HMS Malaya

HMS Malaya
Ilustracja
Klasapancernik
TypQueen Elizabeth
Historia
StoczniaArmstrong Whitworth, Newcastle upon Tyne
Położenie stępki20 października 1913
Wodowanie18 marca 1915
 Royal Navy
Wejście do służby1 lutego 1916
Wycofanie ze służby1944
Los okrętuzłomowany w 1948
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa - 27 500 ton
pełna - 33 000 ton
Długość197 m
Szerokość27,6 m
Zanurzenie9,1 m
Napęd
turbiny parowe, 24 kotły, 4 wały, moc 56 500 koni mechanicznych
Prędkość25 węzłów
Uzbrojenie
8 dział 381 mm,
16 dział Mk XII kalibru 152 mm,
4 wyrzutnie torped kalibru 533 mm
Załoga1124–1300 oficerów i marynarzy

HMS Malayapancernik typu Queen Elizabethdrednotów brytyjskich. Okręt został nazwany od Federacji Stanów Malajskich, której rząd opłacił okręt. Uczestniczył w obu wojnach światowych.

Pancernik był budowany w stoczni W.G. Armstrong Whitworth and Company w High Walker (Newcastle upon Tyne) i został zwodowany w marcu 1915 roku. W czasie I wojny światowej walczył w ramach 5th Battle Squadron dowodzonego przez admirała Hugh Evan-Thomasa, w skład którego wchodziły inne okręty typu Queen Elizabeth. 31 maja 1916 roku, okręt wziął udział w bitwie jutlandzkiej, podczas której został trafiony osiem razy, odnosząc umiarkowane uszkodzenia. Jedno trafienie o 17.30 zniszczyło działo nr 3 kalibru 152 mm i spowodowało pożar amunicji w całej prawoburtowej baterii średniego kalibru, który spowodował śmierć lub obrażenia 102 ludzi[1]. Zagroziło to wybuchem okrętu, gdy gazy z pożaru dotarły do komory amunicyjnej, lecz pożar został tam opanowany[1].

W czasie II wojny światowej służył na Morzu Śródziemnym w roku 1940, eskortując konwoje i działając przeciwko flocie włoskiej, a później na Atlantyku. W przypadku konwoju SL 67, jego obecność spowodowała wycofanie się z ataku na konwój niemieckich pancerników „Scharnhorst” i „Gneisenau”, które wolały wycofać się niż ponieść ewentualne straty.[1]

Działa pancernika

Okręt został uszkodzony przez torpedę wystrzeloną przez niemiecki okręt podwodny U-106 20 marca 1941 roku o godzinie 23.23. U-Boot wystrzelił dwie torpedy w kierunku cienia statku handlowego w warunkach nocnych, po lewej stronie konwoju SL-68, około 250 mil w kierunku zachód do północnego zachodu od Wysp Zielonego Przylądka. Kptlt Jurgen Oesten (odznaczony Krzyżem Rycerskim) usłyszał trafienia po 2 minutach i 37 sekundach oraz po 3 minutach i 35 sekundach. Jedna z torped trafiła pancernik „Malaya” (co spowodowało znaczne uszkodzenia), druga trafiła statek „Meerkerk”. Na skutek zalania niektórych przedziałów okręt przechylił się o siedem stopni, ale bezpiecznie dotarł do Trynidadu. Po tymczasowych naprawach popłynął do stoczni New York Navy Yard, gdzie został zadokowany na 4 miesiące.

9 lipca, pod dowództwem Cuthberta Coppingera R.N., pancernik opuścił Nowy Jork na próby i popłynął do Halifaxu na Nowej Szkocji, aby zapewnić eskortę ważnemu szybkiemu konwojowi. W logu pancernika „Malaya” w dniu 21 lipca 1941 roku zanotowano: „Załadowano pasażerów i materiały dla Zjednoczonego Królestwa. Wśród pasażerów jest generał-major R. H. Dewing, DSO (późniejszy szef wojsk na Dalekim Wschodzie), major W.E.H. Grylles z 15/19 Hussars i pan Cherry – amerykański cywil”. Alex H. Cherry był bankierem z Wall Street, który zgłosił się na ochotnika do Royal Navy (napisał później autobiografię).

W tym przejściu Atlantyku żaden ze statków nie został zatopiony i „Malaya” dotarł 28 lipca do Rosyth. Następnie eskortował konwoje z Wielkiej Brytanii na Maltę i do Kapsztadu do lata 1943 roku. „Malaya” został wycofany ze służby pod koniec 1944 roku i umieszczony w rezerwie. Służył jako okręt koszarowy dla młodych żołnierzy. Został sprzedany 20 lutego 1948 roku firmie Metal Industries i dotarł do Faslane 12 kwietnia w celu złomowania. Dzwon okrętowy można zobaczyć w East India Club w Londynie.

Przypisy

  1. a b Krzysztof Dąbrowski. Niedoszły fajerwerk czyli jak w Bitwie Jutlandzkiej brytyjska flota o mały włos nie utraciła superdrednota. „Okręty Wojenne”. Nr 5/2016. XXVI (139), s. 3, wrzesień-październik 2016. Tarnowskie Góry. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

HMS Malaya guns.jpg
15-inch guns of British Battleship HMS Malaya, trained to starboard. Below are the starboard secondary battery of BL 6 inch Mk XII guns, in casemates.
HMS Malaya.jpg
HMS Malaya 1919 - 1921