Halina Jędrzejewska

Halina Jędrzejewska

Sławka

(c) Gov.pl, CC BY 3.0 pl
strzelec
Data i miejsce urodzenia	19 października 1926 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Krajowa Polskie Siły Zbrojne
Formacja	PSP: Pomocnicza Lotnicza Służba Kobiet
Jednostki	batalion Miotła
Stanowiska	sanitariuszka
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: powstanie warszawskie
Późniejsza praca	lekarka
Odznaczenia

Halina Jędrzejewska z domu Dudzikówna, ps. Sławka (ur. 19 października 1926 w Warszawie) – polska lekarka i działaczka kombatancka, sanitariuszka w powstaniu warszawskim. Prezes Związku Powstańców Warszawskich.

Życiorys

Córka urzędnika w Ministerstwie Komunikacji. Ukończyła Gimnazjum im. Słowackiego w Warszawie, maturę uzyskała w 1944 na tajnych kompletach. W czasie nauki w gimnazjum należała do harcerstwa.

Po wybuchu wojny wraz rodzicami ewakuowana była pociągiem do południowo-wschodniej Polski. Znaleźli się na terenach zajętych przez Związek Radziecki, skąd do Warszawy powróciła 1 maja 1940. Podjęła naukę w gimnazjum, gdzie wraz z innymi harcerzami rozpoczęła działalność konspiracyjną. Od marca 1940 należała do Konfederacji Narodu. Wraz z tą organizacją wkrótce przeszła do AK, gdzie przeszła podstawowe szkolenie i została sanitariuszką.

W czasie Powstania Warszawskiego należała do patrolu sanitarnego przy dowódcy batalionu Miotła, kpt. Niebory. Brała udział w walkach na Woli, Starym Mieście, Czerniakowie i Książęcej. W czasie powstania dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych.

Po powstaniu osadzona w Stalagu X B koło Sandbostel, a następnie w Stalagu VI C koło Oberlangen. Po wyzwoleniu przewieziona została do Wielkiej Brytanii, gdzie służyła w Pomocniczej Służbie Kobiet w Polskich Siłach Lotniczych (WAAF).

Do Polski powróciła w lipcu 1946 i wkrótce rozpoczęła studia lekarskie na Uniwersytecie w Poznaniu. W 1947 wyszła za poznanego w czasie powstania Tadeusza Jędrzejewskiego. Studia kontynuowała na Uniwersytecie Warszawskim. Studia ukończyła w 1952 i rozpoczęła pracę w klinice ortopedycznej, gdzie pracowała do przejścia na emeryturę w 1987. Specjalizację II stopnia w zakresie chirurgii urazowej i ortopedii uzyskała w 1958. W 1966 obroniła pracę doktorską. W latach 1987–2000 pracowała w niepełnym wymiarze godzin w spółdzielni lekarskiej.

Od 1956 działa w środowisku kombatantów. Była wybrana do Prezydium Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD-u (od 1981) oraz do Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. W 2022, po śmierci Zbigniewa Galperyna w ub.r., objęła funkcję prezesa ZPW^[1].

Zagrała w filmie Miasto 44, o powstaniu warszawskim^[2].

Żona Tadeusza (ur. 1921, zm. 1992), również powstańca warszawskiego, matka Danuty (ur. 1952).

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1999)^[3]
• Złota Odznaka za Zasługi dla Warszawy
• Honorowe obywatelstwo Warszawy (2019)^[4]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[4]

W 2014 w czasie wręczania nagrody buzdyganów, Wir – żołnierz Jednostki Wojskowej Komandosów, ratownik pola walki – przekazał swoją nagrodę Halinie Jędrzejewskiej^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Halina Jędrzejewska-Dudzik ps. Sławka. Medycy Powstania Warszawskiego. [dostęp 2014-05-05].
• Jarosław Rybak: Historia sanitariuszki „Sławki”, czyli akowskie TCCC. Jednostka Wojskowa Komandosów, 2014-03-11. [dostęp 2014-05-05].

Linki zewnętrzne

• Wywiad z H. Jędrzejewską na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego