Gwiezdne wojny

Logo serii Gwiezdne wojny
Mapa galaktyki, w której rozgrywa się akcja Gwiezdnych wojen (w starym kanonie)
(c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0
Planeta Naboo. Scena została nakręcona na placu w Sewilli (Hiszpania).
Planeta Tatooine. Zdjęcia planety były kręcone w Tunezji w miejscowości Tatawin.
Cosplay Lei, Luke’a i innych postaci
Tatooine
Tatooine
Skraplacze wilgoci na planecie Tatooine
Alfabet i cyfry Mandalorian

Gwiezdne wojny (ang. Star Wars) – amerykańska franczyza filmowa z gatunku space opera oparta na trylogii filmów stworzonej przez George’a Lucasa.

Franczyza została zapoczątkowana w 1977 roku premierą filmu Star Wars (któremu później dodano podtytuł: Część IV – Nowa nadzieja[1][2]). Stał się on światowym popkulturowym fenomenem. W kolejnych latach LucasFilm wyprodukował dwa sequeleImperium kontratakuje (1980) oraz Powrót Jedi (1983). Wszystkie trzy filmy stanowią oryginalną trylogię Gwiezdnych wojen. W latach 1999–2005 powstała trylogia prequeliMroczne widmo (1999), Atak klonów (2002) i Zemsta Sithów (2005).

W 2012 roku firma Walt Disney Company przejęła LucasFilm za 4,06 mld USD i uzyskała prawa do dystrybucji kolejnych filmów serii[3]. Były dystrybutor 20th Century Fox zachował prawa do fizycznej dystrybucji dwóch pierwszych trylogii, jest właścicielem praw do filmu z 1977 roku, a także będzie posiadał prawa do części I, II, III, V i VI do maja 2020 roku[4][5]. Walt Disney Studios jest właścicielem praw do cyfrowej dystrybucji filmów, z wyjątkiem Nowej nadziei[5][6].

W 2015 roku odbyła się premiera filmu Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy, który zapoczątkował nową trylogię sequeli. W kolejnych latach ukazały się następne części: Ostatni Jedi (2017) oraz Skywalker. Odrodzenie (2019). W tym okresie powstały też dwa spin-offyŁotr 1 (2016) oraz Han Solo (2018).

Gwiezdne wojny osiągnęły komercyjny sukces, zarabiając do końca 2019 roku prawie 10 mld USD[7]. Aktualnie Gwiezdne wojny zajmują 2. miejsce w rankingu najbardziej dochodowych serii filmowych[8].

Seria stworzyła rozległą franczyzę – Star Wars Expanded Universe – rozszerzoną o powieści, komiksy[9], seriale telewizyjne oraz gry komputerowe. W 2015 roku całkowita wartość franczyzy wyniosła 42 mld USD[10][11], co pozwoliło zająć jej 2. miejsce wśród najbardziej dochodowych franczyz.

Świat przedstawiony

Zdanie Dawno, dawno temu w odległej galaktyce... rozpoczynające każdy z filmów jest jedyną wskazówką co do miejsca i czasu akcji. Wydarzenia pokazane w filmach są opowieściami z przeszłości, na wzór fabuły baśni oraz starożytnych eposów o herosach.

Akcja filmów i innych kanonicznych elementów franczyzy opisuje ponad 60 lat historii. Akcja utworów należących do Legend sięga nawet ponad 25 000 lat wstecz, oraz wiek naprzód, opisując niekanoniczną przyszłość w której obca rasa zwana Yuuzhan Vong przybywa z innej galaktyki.

Galaktykę zamieszkują ludzie i wiele innych inteligentnych gatunków, często humanoidalnych. Powszechny jest hipernapęd umożliwiający szybkie podróże międzygwiezdne. Broń palna jest rzadka, zamiast niej używane są blastery oraz charakterystyczne miecze świetlne, z których korzystają dysponujący Mocą Jedi i wrodzy im Sithowie.

Postacie

Główny cykl filmów

Główne

Darth VaderLuke SkywalkerObi-Wan KenobiPalpatineHan SoloLeia OrganaChewbaccaPadmé AmidalaC-3POR2-D2YodaReyFinnKylo RenBB-8Poe Dameron

Drugoplanowe

Aayla Secura • Admirał Ackbar • Bail Organa • Beru Lars • Bib Fortuna • Boba FettDarth MaulHrabia Dooku • Finis Valorum • Grievous • Admirał Holdo • Generał Hux • JabbaJango FettJar Jar Binks • Kapitan Phasma • Ki-Adi Mundi • Kit Fisto • Lando Calrissian • Lobot • Mace Windu • Maz Kanata • Mon Mothma • Nute Gunray • Owen Lars • Plo Koon • Kapitan Panaka • Rose Tico • Qui-Gon JinnShmi SkywalkerSnokeWattoWilhuff TarkinWicketWedge Antilles

Inne filmy, seriale, gry itd.

Jyn ErsoCassian Andor • K-2SO • Saw Gerrera • Orson Krennic • Ahsoka TanoAsajj VentressGalen MarekRevanKreiaKyle KatarnMara JadeThrawnQi’ra • Tobias Beckett • Dryden Vos • Din Djarin (Mandalorianin) • Grogu (Dziecko) • Cara Dune • Greef Karga • Ezra Bridger • Kanan Jarrus • Garazeb Orrelios • Sabine Wren • Hera Syndulla • Bodhi Rook

Frakcje

Republika GalaktycznaImperium GalaktyczneJediSithowieSojusz RebeliantówNowa RepublikaKonfederacja Niezależnych SystemówFederacja HandlowaMandalorianieNajwyższy PorządekRuch OporuDroidySzturmowcyŻołnierze-klony

Filmy

Główne filmy kinowe

TytułData premiery (USA)ReżyseriaScenariuszPomysłProdukcjaŹródła
Oryginalna trylogia
Część IV –
Nowa nadzieja
25 maja 1977George LucasGary Kurtz[12][13]
Część V –
Imperium kontratakuje
21 maja 1980Irvin KershnerLeigh Brackett i Lawrence KasdanGeorge Lucas[14][15]
Część VI –
Powrót Jedi
25 maja 1983Richard MarquandLawrence Kasdan i George LucasHoward Kazanjian[16][17]
Trylogia prequeli
Część I –
Mroczne widmo
19 maja 1999George LucasRick McCallum[18]
Część II –
Atak klonów
16 maja 2002George LucasGeorge Lucas i Jonathan HalesGeorge Lucas[19][20]
Część III –
Zemsta Sithów
19 maja 2005George Lucas[21][22]
Trylogia sequeli
Część VII –
Przebudzenie Mocy
18 grudnia 2015J.J. AbramsJ.J. Abrams & Lawrence Kasdan i Michael ArndtKathleen Kennedy, J.J. Abrams i Bryan Burk[23]
Część VIII –
Ostatni Jedi
15 grudnia 2017Rian JohnsonKathleen Kennedy i Ram Bergman[24][25]
Część IX –
Skywalker. Odrodzenie
20 grudnia 2019J.J. AbramsChris Terrio & J.J. AbramsDerek Connolly & Colin Trevorrow, Chris Terrio & J.J. AbramsKathleen Kennedy, J.J. Abrams i Michelle Rejwan[26][27]

Spin-offy

TytułData premiery (USA)ReżyseriaScenariuszPomysłProdukcjaŹródła
Łotr 116 grudnia 2016Gareth EdwardsChris Weitz i Tony GilroyJohn Knoll i Gary WhittaKathleen Kennedy, Allison Shearmur i Simon Emanuel[28]
Han Solo25 maja 2018Ron HowardJonathan Kasdan & Lawrence Kasdan[29]
Star Wars: Rogue SquadronBRAK DANYCHPatty JenkinsMatthew RobinsonKathleen Kennedy[30]

Historia

Pomysł Gwiezdnych wojen powstał we wczesnych latach 70. XX wieku i w tym czasie był wielokrotnie zmieniany. Oryginalny film Gwiezdne wojny (jeszcze bez podtytułu Część IV: Nowa nadzieja, który dodano w 1981 roku) miał premierę w 1977 roku, ale rok wcześniej wydano adaptację książkową autorstwa Alana Deana Fostera (jako ghostwritera). Zgodnie z wypowiedzią Fostera udzieloną magazynowi Empire, w przypadku, gdyby film nie odniósł znaczącego sukcesu, planowano jego niskobudżetową kontynuację w oparciu o książkę Spotkanie na Mimban.

Gwiezdne wojny okazały się jednak przebojem, co pozwoliło na nakręcenie dwóch kolejnych filmów, o uprzednio zaplanowanej fabule[31]. W 1993 roku ogłoszono, że powstanie kolejna trylogia – prequele uzupełniające historię Anakina Skywalkera. W 1999 ukazał się pierwszy film z nowej serii – Mroczne widmo, zaś premiera szóstego filmu (w kolejności kręcenia), czyli Zemsty Sithów, odbyła się 19 maja 2005.

30 października 2012 wytwórnia Lucasfilm, odpowiedzialna za dotychczasowe części serii, została sprzedana korporacji The Walt Disney Company (za 4,05 miliardów dolarów). Studio zaplanowało realizację trzech sequeli[32][33][34]. Pierwszy – Przebudzenie Mocy, powstał w 2015 roku i został wyreżyserowany przez J.J. Abramsa[35].

Miejsce w kulturze

Filmy czerpią bardzo wiele z archetypowych postaci i motywów obecnych w klasycznej literaturze. Oparte są one na koncepcji Mocy – energii, która może być kontrolowana przez kogoś obdarzonego wrodzoną zdolnością, oraz odpowiednio wytrenowanego, aby móc z niej korzystać. Moc może być użyta, aby przesuwać przedmioty, czytać i kontrolować myśli, a nawet wpływać na przebieg bitew. Można tu dopatrzyć się pewnych inspiracji mitologią hinduską (Brahman). W Galaktyce istnieje zakon Jedi – światłych rycerzy jasnej strony Mocy, stojących na straży pokoju. Wielu upadłych Jedi, którzy opuścili zakon, pogrążyło się w chaosie. Mroczni Jedi utworzyli w zamierzchłych czasach imperium Sithów, w którym tworzyła się kultura adeptów ciemnej strony. Po jego unicestwieniu, ostatni lordowie Sith „w ukryciu” czekali na odpowiednią chwilę, by znów zawładnąć galaktyką (rządy Imperatora).

Akcja toczy się Dawno, dawno temu, w odległej galaktyce…. Zdanie to pojawia się na początku każdej z części filmu oraz w wielu nawiązaniach. Budzi jednocześnie skojarzenia z antyczną epiką heroiczną.

Polityka

Jednym z najczęściej wspominanych nawiązań jest nazwa systemu obronnego USA: Wojny Gwiezdne, któremu nazwę nadał prezydent Ronald Reagan. W 1983 komunistyczny reżim ZSRR został natomiast przez niego określony mianem imperium zła[36].

Do motywów i postaci z Gwiezdnych wojen nawiązują także wypowiedzi polskich polityków (np. Tomasz Nałęcz w 2003 w wywiadzie dla radia RMF FM nazwał autorów propozycji korupcyjnej złożonej Adamowi Michnikowi „Imperium zła”, i stwierdził, że Lord Vader się zaniepokoił działaniami komisji śledczej[37]).

Nawiązania do innych filmów

Liczba 1138 pojawia się w wielu filmach (m.in. pierwszych sześciu kanonicznych), a także w niektórych grach[38]. Jeden z pierwszych filmów Lucasa to Elektroniczny labirynt THX 1138 4EB, którego akcja ma miejsce w roku 2187. W części IV Leia jest uwięziona w celi 2187, a imię jednego z głównych bohaterów części VII to FN-2187[39]. Jest to inspiracja filmem 21-87 Arthura Lipsetta[40].

Wpływ na kulturę masową

Popularność sagi George’a Lucasa jest zjawiskiem na skalę światową. Jest to fenomen kinematograficzny, techniczny, ale też np. socjologiczny. Gwiezdne wojny są wyjątkowo silnie zakorzenione w kulturze; trudno jest zliczyć nawiązania do tych filmów Lucasa, zwłaszcza w kulturze popularnej.

Główne motywy i interpretacje

Gwiezdne wojny przedstawiają samoniszczącą naturę gniewu i nienawiści. Określają to słowa Mistrza Yody: Strach prowadzi do gniewu, gniew prowadzi do nienawiści, nienawiść prowadzi do cierpienia, cierpienie prowadzi na Ciemną Stronę Mocy. Zło ma podstawy psychologiczne, a nienawiść rodzi się w człowieku w wyniku cierpienia, jakiego ów człowiek doświadcza. Anakin / Vader w dzieciństwie był pogardzanym niewolnikiem, nigdy nie miał ojca i wcześnie oddzielony został od matki, której późniejszej tragicznej śmierci nie mógł przez to zapobiec. Równocześnie młodzieniec kuszony jest przez zło (uosabiane przez mroczną postać Dartha Sidiousa), które odwołuje się do jego ambicji i podsyca je, aby ostatecznie zawrzeć „szatański pakt” – poddanie się mu za cenę zaspokojenia własnych pragnień i posiadania wszechmocy, która okazuje się złudna.

Dobro i Zło są w Gwiezdnych wojnach przedstawione jednoznacznie, jednak nie oznacza to, że opisywany świat jest czarno-biały: nawet Jedi (w tym Mistrz Yoda) mają swoje słabości. Nawet Vader nie jest w istocie zły, jest zwyczajnym człowiekiem, który uległ powabom zła. Gwiezdne wojny to opowieść o sile tkwiącej w miłości: to, czego nie mogli dokonać najwięksi i najpotężniejsi Rycerze Jedi – pokonanie Sithów – dokonuje się dzięki miłości syna do ojca oraz ojca do syna. Opowieść zestawia też dwa rodzaje „miłości”: egoistyczną, wpychającą Anakina w objęcia Ciemnej Strony, oraz altruistyczną, która doprowadza do jego ostatecznego ocalenia.

Istnieje także antytechnologiczna interpretacja. Prymitywne ludy Ewoków i Gungan pokonują wrogów wyposażonych w nowoczesną broń. Bywa to także interpretowane jako rozrachunek Lucasa z zakończoną na krótko przed rozpoczęciem zdjęć do pierwszej trylogii wojną w Wietnamie.

Muzyka

Muzykę do wszystkich części Gwiezdnych wojen skomponował John Williams, za co w 1978 roku otrzymał Oscara w kategorii „Najlepsza muzyka oryginalna”, a w latach 1981, 1984, 2016, 2018 i 2020 był nominowany do tej nagrody.

Inspiracje

Kręcąc oryginalną sagę George Lucas inspirował się przede wszystkim powieścią Franka Herberta Diuna oraz komiksem science fiction Valerian (oba zostały wydane w latach 60. XX wieku). Duże znaczenie miały również Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena, cykl Fundacja Isaaca Asimova i filmy o samurajach (m.in. w reżyserii Akiry Kurosawy).

Inne media

Expanded Universe (Legendy)

Expanded Universe (EU), czyli z ang. rozszerzony wszechświat, obejmuje wszystkie oficjalnie licencjonowane materiały poza obiema filmowymi trylogiami. Są to książki, komiksy, gry komputerowe i fabularne, seriale animowane oraz inne rodzaje wydawnictw. EU zapoczątkowany został książką Spotkanie na Mimban napisaną przez Alana Deana Fostera w 1978 roku. Expanded Universe obejmuje okres daleko wybiegający poza ramy filmów, bardzo rozbudowując historię Galaktyki, zarówno przed akcją filmów, jak i po nich. Książki najczęściej skupiają się na wydarzeniach poprzedzających lub następujących bezpośrednio po akcji filmów.

EU wprowadza wiele nowych postaci. Są nimi np. bliźniaki Jaina i Jacen Solo, Mara Jade oraz taktyczny geniusz: wielki admirał Thrawn. Wprowadzone są nowe wielkie historie, takie jak wojna z Yuuzhan Vongami, także historia postaci pobocznych w EU jest znacząco rozbudowana – na przykład losy Jango i Bobby Fetta. Dokładnie zostają też opisane historie Sithów, wraz z wprowadzeniem Zasady Dwóch, czy też historia zakonu Jedi.

25 kwietnia 2014, planując wydanie siódmego filmu, firma Lucasfilm Ltd. ogłosiła, że za kanon z wydanych dotąd utworów uważane będą tylko dwie filmowe trylogie i serial animowany Gwiezdne wojny: Wojny klonów, a pierwszym nowym elementem będzie Star Wars: Rebelianci. Kolejne wydania pozostałych utworów z poprzedniego EU otrzymały szyld Legends[41].

Adaptacja radiowa

Radiowa adaptacja Gwiezdnych wojen została wyemitowana w amerykańskim National Public Radio w 1981 roku. Potem kolejno przedstawiono nagrania dwóch pozostałych części. Scenariusze były stworzone przez pisarza science-fiction Briana Delaya, który także napisał serię książek o przygodach Hana Solo.

Seriale animowane

TytułSezonOdcinkiWydanieTwórcaStatus
Pierwsza emisjaOstatnia emisjaStacja
Droidy1137 września 198530 listopada 1985ABCMiki Herman & Peter Sauder[42]Wydane
Film7 czerwca 1986Clive A. Smith
Ewoki1137 września 198530 listopada 1985Miki Herman & Peter Sauder
21313 września 198613 grudnia 1986
Wojny klonówFilm15 sierpnia 2008Premiera kinowaDave Filoni[43]
1223 października 200820 marca 2009Cartoon Network
2222 października 200930 kwietnia 2010
32217 września 20101 kwietnia 2011
42216 września 201116 marca 2012
52029 września 20122 marca 2013
6137 marca 2014Netflix
71221 lutego 2020 r.4 maja 2020Disney+
RebelianciMiniodcinki411 sierpnia 20141 września 2014Disney XD
Film26 września 2014
1153 października 20142 marca 2015
22220 czerwca 201530 marca 2016
32224 września 201625 marca 2017Justin Ridge
41616 października 20175 marca 2018Dave Filoni
Ruch oporuMiniodcinki1210 grudnia 201831 grudnia 2018Disney ChannelJustin Ridge[44]
1217 października 201817 marca 2019
2196 października 2019 r.26 stycznia 2020
Parszywa zgraja1164 maja 202113 sierpnia 2021Disney+Jennifer Corbet[45]
2BRAK DANYCH2022BRAK DANYCHW produkcji[46]
Wizje1922 września 2021NIE DOTYCZYWydane
2BRAK DANYCHWiosna 2023W produkcji[47]

Krótkometrażowe seriale animowane

TytułSezonOdcinkiWydanieShowrunnerStatus
Pierwsza emisjaOstatnia emisjaStacja
Wojny klonów1107 listopada 200320 listopada 2003Cartoon NetworkGenndy Tartakovsky[48][49]Wydane
21026 marca 20048 kwietnia 2004
3521 marca 200525 marca 2005
Blips[50]183 maja 20174 września 2017YouTube
Forces of Destiny[51]1163 lipca 20171 listopada 2017Carrie Beck & Dave Filoni[52]
21619 marca 201825 maja 2018
Galaxy of Adventures[53]13630 listopada 201813 lipca 2019Josh Rimes[54]
21913 marca 20202 października 2020
Roll out[55]1169 sierpnia 20191 kwietnia 2020Hideo Itoyanagi
Jedi Temple Challenge[56]11010 czerwca 20205 sierpnia 2020Scott Bromley, Mickey Capoferri i Steve Blank[57]
Galaxy of Creatures[58][59]11214 października 202118 listopada 2021Josh Rimes[60]

Filmy telewizyjne

TytułData premiery (USA)ReżyseriaScenariuszPomysłStacjaŹródła
Star Wars Holiday Special17 listopada 1978Steve BinderPat Proft, Leonard Ripps, Bruce Vilanch, Rod Warren i Mitzie WelchGeorge LucasCBS[61]
Przygoda wśród Ewoków25 listopada 1984John KortyBob CarrauABC[62][63][64]
Ewoki: Bitwa o Endor24 listopada 1985Jim Wheat, Ken Wheat
A Droid StoryBRAK DANYCHDisney+[65]

Seriale aktorskie

TytułSezonOdcinkiWydanieShowrunnerStatusŹródła
Pierwsza emisjaOstatnia emisjaStacja
The Mandalorian1812 listopada 201927 grudnia 2019Disney+Jon FavreauWydane[66]
2830 października 202018 grudnia 2020[67]
38luty 2023BRAK DANYCHPostprodukcja[68][69][70][71]
4BRAK DANYCHBRAK DANYCHBRAK DANYCHW fazie rozwoju[71]
Księga Boby Fetta1729 grudnia 20219 lutego 2022Wydane[72][73][74][75]
Obi-Wan Kenobi1627 maja 202222 czerwca 2022Joby Harold[76][77][78][79][80]
Andor11221 września 2022BRAK DANYCHTony Gilroy[81][82][83][84]
212BRAK DANYCHW trakcie zdjęć[85]
Ahsoka1BRAK DANYCHJon Favreau i Dave FiloniW trakcie zdjęć[86]
Skeleton Crew1Jon Watts i Christopher FordPostprodukcja[87]
The Acolyte18Leslye HeadlandW trakcie zdjęć[88]
Lando1BRAK DANYCHJustin SimienW fazie rozwoju[89]

Filmy i seriale Lego

TytułData premiery (USA)ReżyseriaScenariuszStacjaŹródła
Filmy
Lego Star Wars: Revenge of the Brick8 maja 2005Royce Graham, Pete Bregman, Mark Hamill, Bill Horvath, Karl TurkelDaniel LipkowitzCartoon Network[90][91]
Lego Star Wars: Poszukiwanie R2-D227 sierpnia 2009Peder PedersenOle Holm Christensen, Daniel Lipkowitz, Keith Malone[92]
Lego Star Wars: Wielki łowca27 listopada 2010Daniel Lipkowitz[93]
Lego Star Wars: Padawańskie widmo22 lipca 2011David ScottMichael Price[94][95]
Lego Star Wars: Upadek Imperium26 września 2012Guy Vasilovich[96][97]
Lego Star Wars: Świąteczna przygoda17 listopada 2020Ken CunninghamDavid ShayneDisney+[98][99]
Lego Star Wars: Przerażające historie1 października 2021[100]
Lego Star Wars: Wakacje5 sierpnia 2022[101]
Seriale
Lego Star Wars: Kroniki Yody29 maja 2013Martin Skov, Michael HegnerMichael Price, Martin SkovCartoon Network[102]
Lego Star Wars: Opowieści droidów6 lipca 2015Michael Price, Mick KellyDisney XD[103]
Lego Star Wars: Przygody Freemakerów20 czerwca 2016Michael Hegner, Jens Møller, Martin SkovBill Motz, Bob Roth[104]

Książki

Komiksy

  • Mroczne Imperium (Dark Empire) 1-3 (TM-Semic 1997)
  • Mroczne Imperium II (Dark Empire II) 1-3 (polska numeracja jako 4-6; TM-Semic 1997)
  • Gwiezdne wojny – komiks (miesięcznik, kompilacje po kilka komiksów) 1-5/1999, 1-6/2000 (Egmont)
  • Mroczne widmo (The Phantom Menace) (Egmont 1999)
  • Opowieści Jedi (Tales of the Jedi) (Egmont):
  • Złoty wiek Sith (Golden Age of the Sith) 1-2 (Egmont 2000)
  • Upadek Imperium Sith (The Fall of the Sith Empire) (Egmont)
  • Atak klonów (Attack of the Clones) (Egmont 2002)
  • Trylogia Thrawna (Thrawn Trilogy) (Amber):
  • Dziedzic Imperium (Heir to the Empire) (Amber)
  • Ciemna strona Mocy (Dark Force Rising) (Amber)
  • Ostatni Rozkaz (The Last Command) (Amber)
  • Karmazynowe Imperium (Crimson Empire) (Egmont)
  • Karmazynowe Impeium II: Rada w krwi (Crimson Empire II: Council of Blood) (Egmont)
  • Jango Fett (Amber)
  • Zam Wesell (Amber 2002)
  • Ciemność I, II (Darkness) (Amber komiks 2003)
  • Związek I, II (Union) (Amber komiks 2004)
  • Republika (Republic) 67 (Mandragora 2005)
  • Obsesja (Obsession) 1-5 (Mandragora 2005)
  • Tag i Bink kopnęli w kalendarz (Tag & Bink Are Dead – Issue 1) (Mandragora 2005)
  • Więzy krwi, wojny klonów (Republic – issue #64: bloodlines) (Mandragora 2005)
  • Tag & Bink kopnęli w kalendarz II (Tag & Bink Are dead – Issue 2) (Mandragora 2006)
  • „Generał” Skywalker (Empire #27: „General” Skywalker) 1-2 (Mandragora 2006)
  • Star Wars Komiks (miesięcznik, kompilacje po kilka komiksów) (Egmont, od 2008)
  • Dziedzictwo: Złamany (Legacy: Broken) (Egmont 2008)
  • Dziedzictwo: Kawałki (Legacy: Shards) (Egmont 2008)
  • Dziedzictwo: Smocze Szpony (Legacy: Claws of Dragon) (Egmont 2009)
  • Dzieci Mocy (Egmont 2008)
  • Chwila Zwątpienia (Egmont 2008)
  • Ścieżka Wojownika (Egmont 2008)
  • Dziedzictwo: Nowy (Egmont 2008)
  • Boba Fett: Narzędzie Zniszczenia (Egmont 2008)
  • Wedge Antilles: Szczęściarz (Egmont 2008)
  • Sith Pośród Cieni (Egmont 2008)
  • Darth Maul: Naznaczony (Egmont 2008)
  • Dzięki, Stwórco (Egmont 2008)
  • Troje Przeciwko Galaktyce (Egmont 2008)
  • Rutyna (Egmont 2009)
  • Cienie i Światło (Egmont 2009)
  • Boba Fett: Poświęcenie (Egmont 2009)
  • Żołnierz (Egmont 2009)
  • Hoth (Egmont 2009)
  • Za Linią Wroga (Egmont 2009)

Gry komputerowe

Zobacz też

Przypisy

  1. When did Star Wars become known as A New Hope?, inafarawaygalaxy.com [dostęp 2017-04-25].
  2. ScreenPrism, Why was „Star Wars Episode IV: A New Hope” originally released under another title, screenprism.com [dostęp 2017-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-18] (ang.).
  3. Mickey + 'Star Wars' = Disney completes Lucasfilm acquisition, „EW.com”, 21 grudnia 2012 [dostęp 2017-04-25] (ang.).
  4. Tangled Rights Could Tie Up Ultimate 'Star Wars' Box Set (Analysis), „The Hollywood Reporter” [dostęp 2017-04-25] (ang.).
  5. a b The Walt Disney Company FY 2013 SEC Form 10-K Filing, The Walt Disney Company, 2013, s. 13 [zarchiwizowane z adresu 2015-03-11].
  6. 'Star Wars' Movie Franchise Headed to Digital HD, „The Hollywood Reporter” [dostęp 2017-04-25] (ang.).
  7. Star Wars Franchise Box Office History – The Numbers, the-numbers.com [dostęp 2019-02-14].
  8. Movie Franchises – Box Office History – The Numbers, the-numbers.com [dostęp 2018-04-09].
  9. Jędrek Bukowski, Najlepsze komiksy Star Wars. Co warto przeczytać?, Najlepsze komiksy, 25 maja 2019 [dostęp 2019-05-28] (pol.).
  10. This is How Much the Entire Star Wars Franchise Is Worth, Fortune [dostęp 2017-04-25].
  11. The Star Wars Economy is Bigger Than You Think, „Reason.com”, 20 listopada 2015 [dostęp 2017-04-25] (ang.).
  12. Mike Murphy: The $11 million spent on „Star Wars” in 1977 was the best film investment ever made. Quartz, 25 maja 2017. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 czerwca 2017)]. (ang.).
  13. Ryan Gilbey: Gary Kurtz obituary. TheGuardian.com, 26 września 2018. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 czerwca 2020)]. (ang.).
  14. Chris Nashawaty: ‘Empire Strikes Back’ director Irvin Kershner: An appreciation. Entertainment Weekly. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2019)]. (ang.).
  15. James Floyd: EMPIRE at 40 7 Little-Known Facts About the Making of Star Wars: The Empire Strikes Back. starwars.com. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 czerwca 2020)]. (ang.).
  16. Shawn Robbins: Celebrating the Star Wars Franchise’s Box Office Impact as The Empire Strikes Back Turns 40. Boxoffice Pro. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lipca 2020)]. (ang.).
  17. Lee Thomas-Mason: A side-by-side comparison of Denis Villeneuve’s ‘Dune’ trailer to the David Lynch effort. Far Out Magazine. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 października 2020)]. (ang.).
  18. Emily VanDerWerff: The Star Wars prequels are bad – and insightful about American politics. Vox. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 października 2020)]. (ang.).
  19. Darren Franich: Star Wars rewatch: Why is Attack of the Clones so heartless?. Entertainment Weekly. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 listopada 2019)]. (ang.).
  20. Cameron Bonomolo: Star Wars: Episode II – Attack of the Clones Opened 18 Years Ago Today. Comicbook.com. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 czerwca 2020)]. (ang.).
  21. Alex Leadbeater: Revenge of the Sith Is The Best Star Wars Story Ever Told (Just Not Lucas’ Version). Screen Rant. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 maja 2020)]. (ang.).
  22. Phil Pirrello: How 'Revenge of the Sith’ Almost Broke ‘Star Wars’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 czerwca 2020)]. (ang.).
  23. Kevin P. Sullivan: ‘Star Wars’: What ‘The Force Awakens’ gets right that the prequels got wrong. Entertainment Weekly. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 czerwca 2016)]. (ang.).
  24. Patrick Hipes: 'Star Wars: Episode VIII’ Gets A Title. Deadline Hollywood. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 lipca 2017)]. (ang.).
  25. Mandalit Del Barco: For ‘Last Jedi’ Director, The Journey To ‘Star Wars’ Began With Action Figures. NPR. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 września 2020)]. (ang.).
  26. Pete Hammond: 'Star Wars: The Rise Of Skywalker’ Review: Director J.J. Abrams Throws Everything Against The Wall And Most Of It Sticks. Deadline Hollywood, 18 grudnia 2019. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 kwietnia 2020)]. (ang.).
  27. Gregory Lawrence: Exclusive: 'Star Wars: The Rise of Skywalker’ Final Writing Credits Revealed. Collider. [dostęp 2021-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 września 2020)]. (ang.).
  28. Anita Busch: ‘Rogue One’: Re-Shoots But No Test Screening; Release Date Not Impacted. Deadline Hollywood, 31 maja 2016. [dostęp 2021-08-21]. (ang.).
  29. Pete Hammond: 'Solo: A Star Wars Story’ Review: Han, Chewy & Lando Save The Day In Rip-Roarin’ Origin Story. Deadline Hollywood, 24 maja 2018. [dostęp 2021-08-21]. (ang.).
  30. Alex Stedman: Patty Jenkins to Direct ‘Star Wars’ Movie ‘Rogue Squadron’. Variety, Dec 10, 2020. [dostęp 2021-08-21]. (ang.).
  31. io9: 10 Things You Didn’t Know About The Empire Strikes Back. [w:] Underwire [on-line]. Wired, 2010-10-12. [dostęp 2010-10-12]. (ang.).
  32. Epizody VII-IX „Gwiezdnych wojen” od Disneya!. filmweb.pl, 2012-10-31. [dostęp 2012-10-31]. (pol.).
  33. Disney kupił Gwiezdne wojny. Za.... [w:] Fakt.pl [on-line]. 2012-10-31. [dostęp 2012-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-03)]. (pol.).
  34. George Lucas oddał „Gwiezdne wojny” Disneyowi. [w:] Polskie Radio [on-line]. 2012-10-31. [dostęp 2012-10-31]. (pol.).
  35. Joey Paur: Disney Confirms J.J. Abrams Is Directing STAR WARS!. geektyrant.com, 2013-01-26. [dostęp 2013-01-26]. (ang.).
  36. Wizja Reagana na stronach Instytutu R. Reagana. reagan.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-11)].
  37. Nałęcz: Afera Rywina ma swego Lorda Vadera. RMF24, 2003-09-16. [dostęp 2012-05-30].
  38. THX 1138 References in Star Wars | StarWars.com, starwars.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  39. Force Awakens Cameos: Michael Giacchino, Daniel Craig, Nigel Godrich, slashfilm.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  40. The Force Awakens’ 21-87 reference pays homage to the Arthur Lipsett film that inspired Star Wars, slate.com [dostęp 2017-11-23].
  41. The Legendary Star wars Universe Turns a New Page, [w:] StarWars.com [online], Lucasfilm, 25 kwietnia 2014 [dostęp 2016-01-01] [zarchiwizowane z adresu 2014-06-27] (ang.).
  42. Star Wars: The Droids Animated Series Time Forgot, Den of Geek, 21 grudnia 2019 [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  43. Clone Wars and Rebels’ Dave Filoni Is Now in Charge of All Star Wars Animation, Gizmodo [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  44. SWCC 2019: 6 Things We Learned from the Star Wars Resistance Panel, StarWars.com, 17 kwietnia 2019 [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  45. Star Wars: The Bad Batch, An All-New Animated Series, to Debut on Disney+ in 2021, StarWars.com [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  46. Omega Voice Actress Teases Work On Bad Batch Season 2, ScreenRant, 30 września 2021 [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  47. Nathan Johnson, Star Wars Visions Reveals Major Change for Season 2, The Direct, 29 maja 2022 [dostęp 2022-08-09] (ang.).
  48. Why Genndy Tartakovsky’s Star Wars: Clone Wars Isn’t Canon, ScreenRant, 23 maja 2019 [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  49. Clone Wars Cast & Crew [dostęp 2021-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2008-01-14].
  50. BB-9E Makes His Star Wars Blips Debut and More Porg Mayhem, The Mary Sue, 5 września 2017 [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  51. New Star Wars Forces of Destiny Animated Shorts and Toy Line Launching This Year – IGN. Eric GoldmanUpdated: 2 May 2017 7:06 pmPosted: 13 Apr 2017 4:00 am [dostęp 2021-10-11].
  52. ‘Star Wars’ Highlights Female Heroes with New ‘Forces of Destiny’ Stories – First Look, EW.com [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  53. Geoff Boucher, Geoff Boucher, ‘Star Wars Galaxy Of Adventures’ Trailer Reveals New-Look Animation With Old-School Sounds, Deadline, 28 listopada 2018 [dostęp 2021-12-30] (ang.).
  54. The Producer of Star Wars Galaxy of Adventures Talks Being ‘Playful’ With Classic Canon, Gizmodo [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  55. Star Wars Roll Out, An Adorable New Series of Animated Shorts, Bounces to the Screen – Exclusive, StarWars.com, 7 sierpnia 2019 [dostęp 2021-10-11] (ang.).
  56. Star Wars: Jedi Temple Challenge | TVmaze. [dostęp 2022-01-02].
  57. Step Inside Star Wars: Jedi Temple Challenge, StarWars.com, 10 czerwca 2020 [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  58. Meet Galactic Wildlife Big and Small in Star Wars Galaxy of Creatures, StarWars.com [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  59. Galaxy of Creatures Archives, Fantha Tracks [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  60. Josh Rimes • Lucasfilm, Lucasfilm [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  61. „The Holiday Special” i inspiracje kanoniczne, Star-Wars.pl, 21 listopada 2020 [dostęp 2020-11-21] (pol.).
  62. Star Wars in the UK: The Dark Times, 1987–1991, StarWars.com, 15 kwietnia 2013 [dostęp 2021-08-21] (ang.).
  63. John Corry, TV VIEW; NEW SHOWS FOR CHILDREN: SHOULD WE EXPECT MORE, „The New York Times”, 24 listopada 1985, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-21] (ang.).
  64. Are the Ewok Movies As Bad As You Remember? – IGN. [dostęp 2021-08-21].
  65. All 6 Star Wars Movies Releasing After The Bad Batch, ScreenRant, 12 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-21] (ang.).
  66. Aaron Couch, Aaron Couch, ‘Star Wars’: Alan Tudyk Returning for ‘Rogue One’ Disney+ Prequel Series, The Hollywood Reporter, 11 kwietnia 2019 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  67. James Hibberd, ‘The Mandalorian’ exclusive: An inside look at season 2, EW.com [dostęp 2022-04-12] (ang.).
  68. Aaron Couch, Aaron Couch, Disney’s Chris Coxall Named Lucasfilm PR Head (Exclusive), The Hollywood Reporter, 21 września 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  69. Star Wars: The Mandalorian’s Carl Weathers Confirms Production Start, Teases Season 3 Return, Star Wars [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  70. datapremiery.pl [dostęp 2021-07-10], Cytat: Według naszych informacji premiera serialu 'The Mandalorian - sezon 3' (tytuł oryginalny - 'The Mandalorian - season 3') zapowiadana jest na luty 2023..
  71. a b Eric Eisenberg, Jon Favreau Confirms He’s Working On The Mandalorian Season 4 While Opening Up About Star Wars Crossover Opportunities, CINEMABLEND, 29 maja 2022 [dostęp 2022-07-10] (ang.).
  72. Matt Webb Mitovich, Matt Webb Mitovich, Boba Fett Series Confirmed as a Mandalorian Spinoff; Pedro Pascal Will Be Back as Mando for Season 3, TVLine, 21 grudnia 2020 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  73. How many episodes of The Book of Boba Fett will there be?, Radio Times [dostęp 2021-12-30] (ang.).
  74. Rick Porter, Rick Porter, ‘Mandalorian’ Spinoff ‘Book of Boba Fett’ Gets December Date on Disney+, The Hollywood Reporter, 29 września 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  75. Alan Sepinwall, 'The Book of Boba Fett' Season Finale Recap: We Don't Talk About Boba, Rolling Stone, 9 lutego 2022 [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  76. Obi-Wan Kenobi to Premiere May 27 with Two Episodes, StarWars.com [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  77. Seth Abramovitch, Seth Abramovitch, “I Have the Career I Started Out Wanting”: Ewan McGregor on Reviving Obi-Wan and “Going to the Extremes” to Play Halston, The Hollywood Reporter, 28 kwietnia 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  78. Deborah Chow to Direct Obi-Wan Kenobi Series Exclusively on Disney+, StarWars.com [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  79. Matt Grobar, Matt Grobar, Ewan McGregor Teases ‘Obi-Wan Kenobi’ Series Following Emmy Win For ‘Halston’: “It Will Not Disappoint”, Deadline, 20 września 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  80. Obi-Wan Kenobi Finale Features Some Major Star Wars Character Cameos, Star Wars [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  81. James Hibberd, ‘Rogue One’ prequel series gets title: ‘Andor’, EW.com, 10 grudnia 2020 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  82. Borys Kit, Borys Kit, ‘Star Wars’: Cassian Andor Disney+ Series Adds Two Actors (Exclusive), The Hollywood Reporter, 24 kwietnia 2020 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  83. Rosy Cordero, Rosy Cordero, Diego Luna Says ‘Star Wars: Andor’ Has Finished Shooting, And To Expect “Familiar Faces”, Deadline, 27 września 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  84. James Hibberd, ‘Rogue One’ prequel series gets title: ‘Andor’, EW.com, 10 grudnia 2020 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  85. Cameron Bonomolo, Star Wars: Andor Reportedly Renewed for Season 2 Ahead of Series Premiere, ComicBook, 6 lutego 2022 [dostęp 2022-02-06] (ang.).
  86. Ethan Anderton, Two The Mandalorian Spin-Off Shows Announced: Ahsoka and Rangers of the New Republic, SlashFilm.com, 10 grudnia 2020 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  87. Condé Nast, ‘Star Wars’: The Rebellion Will Be Televised, Vanity Fair, 17 maja 2022 [dostęp 2022-05-27] (ang.).
  88. ‘The Acolyte’ Aiming To Begin Filming In February In London, DiscussingFilm, 24 czerwca 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  89. Future Lucasfilm Projects Revealed, StarWars.com [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  90. Andrew Marshall, Lego Star Wars: Revenge of the Brick (2005), Military Gogglebox, 23 lipca 2020 [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  91. Lego Star Wars: Revenge of the Brick (S) (2005). [dostęp 2022-01-01].
  92. Lego Star Wars: The Quest for R2-D2 (2009) – Mix-Movie.com, mix-movie.com [dostęp 2022-01-01].
  93. Lego Star Wars: Bombad Bounty (2010). [dostęp 2022-01-01].
  94. Mark Newbold, Lego Star Wars Animated Premiers 22nd July, Jedi News, 8 lipca 2011 [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  95. Lego Star Wars: The Padawan Menace Movie Script, scripts.com [dostęp 2022-01-01].
  96. Lego Star Wars: The Empire Strikes Out (2012). [dostęp 2022-01-01].
  97. Lego Star Wars: The Empire Strikes Out – IGN. [dostęp 2022-01-01].
  98. Lego Star Wars Holiday Special. [dostęp 2022-01-01].
  99. The Lego Star Wars Holiday Special. [dostęp 2022-01-01].
  100. Lego Star Wars Terrifying Tales. [dostęp 2022-01-01].
  101. Lego Star Wars Summer Vacations, www.disneyplus.com [dostęp 2022-08-09] (ang.).
  102. Everything Is Awesome and Force-Powered: Lego Star Wars: The New Yoda Chronicles Comes to DVD. [dostęp 2015-07-15].
  103. 'Star Wars' Saga Gets Lego Retelling on Disney XD. [dostęp 2015-02-27].
  104. Lego Star Wars: The Freemaker Adventures Animated Series Coming to Disney XD This Summer. [dostęp 2016-02-11].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ksar Ouled Soltane 01.jpg
Autor: Ian Sewell, Licencja: CC BY 2.5
Ksar Ouled Sultane, near Tataouine, Tunisia
Galaxymap p1.jpg
Autor: W. R. van Hage, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is an unofficial, fan made map which represents planets and routes of the fictional galaxy from the Star Wars universe.
Starwarsvillage4 20070904 1166310645.jpg
Autor: Raïs (Aris rais), Licencja: CC BY-SA 3.0
Photo prise lors d'un voyage organisé, dans le sud tunisien.Nous somme passer par Le Star Wars village, en tunisie.
Tatooinecity.jpg
Autor: Veronique Debord, Licencja: CC BY-SA 2.0
Tatooine.
The place where the Star Wars film was shot (somewhere in Tunisia)
Chewbacca & friends.jpg
Autor: Official Star Wars Blog, Licencja: CC BY 2.0
Photo by Bonnie Burton. Read more here about Chewbacca and friends officially hand Luke's lightsaber over to NASA’s Space Center Houston during a ceremony at the Oakland International Airport, Aug. 28, 2007.
Star WarsTunisia.jpg
Autor: Terrasque or Filippo Caranti, Licencja: CC BY-SA 3.0
A set of Star Wars in Tunisia
Spain Andalusia Seville BW 2015-10-23 15-35-15.jpg
(c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0
Spain, Seville, Plaza de España