Gwido Poten

Gwido Poten

Guido von Poten

pułkownik kawalerii
Data urodzenia	26 sierpnia 1879
Data i miejsce śmierci	1940 USRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	do 1928
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	4 Pułk Ułanów Cesarza 18 Pułk Ułanów Pomorskich 15 Pułk Ułanów Poznańskich XVI Brygada Kawalerii
Stanowiska	dowódca pułku kawalerii dowódca brygady kawalerii członek O. T. O.
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska
Odznaczenia

Gwido Erwin Poten (ur. 26 sierpnia 1879, zm. 1940 w ZSRR) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Był pochodzenia austriackiego^[1]. Urodził się austriackiej, szlacheckiej rodzinie galicyjskiej, jako syn Ernesta^[2]. Służył w c. i k. armii, w której został awansowany na stopień rotmistrza ze starszeństwem z 1 maja 1913 w 4 pułku ułanów cesarza w Żółkwi (wraz z nim służył wówczas por. Aleksander Pragłowski). Brał udział w I wojnie światowej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego w 1918. Przydzielony do 18 pułku ułanów. Został awansowany do stopnia majora, następnie do stopnia podpułkownika. Jednocześnie do maja 1920 był komendantem Szkoły Oficerów Jazdy w Przemyślu. Był także instruktorem w Centrum Wyszkolenia Kawalerii Grudziądzu^[3]. Od września 1921 do 5 czerwca 1924 pełnił stanowisko dowódcy 15 pułku Ułanów Poznańskich. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 23. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii)^[4]. 1 czerwca 1924 roku został mianowany dowódcą XVI Brygady Kawalerii we Lwowie^[5][6]. 28 stycznia 1928 roku został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego^[7]. Z dniem 31 grudnia 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku^[8]. W 1934, jako pułkownik kawalerii w stanie spoczynku, był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto^[9].

We Lwowie był jednym z prezesów honorowych Towarzystwa b. Żołnierzy 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich (15 pułku ułanów poznańskich), założonego w maju 1933^[a][10]. Był członkiem zwyczajnym Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie^[11].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD. Miał być przetrzymywany i torturowany w więzieniach lwowskich. Prawdopodobnie na Zamarstynowie na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 71/1-18 oznaczony numerem 2379; jego tożsamość została podana jako Gwidon Poten)^[12]. Ofiary tej zbrodni zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Czterej pułkownicy kawalerii w stanie spoczynku z Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI w 1934 wymienieni jako oficerowie przewidziani do użycia w czasie wojny, tj. Stefan Cieński, Rudolf Lang, Wawrzyniec Łobaczewski, Gwido Poten, zostali zamordowani w 1940 i widnieją na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej.

Ordery i odznaczenia

• Order Korony Żelaznej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami^[13]
• Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami^[13]
• Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej^[13]
• Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej^[13]
• Krzyż Wojskowy Karola^[13]
• Krzyż Jubileuszowy Wojskowy^[13]
• Krzyż Żelazny II klasy (Królestwo Prus)
• Kawaler Legii Honorowej – 28 września 1925^[14]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
• Dowódcy 115 Pułku Ułanów Poznańskich. Gwido Erwin Poten (1879 – 1940). Dowódca pułku: wrzesień 1921 – czerwiec 1924 r.. poznan.pl. [dostęp 2014-12-09].