HMS White Bear (1563)

White Bear

Historia
Stocznia	Woolwich Royal Dockyard
Wodowanie	1563/1564
Zamówiony dla  Anglia
Wycofanie ze służby	1627 z powodu złego stanu technicznego
Los okrętu	sprzedany w 1629
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	930 ton w 1599
Długość	33,53 m (110 stóp) - stępka w 1599
Szerokość	11,28 m (37 stóp) w 1599
Zanurzenie	5,49 m (18 stóp) w 1599
Napęd
żaglowy 4-masztowy
Uzbrojenie
40 dział w 1588 57 dział w 1603 47 dział w 1625
Załoga	490 osób (300 marynarzy, 40 kanonierów i 150 żołnierzy) w 1588 500 osób w 1603 500 osób w 1625

HMS White Bear (Biały Niedźwiedź) – angielska XVI-wieczna karaka (lub galeon), królewski okręt wojenny zbudowany na początku panowania królowej Elżbiety I w 1563 (lub 1564), pozostający w służbie przez ponad sześćdziesiąt lat. Pierwszy i jedyny okręt Royal Navy noszący tę nazwę.

Historia

"White Bear" został zbudowany w Królewskiej Stoczni znajdującej się w Woolwich nad Tamizą i trafił do służby jako „okręt królewski” (nazwa marynarki wojennej "Royal Navy" została oficjalnie utworzona w 1660 roku po restauracji Stuartów). Wygląd okrętu znany jest na podstawie pochodzącego z początku XVII wieku sztychu niderlandzkiego grafika Claesa Janszoona Virsschera, znajdującego się obecnie w Narodowym Muzeum Morskim w Londynie. Okręt miał pękatą sylwetkę oraz wysokie nadbudówki charakterystyczne dla karaki lub galeonu wczesnego typu. Żagle umieszczone były na czterech masztach: na fokmaszcie i grotmaszcie – ożaglowanie rejowe, na bezanmaszcie i stermaszcie – ożaglowanie łacińskie.

"White Bear" został przebudowany w latach 1585–86 pod kierunkiem Skarbnika i Nadzorcy Floty Johna Hawkinsa w celu poprawienia właściwości morskich. Pomimo swojej wielkości i silnego uzbrojenia nie mógł dorównać szybkim i zwrotnym, nowo budowanym galeonom elżbietańskiej floty, której flagowym okrętem stał się "Ark Royal".

Znany jest tylko jeden wiarygodny epizod dotyczący udziału "White Bear" w walce. Podczas kampanii przeciwko Wielkiej Armadzie w 1588 roku okrętem dowodził lord Edward Sheffield. "White Bear" wchodził wówczas w skład głównej eskadry z Plymouth pod dowództwem Lorda Wysokiego Admirała Charlesa Howarda.

W latach 1598-99 "White Bear" został rozebrany i przebudowany na nowy okręt noszący tę samą nazwę. Sklasyfikowano go jako "Royal Ship" (późniejsza I ranga).

"White Bear" został wycofany ze służby w 1627, kiedy uznano, że znajduje się w złym stanie technicznym. Dwa lata później został sprzedany w Rochester, dalsze losy są nieznane.

Bibliografia

• Angus Konstam, Tudor Warship (2): Elizabeth I's Navy, Osprey Publishing (UK) 2008
• Angus Konstam, Wielka Armada 1588, Osprey Publishing 2009
• Brian Lavery, Ships of the Line Volume I: Development of the Battlefleet 1650-1850, Naval Institute Press, Annapolis 1986
• Rif Winfield, British Warships in the Age of Sail 1603 – 1714: Design Construction, Careers and Fates, Seaforth Publishing 2009