Hala Ornak

Hala Ornak
Ilustracja
Widok z Błyszcza na dawną halę Ornak
Państwo

 Polska

Miejscowości

Kościelisko

Rodzaj obiektu

dawna hala pasterska

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Hala Ornak”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Hala Ornak”
Ziemia49°13′26,76″N 19°51′22,78″E/49,224100 19,856328
Tereny dawnej hali Ornak

Hala Ornak – dawna hala pasterska znajdująca się w dolnej części Doliny Pyszniańskiej i na wschodnich zboczach Ornaku w Tatrach Zachodnich.

Historia

Do hali tej należała Wielka Polana Ornaczańska i Mała Polanka Ornaczańska, na której stoi schronisko PTTK na Hali Ornak. Dawniej hala była intensywnie wypasana, przy czym wypas prowadzono na całych trawiastych zboczach Ornaku. Początkowo hala stanowiła własność górali z Cichego, później w wyniku dziedziczenia stała się własnością mieszkańców wielu wsi podhalańskich[1].

Nazwa hali jest ludowego pochodzenia. Pochodzi od słowa orzeł (w podhalańskiej gwarze oreł), który podobno kiedyś uniósł tutaj do góry 7-letniego chłopca, a następnie upuścił go na ziemię; chłopak zabił się. W ludowym nazewnictwie hala miała nazwy Ornak, Hala Ornak, Ornok, Urnak (Órnak ), Urnok (Órnok ), Hala Urnok (Hala Órnok ). Przymiotnik od tej nazwy to ornacański, zaś wypasających na tej hali pasterzy nazywano ornacany, ornácony, urnoki (órnoki)[1].

W połowie XX wieku obszary hali były także popularnym terenem zjazdowym narciarzy[2]. Wypasu hali zaprzestano w 1957 roku[3]. Od tego czasu hala w większości zarosła lasem lub kosówką. Trawiaste pozostały jedynie wierzchołkowe partie Ornaku[4].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny żółty – północnym skrajem polany prowadzi żółty szlak turystyczny od schroniska PTTK poprzez Iwaniacką Przełęcz do Doliny Chochołowskiej. Szlak wspina się na przełęcz Dolinką Iwanowską i schodzi z niej Doliną Iwaniacką. Czas przejścia ze schroniska na przełęcz: 1:15 h, ↓ 50 min
szlak turystyczny zielony – zielony szlak turystyczny z Iwaniackiej Przełęczy przez grzbiet Ornaku i Siwą Przełęcz do przełęczy Liliowy Karb. Czas przejścia: 2:20 h, ↓ 1:55 h[5]

Przypisy

  1. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. ↑ Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
  3. ↑ Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  4. ↑ Tatry Zachodnie. Mapa turystyczna 1:20 000. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 2005/06. ISBN 83-7329-645-X.
  5. ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.
Hale w polskich Tatrach

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
Ornak a2.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC BY 2.5
Ornak (West Tatra Mountains)
Tatry Zachodnie a16.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Błyszcza:Dolina Kościeliska, Ornak i Kominiarski Wierch