Hac festa die

Hac festa die (Tego dnia świątecznego) – najstarsza sekwencja powstała na ziemiach polskich. Została napisana po 1090 r. prawdopodobnie w Gnieźnie. Tam właśnie znajduje się najstarszy jej odpis, z roku 1300. Przedstawia postać św. Wojciecha.

Hac festa die jest włączana do grupy utworów nazywanych historia sancti Adalberti, w której skład wchodzi siedem sekwencji, trzy oficja rymowane, trzy hymny brewiarzowe i dwa wersety allelujatyczne. Utwór nie ma własnej melodii. Tekst podstawiono pod zapis nutowy dwóch innych sekwencji: Hac clara die oraz Congaudent angelorum.

Sekwencja Hac festa die, jak większość utworów tego gatunku, ukazuje niektóre wydarzenia z życia świętego. Przedstawione są one z uwzględnieniem chronologii, chociaż w jednym miejscu występuje przestawienie faktów. Utwór opisuje m.in. nawracanie Prusów, zamordowanie przez nich Wojciecha, wykupienie ciała świętego przez Polaków, zawiera także pochwałę świętego i prośbę o roztaczanie opieki nad Polską.

Utwór składa się z dziewięciu par zwrotkowych, liczących w sumie 42 wersy. Strofy są dwu- i trójwersowe. Liczba sylab w strofie też jest różna, z przewagą sześciozgłoskowca. Zwrotki tworzące pary są jednakowe i zostały połączone rymami. Najczęściej, pięć razy, pojawia się rym kończący na „-ia” (kończenie strof na samogłoskę „a” jest charakterystyczne dla gatunku). Rymu brakuje, kiedy w końcu wersu znajduje się imię – Adalbertus.

Tekst

Bibliografia

• Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 228-229, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 83-01-11452-5.