Hłomcza
wieś | |
Cerkiew w Hłomczy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | 365[1] |
Strefa numeracyjna | 13 |
Kod pocztowy | 38-503[2] |
Tablice rejestracyjne | RSA |
SIMC | 0359221[3] |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
49°38′07″N 22°16′44″E/49,635278 22,278889 |
Hłomcza (j. łemkowski Гломча), dawniej też Hłumcza (Chłomiec[4] w latach 1977[5]–1983[6] Świerczewo) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[3][7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0359238 | Rzeczki | przysiółek |
Zabudowa
We wsi znajduje się cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy zbudowana w 1859. Obok cerkwi wzniesiono w tym samym czasie dzwonnicę murowaną, w której wiszą trzy dzwony, w tym jeden z 1668.
Historia
W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Hłumczy był Teodor Tergonde[8]. Pod koniec XIX wieku właścicielami tabularnymi we wsi byli Adolf i Wilh. Raszowscy[9].
Z Hłomczy pochodził ksiądz Franciszek Ksawery Kurkowski (1884-1945).
Pierwszy atak UPA na wieś miał miejsce 21 stycznia 1945, bojówka napadła w tym dniu na polskie zagrody, ograbiła je, pobiła i raniła 15 osób oraz zamordowała 2 osoby. Kolejny napad miał miejsce 24 czerwca 1945 został wtedy uprowadzonych z domu i zamordowany Polak Piotr Stróżewski (44 lat). W rejonie wsi poległo w walce z oddziałem UPA dwóch żołnierzy WP[10].
10 września 1946 Hłomcza została tym razem zupełnie spalona przez oddział UPA z sotni "Kryłacza", a troje mieszkańców wsi zostało zamordowanych. Łącznie banderowcy spalili we wsi 90 domów wraz z całym inwentarzem oraz dwa zbiorniki ropy naftowej z miejscowej kopalni. Zamordowane osoby to: Emil Roman (42 lat), jego córka - 14 letnia Katarzyna Roman oraz Cecylia Chudzikiewicz (38 lat), której ciało upowcy wrzucili do piwnicy palącego się domu[11].
Od 1 kwietnia 1977 do 1 kwietnia 1983 wieś nazywała się Świerczewo. Zmiany nazwy dokonano w związku z 30. rocznicą śmierci gen. Karola Świerczewskiego[12][13].
Zobacz też
- Rabe – inna bieszczadzka wieś, także przemianowana w 1977 w hołdzie gen. K. Świerczewskiemu (na Karolów)
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy Sanok za 2020 rok, Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Sanok, 6 maja 2021, s. 7 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 351 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Kwartalnik historii kultury materialnej: tom 2, Część 4 1954. Chłomiec, Hlomcza (Hlumcza) [dokumenty z lustracji w 1565]
- ↑ Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 8 marca 1977 r. w sprawie zmiany nazw niektórych miejscowości w województwie krośnieńskim (M.P. z 1977 r. nr 6, poz. 44)
- ↑ Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 9 marca 1983 r. w sprawie ustalenia i zmiany nazw miejscowości w niektórych województwach (M.P. z 1983 r. nr 10, poz. 57)
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 65.
- ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 62.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie Lwowskim 1939–1947, Wrocław 2006, ss. 1269
- ↑ [w:] Andrzej Romaniak Prawda i Pamięć: 61. rocznica napadu UPA na Witryłów, Łodzinę i Hłomczę. W napadzie na wieś wzięli udział mieszkańcy Ulucza, którzy zostali rozpoznani. Wśród napastników byli nawet bardzo młodzi chłopcy. 7 września 2007, esanok
- ↑ Obchody 30 rocznicy śmierci gen. Karola Świerczewskiego. „Nowiny”, s. 1, Nr 69 z 26-27 marca 1977.
- ↑ Uroczystości ku czci Generała Waltera. „Nowiny”, s. 2, Nr 70 z 28 marca 1977.
Linki zewnętrzne
- Hłumcza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 77 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Flaga województwa podkarpackiego
Herb gminy Sanok
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY 3.0
Hłomcza, Cerkiew Soboru Najświętszej Maryi Panny w Hłomczy