Hadrian Osmołowski
| Piotr Osmołowski wł. Adriano Osmolowski | ||
| Czcigodny Sługa Boży, prezbiter, zakonnik, gwardian | ||
 | ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 13 grudnia 1838 Antonówka | |
|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 9 kwietnia 1924 Lonigo | |
| Miejsce pochówku | krypta Kościoła św. Daniela w Lonigo | |
| Gwardian klasztoru bernardynów w Gemonie del Friuli | ||
| Okres sprawowania | 1896–1899 | |
| Mistrz nowicjatu bernardynów w Mediolanie | ||
| Okres sprawowania | 1891–1895 | |
| Wyznanie | katolicyzm | |
| Kościół | rzymskokatolicki | |
| Inkardynacja | Bernardyni | |
| Śluby zakonne | 18 marca 1863 | |
| Diakonat | 13 czerwca 1867 | |
| Prezbiterat | 28 marca 1868 | |
Hadrian Osmołowski (właśc. Piotr Osmołowski; wł. Adriano Osmolowski; herbu Bończa; ur. 13 grudnia 1838 w Antonówce, obecnie Białoruś, zm. 9 kwietnia 1924 w Lonigo, we Włoszech) – polski prezbiter, bernardyn, misjonarz, gwardian klasztoru bernardynów w Gemonie del Friuli oraz Czcigodny Sługa Boży Kościoła katolickiego.
Życiorys
Lata młodości
Pochodził z Kresów Wschodnich, wywodząc się z zubożałej szlachty jako syn Daniela, zawodowego oficera armii rosyjskiej, który doszedł do stopnia pułkownika i Anny z domu Niedźwiedzkiej[1]. Wkrótce po urodzeniu został ochrzczony w rodzinnej miejscowości, w kaplicy dworskiej, otrzymując imię Piotr[1]. Wykształcenie podstawowe otrzymał w domu rodzinnym, a następnie uczęszczał do gimnazjum w pobliskim Czerykowie, kończąc go z wynikiem bardzo dobrym[2]. Wychowany w atmosferze religijnej i patriotycznej zetknął się z bernardynami, którzy mieli w tym rejonie trzy klasztory: w Mohylewie, Mścisławiu i Orszy[3].
Powołanie zakonne
Z inspiracji napotkanych bernardynów oraz kierując się własnym rozeznaniem w 1861 podjął decyzję wstąpienia do ich zakonu[3]. Były to czasy, w których zostanie osobą konsekrowaną uzależnione było od zgody Ministerstwa Wyznań w Petersburgu, którą to wkrótce uzyskał[3]. Został skierowany do bernardyńskiego nowicjatu w Mińsku Litewskim, gdzie otrzymał 19 września 1861 habit oraz obrał imię zakonne Hadrian, a następnie 18 marca 1863 złożył pierwsze śluby zakonne[3]. Tam też rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne[3]. We wrześniu 1863 musiał je jednak przerwać na skutek ingerencji władz carskich, które po powstaniu styczniowym utworzyły w klasztorze zakonny dom internowania (1863–1865)[4]. Jedenastu kleryków bernardyńskich (w tym również br. Hadriana) początkowo na okres trzech miesięcy zamknięto w jednej z cel, a następnie nakazano im opuszczenie klasztoru[4]. Klerykami zainteresował się wówczas miński biskup Adam Wojtkiewicz, przyjmując ich do seminarium diecezjalnego aby mogli kontynuować studia[4]. W tym okresie Hadrian Osmołowski czynił starania, by dostać się do innych bernardyńskich klasztorów, m.in. na Pomorzu, do Wielkopolski, a nawet do Francji, jednak bezskutecznie[5].
W Kustodii Ziemi Świętej
Podsunięto mu wówczas myśl wyjazdu do Kustodii Ziemi Świętej[6]. Po wielu staraniach otrzymał 15 września 1866 paszport, a cztery dni później wraz z innym klerykiem bratem Aleksandrem Kromko opuścił Rosję[5]. 19 października tegoż roku, podróżując m.in. przez Konstantynopol, znalazł się w mieście portowym Jafie, a 27 października przybył do Jerozolimy[5]. O swoim wyjeździe z Rosji tak później wspominał[5]:
Panu Bogu się zawsze tak podobało, że musiałem... opuścić kraj rodzinny i wędrować na obcą ziemię, abym tam swobodniej mógł Panu Bogu dochować to, com przy profesji zakonnej solennie Mu obiecał...
W Jerozolimie zamieszkał w klasztorze św. Salwatora, gdzie znajdowało się franciszkańskie seminarium. Później ukończył tam przerwane studia[7]. 13 czerwca 1867 złożył uroczyste śluby zakonne, a następnie 28 marca 1868 wraz z dwoma innymi współbraćmi w bazylice Grobu Chrystusa przy ołtarzu Ukrzyżowania otrzymał z rąk sufragana patriarchy jerozolimskiego biskupa vincenza Bracco święcenia prezbiteratu, odprawiając tam mszę prymicyjną[7]. Po święceniach posługiwał krótko polskim pielgrzymom, a następnie został skierowany do syryjskiego klasztoru w Trypolisie, gdzie posługiwał stacjonującym tam chrześcijańskim dragonom tureckim[8]. Następnie wysłano go około 1873 do syryjskiego klasztoru w Latakii (dawna Laodycea), gdzie został wikariuszem przy tamtejszej parafii. Pełnił tam posługę polskim emigrantom[8]. Po kilku latach podupadł na zdrowiu, chorując na malarię i migrenę, w wyniku czego przeniesiono go na rekonwalescencję na okres dwóch lat do Nazaretu, a następnie na Górę Tabor[9]. Gorący klimat nie sprzyjał jednak poprawie stanu jego zdrowia, wobec czego przeniesiono go w 1876 do Włoch[10].
We Włoszech
23 marca 1876 przybył do Wenecji, gdzie zamieszkał w klasztorze San Francesco della Vigna[10]. Podreperowawszy swoje zdrowie, wyraził chęć powrotu do Ziemi Świętej, ale nie uzyskał zgody od ówczesnego generała zakonu o. Bernardyna z Portogruaro OFM[10]. Podczas swojego prawie pięćdziesięcioletniego pobytu we Włoszech pełnił wiele różnych funkcji, przebywał w następujących klasztorach[10]:
- Wenecja (1876–1877), (1890–1891) i (1895–1896) – wikariusz (1890–1891), kapelan i spowiednik Sióstr Franciszkanek św. Józefa (1895–1896);
- Gemona del Friuli (1877–1889) i (1896–1911) – gwardian (1896–1899), wikariusz (1901–1911), spowiednik Sióstr Franciszkanek Najświętszego Serca Pana Jezusa (1877–1889) i (1899–1900);
- Mediolan (po 1891) – mistrz nowicjatu (1891–1895);
- Monselice (1913–1916);
- Lonigo (ok. 1895), (1911–1913) i (1916–1924) – mistrz nowicjatu (ok. 1895).
Ponadto dał się poznać wiernym jako gorliwy spowiednik, spędzając w konfesjonale długie godziny[11]. W Lonigo przyczynił się do powstania tam Kolegium Serafickiego, czyli niższego seminarium zakonnego[11].
Z zachowanych jego listów, pisanych m.in. do sióstr Bernardynek w Krakowie wynika, że o. Hadrian Osmołowski odwiedził kraj ojczysty po raz pierwszy w okresie między 1873–1875 oraz po raz drugi między 1879–1886, przebywając w Krakowie i Wieliczce. Mieszkał u reformatów w Krakowie[12]. Z listów tych można się również dowiedzieć, że odwiedził w tym czasie m.in. krakowskie klasztory: sióstr Bernardynek odprawiając tam mszę świętą, sióstr Felicjanek, spotykając się tam z dziećmi, podopiecznymi sióstr[12]. Odwiedził w tym czasie również klasztor sióstr Klarysek, z którymi utrzymywał kontakty listowne[12].
U schyłku życia
Ostatnie lata swojego życia spędził w klasztorze św. Daniela w Lonigo, podupadając stopniowo na zdrowiu[13]. Postępujący paraliż był przyczyną poruszania się o lasce, a coraz słabszy wzrok i słuch następnie unieruchomiły go w łóżku[13]. Zmarł na łożu boleści po kilkumiesięcznej chorobie w swojej klasztornej celi 9 kwietnia 1924[14]. Mszę świętą pogrzebową odprawił 11 kwietnia wenecki prowincjał, późniejszy generał zakonu o. Leonardo Bello OFM, po której ciało o. Hadriana spoczęło początkowo na cmentarzu w Lonigo[15]. 15 października 1950 dokonano ekshumacji jego ciała, a następnie przeniesiono je do kościoła św. Daniela w Lonigo[16].
Duchowość
Był człowiekiem ciągłej modlitwy. Umiłował szczególnie ciszę, skupienie wewnętrzne oraz samotność pobytu w klasztornej celi[17]. Po jego śmierci odnaleziono w jego zakonnej celi napisane na kartce takie oto stwierdzenie[18]:
Bądź błogosławiona, celo moja droga, wierna służebnico moja, całego mojego życia... Daj Boże, bym kiedyś, błogosławiąc ci, celo mola, wśród chórów anielskich i w radosnym towarzystwie świętych, z radością niewypowiedzianą, śpiewając wieczyste Alleluja, od ciebie, droga celo moja, przeszedł do nieba...
Był jednocześnie propagatorem i zwolennikiem kultu Eucharystii[17]. Podczas jej sprawowania odnosiło się wrażenie, że był wyobcowany, a twarz jego jakby promieniała z zachwytu, wpadając w ekstazę[17]. Widziano go często zatopionego w adoracji Najświętszego Sakramentu[19]. Ponadto pielęgnował nabożeństwo Męki Pańskiej[19]. Kilka razy w ciągu dnia odprawiał Drogę Krzyżową[19]. Był wielkim czcicielem kultu Matki Bożej, odprawiając w ciągu dnia kilkakrotnie różaniec lub koronkę seraficką[19]. Cenił również swojego zakonnego patrona św. Antoniego z Padwy[17]. Odwiedzał biednych, chorych i opuszczonych, spiesząc im z samarytańską posługą[19]. W swoim testamencie duchowym tak m.in. napisał[20]:
W swoim życiu zakonnym starałem się zawsze być posłuszny... Nigdy nie wykroczyłem przeciw świętej czystości... Ukochałem ubóstwo... Strzegłem świętych przepisów karności, a kiedy nie mogłem się przeciwstawić jakiemuś nadużyciu, cierpiałem wewnętrznie i milczałem...
Publikacje oraz działalność pisarska
Opublikował kilka pozycji książkowych o tematyce ascetycznej:
- Św. Alfons Liguori (w przekładzie z włoskiego o. Adryan Osmołowski): Przygotowanie się do śmierci, czyli Rozmyślania nad odwiecznemi prawdami: użyteczne tak świeckim, jako i duchownym. Kraków. Nakładem Księgarni Gebethnera i Spółki, Wyd. 1, 1876[21];
- Adryan Osmołowski: O zacności i piękności panieństwa: wyjątki z dzieł Ojców Świętych i katolickich pisarzy. Kraków. Nakładem Księgarni Gebethnera i Spółki, Wyd. 1, 1876[21];
- Hadrian Osmołowski: Skarb duchowny, czyli zbiór pism najcelniejszych katolickich autorów, z łacińskiego i włoskiego tłumaczonych dla użytku zakonnic[a].
Zachowały się również trzy listy o. Hadriana Osmołowskiego:
- z 26 kwietnia 1873 pisany z miejscowości Latakia (Syria) do prowincjała galicyjskiego p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP (Archiwum Prowincji Bernardynów w Krakowie)[22];
- z 2 marca 1913 do sióstr Bernardynek w Krakowie (Archiwum sióstr Bernardynek w Krakowie)[22];
- z 26 maja 1922 pisany z Lonigo (Włochy) do sióstr Bernardynek w Krakowie (Archiwum Prowincji Bernardynów w Krakowie)[23].
Proces beatyfikacyjny
Przekonana o jego świątobliwym życiu wenecka prowincja pw. św. Antoniego z Padwy poczyniła starania w celu wyniesienia go na ołtarze[24]. Wstępne przygotowania do procesu beatyfikacyjnego rozpoczęto w 1963[24]. Centrala wicepostulacji powstała przy klasztorze San Francesco della Vigna w Wenecji[24]. Z inicjatywy Konwentu św. Daniela w Lonigo[25] rozpoczął się proces informacyjny 30 lipca 1970 w kurii biskupiej diecezji Vicenza, w obecności tamtejszego ordynariusza bp. Carlo Zinato[24]. Odtąd przysługiwał mu tytuł Sługi Bożego. 10 lipca 1974 zakończył się proces na szczeblu diecezjalnym, w kaplicy Kolegium Serafickiego w Lonigo, w obecności bp. Arnolda Onisto[24]. Akta procesu zostały następnie przekazane Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie[24]. Postulatorem procesu został wybrany o. Giovangiuseppe Califana OFM[25]. 16 listopada 1991 Stolica Apostolska wydała dekret o ważności procesu informacyjnego, a w roku następnym złożono tzw. Positio wymagane w dalszym postępowaniu beatyfikacyjnym[25]. 17 grudnia 1999 odbyło się posiedzenie konsultorów teologicznych, po którym 1 lipca 2000 papież Jan Paweł II promulgował dekret o heroiczności jego cnót[26][25]. Odtąd przysługuje mu tytuł Czcigodnego Sługi Bożego.
Upamiętnienie
W Gemonie del Friuli, w pobliżu klasztoru, w którym swego czasu posługiwał, postawiono jego marmurowe popiersie dłuta artysty Giovanniego d'Artegny[16] oraz umieszczono na cokole okolicznościowy napis[27]. Również w tej miejscowości jeden z placów nazwano jego imieniem (wł. Piazza Padre Adriano Osmolowski)[28][29].
W Lonigo przy bernardyńskim konwencie utworzono Dom nazwany jego imieniem (wł. Casa Padre Adriano Osmolowski)[30].
2 grudnia 1975 grób o. Hadriana odwiedził metropolita krakowski kard. Karol Wojtyła, późniejszy papież oraz święty[31].
Zobacz też
- Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- Polscy święci i błogosławieni
- Modlitwa za wstawiennictwem świętych
Uwagi
- ↑ Dzieło to jest niedokończone, a jego rękopis znajduje się w Bibliotece Prowincji Bernardynów w Krakowie (sygn. 978/R).
Przypisy
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 204.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 205.
- ↑ a b c d e Grudziński 1983 ↓, s. 206.
- ↑ a b c Grudziński 1983 ↓, s. 207.
- ↑ a b c d Grudziński 1983 ↓, s. 208.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 201.
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 209.
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 210.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 210–211.
- ↑ a b c d Grudziński 1983 ↓, s. 211.
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 212.
- ↑ a b c Grudziński 1983 ↓, s. 214.
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 220.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 221.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 221–222.
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 223.
- ↑ a b c d Grudziński 1983 ↓, s. 217.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 217–218.
- ↑ a b c d e Grudziński 1983 ↓, s. 218.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 219.
- ↑ a b Piotr Osmołowski (pol.). W: Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych Nukat [on-line]. nukat.edu.pl. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ a b Grudziński 1983 ↓, s. 203.
- ↑ Grudziński 1983 ↓, s. 203–204.
- ↑ a b c d e f Grudziński 1983 ↓, s. 225.
- ↑ a b c d ~1924~ Piotr Osmolowski (Adriano [Hadrian]) (ang.). newsaints.faithweb.com. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ Promulgazione di decreti della Congregazione delle cause dei santi, 01.07.2000 (wł.). press.vatican.va. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ Z Krakowa do Rzymu (pol.). cracovia-roma.com. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ Piazza Padre Adriano Osmolowski (wł.). tuttocitta.it. [dostęp 2016-12-25].
- ↑ Gemona del Friuli (Piazza padre Adriano Osmolowski) 1:3000 (cz. • wł.). mapy.cz. [dostęp 2017-01-15].
- ↑ Casa P. Adriano Osmolowski (wł.). W: Frati Minori Lonigo [on-line]. fratilonigo.it. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-26)].
- ↑ Tomba P. Adriano Osmolowski (wł.). W: Frati Minori Lonigo [on-line]. fratilonigo.it. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-26)].
Bibliografia
- Kajetan Grudziński: Sługa Boży Hadrian Osmołowski. W: Polscy święci. red. Joachim Roman Bar. T. 2. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1983, s. 201–225. OCLC 749542052.
Linki zewnętrzne
- Krystyna Dolczewska: Hadrian Piotr Osmołowski 1838–1924 (pol.). W: Klasztor Franciszkanów. Parafia św. Franciszka w Zielonej Górze [on-line]. zielonagora.franciszkanie.pl. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-26)].
Media użyte na tej stronie
Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
Sylwetka bernardyna o. Hadriana Piotra Osmołowskiego OFM
Górną częścią najstarsze Portret Franciszek z Asyżu, ścienne malowidła w Sacro Speco w Subiaco.
Autor:
- Tadeusz Gajl – projekt graficzny
- Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
Herb szlachecki Bończa.