HMCS Waskesiu

HMCS Waskesiu (K330)
Ilustracja
„Waskesiu” w latach 40.
Klasafregata
TypRiver
Historia
StoczniaYarrow Shipbuilders, Esquimalt
Położenie stępki2 maja 1942
Wodowanie6 grudnia 1942
 Royal Canadian Navy
Wejście do służby17 czerwca 1943
Wycofanie ze służby29 listopada 1946
 Indie
Nazwa„Hooghly”
Wejście do służby1950
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa: 1310–1460 ton
pełna: 1920–2180 t
Długośćcałkowita: 91,8 metra
86,3 m między pionami
Szerokość11,2 m
Zanurzenie3,61–3,89 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM
2 kotły, 2 śruby
Prędkość20 węzłów
Zasięg7200 Mm przy prędkości 12 węzłów
Sensory
radary Typ 271 lub 272, 291
sonary
Uzbrojenie
2 działa kal. 102 mm (2 x I)
4–6 działek plot. kal. 20 mm (4–6 x I)
1 miotacz Hedgehog
8 mbg, 2 zrzutnie bg
Załoga140

HMCS Waskesiu (K330) – kanadyjska fregata z okresu II wojny światowej, jedna ze 135 zbudowanych jednostek typu River. Okręt został zwodowany 6 grudnia 1942 roku w stoczni Yarrow Shipbuilders w Esquimalt, a do służby w Royal Canadian Navy wszedł 17 czerwca 1943 roku z numerem burtowym K330. Podczas działań wojennych HMCS „Waskesiu” uczestniczył w eskorcie 20 konwojów, a w lutym 1944 roku wspólnie z bliźniaczą brytyjską fregatą HMS „Nene” zatopił niemieckiego U-Boota U-257. Jednostka została wycofana ze służby 29 listopada 1946 roku i w roku następnym sprzedana Indiom, gdzie służyła od 1950 roku jako pilotówka pod nazwą „Hooghly”.

Projekt i budowa

Projekt okrętu powstał na skutek konieczności budowy jednostek eskortowych przeznaczonych do ochrony konwojów o lepszych parametrach od korwet typu Flower, budowanych masowo w początkowym okresie II wojny światowej[1]. Bazując na rozwiązaniach konstrukcyjnych tych ostatnich, inżynier William Reed zaprojektował jednostki znacznie dłuższe, szersze, wyposażone w siłownię o większej mocy z dwiema śrubami (lecz nadal była to maszyna parowa, znacznie tańsza od nowocześniejszych turbin parowych), co w konsekwencji spowodowało wzrost zasięgu, dzielności morskiej, prędkości i ilości przenoszonego uzbrojenia[1][2]. Wykorzystanie cywilnych metod budowy i podzespołów dało możliwość masowej i taniej produkcji okrętów nawet w małych stoczniach, w wyniku czego powstało aż 135 fregat typu River[1]. Nowy typ jednostki zwalczania okrętów podwodnych był pierwszym, który został sklasyfikowany jako fregata[2].

HMCS[a] „Waskesiu” zbudowany został w stoczni Yarrow Shipbuilders w Esquimalt[3][4]. Stępkę okrętu położono 2 maja 1942 roku, a zwodowany został 6 grudnia 1942 roku[5][6].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był oceaniczną fregatą, przeznaczoną głównie do zwalczania okrętów podwodnych[7]. Długość całkowita wynosiła 91,8 metra (86,3 metra między pionami), szerokość 11,2 metra i zanurzenie maksymalne 3,89 metra[5][7]. Wyporność standardowa wynosiła pomiędzy 1310 a 1460 ton, zaś pełna 1920–2180 ton[5][7]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM, do których parę dostarczały dwa trójwalczakowe kotły Admiralicji[5][7]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 20 węzłów[5][7]. Okręt zabierał maksymalnie zapas 646 ton mazutu, co zapewniało zasięg wynoszący 7200 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 5400 Mm przy prędkości 15 węzłów)[5][8].

Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z dwóch pojedynczych dział uniwersalnych kal. 102 mm (4 cale) QF HA Mark XIX L/40[5][7]. Uzbrojenie przeciwlotnicze składało się z 4–6 pojedynczych działek automatycznych Oerlikon kal. 20 mm L/70 Mark II/IV[5]. Broń ZOP stanowiły: miotacz Hedgehog oraz osiem miotaczy i dwie zrzutnie bomb głębinowych (z łącznym zapasem do 150 bg)[5]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radary Typ 271 lub 272, 291 oraz sonary[5].

Załoga okrętu składała się z 140 oficerów, podoficerów i marynarzy[5][7][b].

Służba

Okręt wszedł do służby w Royal Canadian Navy 17 czerwca 1943 roku, otrzymując numer taktyczny K330[4][6]. Podczas wojny jednostka uczestniczyła w eskorcie 20 konwojów: HX-258 (wrzesień 1943 roku), ON-211 (listopad), HX-268 (grudzień), SL-143MK (grudzień 1943 roku – styczeń 1944 roku), ONS-26, ON-218, OS-64KM, SL-144MK, OS-65KM, SL-145MK, KMF-28 (styczeń), HX-277, ONS-29, ON-224, SC-153 (luty), RA-59 (kwiecień – maj), ETM-66 (sierpień), ON-253 (wrzesień), HX-349 (kwiecień 1945 roku) i ON-301 (maj)[9].

24 lutego 1944 roku „Waskesiu”, płynący w eskorcie konwoju SC-153, na północ od Azorów na pozycji 47°19′N 26°00′W/47,316667 -26,000000 zatopił bombami głębinowymi (wspólnie z bliźniaczą brytyjską fregatą HMS „Nene”) niemieckiego U-Boota U-257, na którym zginęło 30 członków załogi (uratowano 19 osób, które trafiły do niewoli)[10][11].

W 1944 roku wzmocniono uzbrojenie przeciwlotnicze jednostki, instalując dodatkowe działka kal. 20 mm (od tego momentu fregata była uzbrojona w 10-12 działek Oerlikon kal. 20 mm L/70 Mark II/IV (sześć podwójnych lub cztery podwójne i dwa pojedyncze)[5][12]. W 1945 roku dokonano kolejnej modyfikacji uzbrojenia: zdemontowano dwa pojedyncze działa kal. 102 mm, instalując w zamian podwójny zestaw QF Mark XVI L/45 tego samego kalibru[5][12].

Jednostka została wycofana ze służby 29 listopada 1946 roku i następnie sprzedana w 1947 roku Indiom, gdzie służyła od 1950 roku jako pilotówka pod nazwą „Hooghly” [6][13].

Uwagi

  1. ↑ HMCS – His/Her Majesty’s Canadian Ship – Kanadyjski Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.
  2. ↑ Borowiak 2013 ↓, s. 341 podaje, że załoga liczyła między 114 a 141 osób.

Przypisy

  1. ↑ a b c Borowiak 2013 ↓, s. 340.
  2. ↑ a b Jackson 2001 ↓, s. 276.
  3. ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 59.
  4. ↑ a b Lenton 1974 ↓, s. 48.
  5. ↑ a b c d e f g h i j k l m Gogin 2018C ↓.
  6. ↑ a b c Friedman 2012 ↓, s. 571.
  7. ↑ a b c d e f g Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 58.
  8. ↑ Borowiak 2013 ↓, s. 341.
  9. ↑ Kindell 2011 ↓.
  10. ↑ Borowiak 2013 ↓, s. 342.
  11. ↑ Borowiak 2009 ↓, s. 145.
  12. ↑ a b Gogin 2018B ↓.
  13. ↑ Colledge i Warlow 2006 ↓, s. 381.

Bibliografia

  • Mariusz Borowiak: Zabójcy U-Bootów. Bitwa o Atlantyk 1939-1945. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2013. ISBN 978-83-7020-471-6.
  • Mariusz Borowiak: Żelazne rekiny Dönitza. T. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2009. ISBN 978-83-7020-406-8.
  • J.J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-281-8. (ang.)
  • Norman Friedman: British Destroyers and Frigates: The Second World War and After. Barnsley: Seaforth Publishing, 2012. ISBN 978-184832-015-4. (ang.)
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.)
  • Ivan Gogin: early River frigates (1943, 1943-1944/1944) (ang.). Navypedia. [dostęp 2018-07-17].
  • Ivan Gogin: "RIVER" (British- and early Canadian-built) frigates (1942 - 1944) (ang.). Navypedia. [dostęp 2018-07-17].
  • Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
  • Don Kindell: Convoy Escort Movements of Royal and Dominion Navy Vessels - RIVER-CLASS FRIGATES, Part 6 of 6, Royal Canadian & Allied Navies (ang.). Naval History Homepage, 2011. [dostęp 2018-07-17].
  • H.T. Lenton: British Escort Ships. New York: Arco Publishing Company, Inc., 1974. ISBN 0-668-03507-2. (ang.)

Media użyte na tej stronie