyjskiego urzędnika administracyjnego^[2] i Polki^[4]. Miał dwie siostry^[5]. Legitymował się tytułem barona Świętego Cesarstwa Rzymskiego^[2]. Urodził się w 1845 lub w 1846 w Bolechowie^[2].

Mając 9 lat został przekazany pod opiekę księdza ruskiego w Kałuszu i uczył się tam w niemieckojęzycznej szkole ludowej^[6][2]. Potem kształcił się w gimnazjum w Stanisławowie^[2]. W tym okresie podczas pobytu w domu rodzinnym w Obertynie odwiedził miejsce zamieszkania rodziców Mieczysława Romanowskiego w Żukowie i za sprawą wyniesionych stamtąd doznań od tego czasu poczuwał się do Polskości^[7][2]. W stanisławowskim gimnazjum ukończył III klasę, a na skutek konfliktów polsko-niemieckich między uczniami i działalności konspiracyjnej został wydalony ze szkoły w gronie kilku Polaków (wśród nich był m.in. Aleksander Raciborski)^[8][2]. Następnie ukończył IV klasę w Buczaczu, po czym otrzymał informację o zaostrzeniu represji wobec niego - został wykluczony z nauki publicznej w całym kraju^[8]. Następnie przez dwa lata kształcił się w gimnazjum bernardyńskim we Lwowie kończąc V i VI klasę^[9]. Po cofnięciu decyzji wykluczającej go z nauki od września 1862 uczył się w VII klasie gimnazjum dominikańskiego we Lwowie^[9][2]. Zaangażował się działalność organizacji narodowej 27 listopada 1862 składając przysięgę Komitetowi Centralnemu^[10]. Po wybuchu powstania styczniowego od 31 stycznia 1863 służył w szeregach polskich sił^[11][12]. Brał udział w wyprawie na Tomaszów pod dowództwem Czarneckiego^[13][12]. Po rozwiązaniu oddziału przedostał się do swojej rodziny Udryckich w Stanisłówce i tam działał w organizacji narodowej^[14]. Od początku lipca 1863 był czynny w organizacji wyprawy Leszka Wiśniowskiego na Wołyń^[15]. Uczestniczył w potyczce pod Korytnicą^[16]. Później wraz z oddziałem został wyparty przez Rosjan, a po przekroczeniu granicy rozbrojony przez siły austriackie^[17]. Potem został odstawiony do Stanisłówki, skąd wrócił do domu rodzinnego^[18]. Po powrocie kontynuował naukę^[18]. W 1864 zdał egzamin dojrzałości w Gimnazjum Dominikańskim we Lwowie (innymi abiturientami zostali też wtedy m.in. Roman Pilat, August Szczurowski)^[19]. Studiował na Uniwersytecie Lwowskim^[20].

Potem został oficerem Armii Cesarstwa Austriackiego, a w 1866 odbył kampanię w wojnie prusko-austriackiej^[2]. Pełnił służbę w stopniu porucznika 15 pułku piechoty Księcia Nassauskiego w ramach Armii Północnej i pierwotnie informowano, jakoby poległ w bitwie pod Sadową (3 lipca 1866)^[21], po czym zdementowano to doniesienie i w sierpniu 1866 podano, że w rzeczywistości został ranny i przebywał w niewoli w Rechanitz^[22], a potem w Colberg^[23].

Po odejściu z wojska ukończył studia prawnicze^[2]. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do służby urzędniczej Austro-Węgier. Jako urzędnik C. K. Namiestnictwie był prowizorycznym adiunktem konceptowym przy starostwie c. k. powiatu bohorodczańskiego od około 1872^[24], następnie przeszedł do pracy w starostwie c. k. powiatu bocheńskiego, gdzie był 1873 był praktykantem konceptowym^[25], od 1875 koncepistą namiestnictwa^[26], od około 1878 do około 1879 komisarzem powiatowym^[27]. Równolegle w okresie około 1876-1879 pełnił funkcję przełożonego C. K. Urzędu Cechowniczego Miar i Wag w Bochni (nr 21)^[28]. Od około 1879 do około 1882 był zatrudniony w charakterze komisarza powiatowego w starostwie c. k. powiatu nowotarskiego^[29][30][31]. Jednocześnie około 1881-1882 pełnił funkcję zastępcy prezydującego c. k. powiatowej komisji szacunkowej w Nowym Targu^[32]. Od około 1882 do około 1884 był komisarzem powiatowym w starostwie c. k. powiatu krakowskiego^[33]. W tym okresie około 1883-1884 pełnił funkcję komisarza rządowego w zarządzie Powiatowej Kasy Oszczędności w Krakowie^[34] Od około 1884 do około 1898 był komisarzem powiatowym w starostwie c. k. powiatu tarnowskiego^[35]. Potem przez lata był przydzielony do służby w C. K. Namiestnictwie we Lwowie: od około 1898 w randze starszego komisarza powiatowego^[36], na koniec około 1903-1904 w randze starosty^[37].

6 kwietnia 1881 otrzymał honorowe obywatelstwo Nowego Targu^[31][38].

Wskutek działań w okresie młodości utracił władzę w nogach^[2]. Od młodych latach uprawiał też działalność literacką^[2]. Początkowo publikował we lwowskim „Dzienniku Literackim”, potem jego utwory ukazywały się w innych czasopismach z tego miasta, a także z Warszawy^[2]. Ogłosił kilka prac^[2].

Jego żoną została Olga z domu Baranowska herbu Łodzia^[2]. Mieli pięcioro dzieci^[2]: Rogera (1873-1950, prawnik, ekonomista, poseł do Rady Państwa)^[39], Karola (porucznik artylerii), Małgorzatę (żona Węclewskiego, komisarza powiatowego), Helenę (żona Forsta, docenta Uniwersytetu Wiedeńskiego), Andrzeja (1895-1918, żołnierz, legionista, pierwszy Polak poległy w obronie Lwowa w 1918)^[40][41][2].

Zmarł na początku 1915 we Lwowie^[1]. Został pochowany w tym mieście^[42][43].

Publikacje

• Taras Szewczenko. Życie i pisma jego (1865^[44], 1881^[2][45])^[46]
• Listy z Podhala tatrzańskiego (1881)^[2][47]
• Wspomnienia mojej młodości. 1, 1860-1863 – dwa tomiki (1913)^[2][48]
• Wieczór z Złotej Pradze^[2]

Odznaczenia

austro-węgierskie

• Medal Wojskowy Włoskiego Krzyża Mariańskiego (około 1880)^[30]
• Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (przed 1904)^[49]
• Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (przed 1904)^[49]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Gwido Battaglia: Wspomnienia mojej młodości. I. 1860-1863. Lwów: Księgarnia Akademicka, 1913, s. 1-51.