Hańczowa

Hańczowa

wieś
Cerkiew Opieki Matki Bożej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	gorlicki
Gmina	Uście Gorlickie
Liczba ludności (2022)	498[1]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	38-316[2]
Tablice rejestracyjne	KGR
SIMC	0468051
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie Hańczowa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Hańczowa
Położenie na mapie województwa małopolskiego Hańczowa
Położenie na mapie powiatu gorlickiego Hańczowa
49°28′21″N 21°09′38″E/49,472500 21,160556

Hańczowa (łemkow. Ганчова) – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Uście Gorlickie, nad rzeką Ropą.

Leży w południowo-zachodniej części Beskidu Niskiego i bezpośrednio graniczy z uzdrowiskiem Wysowa-Zdrój. We wsi znajduje się zabytkowa drewniana cerkiew prawosławna na małopolskim szlaku architektury drewnianej. Miejscowość jest siedzibą parafii prawosławnej w dekanacie Krynica diecezji przemysko-gorlickiej. Od 1964 funkcjonuje technikum rolnicze obecnie pod nazwą Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego.

Integralne części wsi

Historia i teraźniejszość

Hańczowa powstała w 1480, założona na prawie wołoskim przez Gładyszów^[5]. W 1581 wieś należała do Adama Brzezińskiego, w 1680 do Jana Zborowskiego, a w 1799 do Jana Rudnickiego. W 1800 powstała w Hańczowej pierwsza szkoła podstawowa. Według spisu z 1921 wieś liczyła 724 mieszkańców w tym 685 grekokatolików 24 rzymskich katolików i 15 Żydów. Po 1931 wieś przeszła na prawosławie. Z kolei według spisu z 1936 mieszkało we wsi 1189 osób. Po deportacjach ludności łemkowskiej w latach 1945–1947 wiele osób powróciło po 1956. Obecnie Hańczowa to jedno z większych skupisk Łemków.

W 1964 powstało w Hańczowej Technikum Hodowlane z gospodarstwem hodowlanym, a w 1973 oddano do użytku stadion sportowy wybudowany w czynie społecznym. Ze składek wiernych wzniesiono w 1982 nowy kościół filialny pw. Dobrego Pasterza parafii rzymskokatolickiej w Wysowej. W 1985 odbyła się tu III Łemkowska Watra. W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne – Zakład Rolny Nawojowa. W 1993 jednostką nadrzędną było Gospodarstwo Rolne Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Nawojowa^[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. W 2002 było 61 budynków mieszkalnych.

• 

  Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego

• 

  Patron Zespołu Szkół CKR

• 

  Internat Zespołu Szkół CKR

Ludność

Hańczowa według danych na koniec 2011 liczyła 527 mieszkańców w tym 241 kobiet i 286 mężczyzn. Było 337 osób w wieku produkcyjnym, 107 w wieku przedprodukcyjnym i 83 w wieku poprodukcyjnym. W 1998 na ogólną liczbę 625 mieszkańców 35 posiadało wyższe wykształcenie, 67 osób miało średnie, zawodowe 62 i podstawowe 249 osób.

• Wykres liczby ludności w Hańczowej na przestrzeni lat^[7][8]
      

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[9].

• cerkiew Opieki Matki Bożej,
  • cmentarz,
  • ogrodzenie.

• 

  Szkoła Podstawowa

• 

  Osiedle mieszkaniowe

• 

  Kaplica rzymskokatolicka

Turystyka

Szlaki piesze

• Banica – Izby – Ropki – Hańczowa – Kozie Żebro (847 m n.p.m.) – Regietów – Rotunda (771 m n.p.m.) (Główny Szlak Beskidzki)

Szlaki rowerowe

• Wielokulturowy Szlak Rowerowy z Przełęczy Wysowskiej do Sędziszowej^[10]

Urodzeni we wsi

• Ihor Duda – ukraiński historyk sztuki, działacz społeczny^[11], dyrektor Obwodowego Muzeum Sztuki w Tarnopolu^[12].

• 

  Pamiątkowy krzyż przy cerkwi

• 

  Tablica pamięci na cerkwi

• 

  Na cmentarzu

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Kłos, Gorlice i okolice, Sport i Turystyka, Warszawa 1976
• Wojciech Krukar, Kryciński Stanisław i inni, Beskid Niski. Przewodnik, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 1999, ISBN 83-85557-59-8;

Linki zewnętrzne

• Hańczowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 25 .
• Hańczowa na stronie beskid-niski.pl