Halikarnas

Pozostałości po mauzoleum w Halikarnasie
Ruiny teatru w Halikarnasie

Halikarnas (gr. Ἁλικαρνᾱσσός Halikarnassós) – stanowisko archeologiczne w Bodrum w Turcji. W czasach starożytnych – miasto nad Morzem Egejskim w Karii. Największą sławę przyniosło mu Mauzoleum – jeden z siedmiu cudów świata.

Halikarnas założyli koloniści greccy z Trojzeny i Argos[1]. W VIII wieku p.n.e. należał do heksapolis, związku sześciu miast doryckich razem z Lindos, Kamejros i Ialissos leżącymi na wyspie Rodos oraz z Kos i Knidos. W VI wieku p.n.e. miasto dostało się pod panowanie lidyjskiego króla Krezusa. Na przełomie VI i V wieku p.n.e. Halikarnasem władała Artemizja (Starsza). W V wieku p.n.e. zagarnięte zostało przez Persów.

W latach 377–353 p.n.e. zależnym od Persów władcą Karii był Mauzolos. Przeniósł on stolicę swego państwa z Mylasy do Halikarnasu. Rozbudowując miasto wzorował się na planie Rodos, które otaczało półkolem port i rynek[2]. Gdy zmarł, jego żona, a zarazem siostra, Artemizja II, nakazała zbudować grobowiec dla męża. W roku 353 p.n.e. budowla była ukończona. Grobowiec Mauzolosa – Mauzoleum – słynął z piękna i stał się wzorcem dla innych budowli tego typu.

W 334 roku p.n.e. Aleksander Macedoński zdobył bronione przez Persów miasto, które uległo wówczas zniszczeniu. Nigdy już nie podniosło się z upadku[3].

Mauzoleum przetrwało do początków XVI wieku n.e., kiedy to posłużyło budującym fortecę joannitom jako źródło budulca. Budowla miała prostokątną podstawę o wymiarach 30 na 40 m oraz 45 m wysokości. Część posągów z grobowca, dzieła Skopasa, Leocharesa, Bryaksisa i Timoteosa[4], można dziś podziwiać w British Museum.

Z Halikarnasu pochodzili historycy Herodot i Dionizjusz.

Przypisy

  1. N.G.L. Hammond, Dzieje Grecji, s. 166.
  2. N.G.L. Hammond, Dzieje Grecji, s. 609.
  3. N.G.L. Hammond, Dzieje Grecji, s. 702.
  4. N.G.L. Hammond, Dzieje Grecji, s. 688.

Bibliografia

  • N.G.L. Hammond: Dzieje Grecji. Anna Świderkówna (tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973.
  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 59, 60. ISBN 83-85001-89-1.


Media użyte na tej stronie

Halicarnassus Mausoleum 2.jpg
Autor: User bazylek100 at Flickr, https://www.flickr.com/photos/bazylek/, Licencja: CC BY 2.0
One of the Seven Wonders of the Ancient World is the Mausoleum of Halicarnassus (Bodrum), built for the king Mausolos of Caria, that died 353 B.C. by his wife and sister Queen Artemisia.

Unfortunately there is not a lot left to see of this ancient and once magnificent tomb. It was named as one of the Seven Wonders of the Ancient World but now one must rely on imagination and models. Following the Persian invasion the kingdom of Caria in the western part of Asia Minor (Turkey) was ruled by Mausolos from 377 BC. During his reign Mausolus transferred his capital from Mylasa to Halicarnassus. His ideas were never on a small scale and he set out to create a worthy capital city taxing the inhabitants heavily to cover the costs of fortifications and other grand projects! Mausolos was married to his sister (a common practice for rulers in those days) Artemisia and they ruled until his death in 353 BC. Although brokenhearted, Artemisia set about the building of a tribute to Mausolos. This was to be the finest tomb in the known world. The Mausoleum, standing at over 50 metres in height, is described as being an enormous white marble tomb with ionic columns to form a temple with a stepped pyramid roof topped with a carriage, containing statues of Mausolos and Artemisia, drawn by four horses. This stood relatively intact for almost 19 centuries until an earthquake in 1304 destroyed it and then it was further broken up in 1522 by the Knights Hospitaller using the pieces as building material for the Castle. The site has pleasant gardens with excavations to the right and a covered arcade to the left. The arcade contains a copy of the famous frieze mainly recovered from the castle walls. The original was sent to the British Museum in London in 1846. Four original fragments on display were discovered more recently. Mausolos' name is now associated with all stately tombs through the modern word Mausoleum. Despite the lack of the original tomb, this site is well worth a visit.

Reconstruction of the mausoleum: www.turkishvillas.com/images/mauseleum.gif
The theatre of ancient Halicarnassus, built in the 4th century BC during the reign of King Mausolos and enlarged in the 2nd century AD, the original capacity of the theatre was 10,000, Bodrum, Turkey (16456817694).jpg
Autor: Carole Raddato from FRANKFURT, Germany, Licencja: CC BY-SA 2.0
The theatre of ancient Halicarnassus, built in the 4th century BC during the reign of King Mausolos and enlarged in the 2nd century AD, the original capacity of the theatre was 10,000, Bodrum, Turkey