György Cziffra
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
   _3class_BAR.svg){kind=small} | |
György Cziffra (ur. 5 listopada 1921 w Budapeszcie, zm. 15 stycznia 1994[1] w Longpont-sur-Orge) – węgierski pianista i kompozytor pochodzenia romskiego.
Zasłynął jako wielki interpretator dzieł Ferenca Liszta. Był też wybitnym odtwórcą utworów Fryderyka Chopina i Roberta Schumanna. Dokonał wielu nagrań, m.in. dla wytwórni EMI, Philips i Hungaroton[2].
Życiorys
Studiował w Akademii Muzycznej im. F. Liszta w Budapeszcie, m.in. u Ernsta von Dohnányi’ego. Za próbę ucieczki z Węgier w czasach stalinowskich, był więziony w obozie pracy w latach 1950–1953. Po wyjściu na wolność wznowił działalność koncertową. W 1956 zbiegł pieszo do Austrii, gdzie w listopadzie dał sensacyjny recital w Brahms-Saal w Wiener Musikverein w Wiedniu. Następnie przeprowadził się z rodziną do Francji, gdzie w 1968 roku uzyskał obywatelstwo francuskie.
Cziffra dokonał wielu transkrypcji utworów orkiestrowych na fortepian, między innymi „Lotu trzmiela” Rimskiego-Korsakowa, wymagających brawurowej techniki pianistycznej.
Po tragicznej śmierci w 1981 roku syna György jr., znanego dyrygenta, pianista ograniczył swoje występy[3][4].
Odznaczony został krzyżem oficerskim Legii Honorowej, krzyżem oficerskim Orderu Narodowego Zasługi i komandorią Orderu Sztuki i Literatury[5]. W 1993 roku otrzymał krzyż komandorski węgierskiego Orderu Zasługi[6].
Przypisy
- ↑ Reuters, Gyorgy Cziffra, Pianist And Artists' Patron, 72, „The New York Times”, 18 stycznia 1994, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-02-12] (ang.).
- ↑ György Cziffra. discogs.com [dostęp 2020-02-15]
- ↑ Cziffra i inni, Cannons & flowers : the memoirs of Georges Cziffra, Hexham, Northumberland, England: APR, 1996, ISBN 1-870295-05-6, OCLC 42516375 [dostęp 2019-02-12].
- ↑ György Cziffra (pol.). pl.chopin.nifc.pl. [dostęp 2016-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)].
- ↑ Mort du pianiste qui réincarna la musique de Franz Liszt (fr.). L’Humanité, 1994-01-17. [dostęp 2020-02-14].
- ↑ Cziffra György (węg.). Cziffra Fesztivál. [dostęp 2020-02-14].
Bibliografia
- György Cziffra w AllMusic (ang.)
- ISNI: 0000 0001 1006 2190
- VIAF: 114148064
- LCCN: n85160919
- GND: 134353420
- LIBRIS: 20dhn3dl3zs9l8w
- BnF: 138929014
- SUDOC: 026808161
- NLA: 35954751
- NKC: xx0018528
- BNE: XX900361
- NTA: 102647801
- BIBSYS: 6038625
- Open Library: OL1141871A
- PLWABN: 9810583552505606
- NUKAT: n2005112035
- J9U: 987007398669105171
- CONOR: 124185699
- NSZL: 284893
- WorldCat: lccn-n85160919
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Orderu Zasługi Węgier) – odmiana cywilna.
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Autor: Sviato, Licencja: CC BY-SA 3.0
extrait de la page de couverture du livre Des canons et des fleurs