Ha-Szomer Ha-Cair

Ha-Szomer Ha-Cair

השומר הצעיר

Data założenia	1916
Ideologia polityczna	socjalizm, syjonizm
Członkostwo międzynarodowe	Światowa Organizacja Syjonistyczna
Strona internetowa

Grupa członków Ha-Szomer Ha-Cair w 1941

Tablica w Żydowskim Instytucie Historycznym upamiętniająca harcerzy z warszawskiego oddziału Ha-Szomer Ha-Cair

Ha-Szomer Ha-Cair (hebr. השומר הצעיר, „Młody Strażnik”) – międzynarodowa żydowska organizacja młodzieżowa, część składowa Światowej Organizacji Syjonistycznej.

Opis

Międzynarodowa żydowska organizacja młodzieżowa, powstała w 1916 w Wiedniu z połączenia ruchu Ceirej Cijon (mającego charakter kółek samokształcenia z lekcjami hebrajskiego) oraz organizacji Ha-Szomer „Strażnik” o charakterze skautowym, opartej głównie o brytyjski model skautingu. W szesnastoosobowej grupie założycielskiej znalazł się m.in. Janusz Korczak (Henryk Goldszmit). Na ziemiach polskich organizacja rozpoczęła działalność w 1916 w Galicji. Ogniska organizacji funkcjonowały w wielu państwach europejskich. W 1924 w Gdańsku powstała Światowa Federacja Ha-Szomer Ha-Cair. Organizacja dążyła do budowy żydowskiej państwowości w Palestynie, zajmowała się wychowaniem młodzieży oraz przygotowaniem jej do osadnictwa kibucowego. W latach dwudziestych ewoluowała w kierunku marksizmu. W Polsce przez jej szeregi przeszło kilku późniejszych działaczy komunistycznych, m.in. Wacław Komar i Leopold Trepper. Również kilku znanych działaczy międzynarodowego ruchu trockistowskiego należało w młodości do Ha-Szomer Ha-Cair, np. Abraham Leon, Tony Cliff, Ernest Mandel. W czasie II wojny światowej wielu członków Ha-Szomer Ha-Cair zaangażowało się w ruch oporu, partyzantkę żydowską i akcje zbrojne. W getcie warszawskim organizacja weszła w skład ŻOB, której komendantem był Mordechaj Anielewicz. W 1942 przedstawiciele organizacji działający w getcie warszawskim weszli w skład Żydowskiego Komitetu Narodowego^[1].

Po wojnie organizacja stała się partią polityczną. Razem z innymi syjonistami zajmowała się nielegalnymi przerzutami Żydów do Palestyny, a także działalnością społeczną (np. opieką nad sierotami żydowskimi). Ha-Szomer Ha-Cair rozwiązano w Polsce w 1949, ale istnieje on nadal w Izraelu i kilkunastu innych krajach jako świecka i lewicowa organizacja młodzieżowa. W Izraelu organizacja związana była z partią Mapam, a obecnie związana jest z ugrupowaniem Merec.

Biuletynem Ha-Szomer Ha-Cair w latach 1946–1949 w Polsce było pismo „Mosty”^[2].

Upamiętnienie

• Tablica upamiętniająca harcerzy z warszawskiego oddziału organizacji w holu Żydowskiego Instytutu Historycznego.

Zobacz też

• Historia Żydów w Polsce
• Izrael

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Skauting żydowski w Rzeczpospolitej
• Proletariusze Syjonu. Burzliwa historia socjalistycznego syjonizmu