Haloterapia

Haloterapia (stgr. ἅλς, ἁλός háls, halós „sól”) – forma leczenia uzdrowiskowego, w której wykorzystywana jest sól w różnych postaciach. Wiele form haloterapii jest znanych i stosowanych od tysiącleci.

Formy haloterapii

W zależności od postaci, w jakiej stosowana jest sól, wyróżnia się kilka form haloterapii[1]:

  • inhalacje solankowe,
  • inhalacje suchym aerozolem solnym,
  • kąpiele solankowe,
  • płukania,
  • kurację pitną (krenoterapię).

Inhalacje solankowe

W tej formie haloterapii wykorzystuje się solankę, czyli roztwór wody z solą o stężeniu powyżej 1,5%, lub wodę słoną, czyli roztwór wody z solą o stężeniu poniżej 1,5%.

Pierwsze ośrodki inhalacji solankowych są dziełem przypadku. W 1806 roku za radą Stanisława Staszica wybudowano tężnie w Ciechocinku[2], mające służyć do warzenia soli konsumpcyjnej. W krótkim czasie zorientowano się, że powietrze wokół tężni nasycone jest aerozolem solankowym, powstającym podczas opadania solanki z dużej wysokości. Od tamtej pory tężnie stały się popularnymi obiektami sanatoryjnymi.

Inhalacje suchym aerozolem solnym

W inhalacjach suchym aerozolem solnym czynnikiem leczniczym jest suchy aerozol wytworzony w procesie zmielenia soli kamiennej[1]. Kolebką haloterapii w tej postaci jest XIX-wieczna Wieliczka. Suchy aerozol solny był tam produktem ubocznym prac górniczych związanych z wydobyciem soli kamiennej. Lekarz salinarny dr Feliks Boczkowski jako pierwszy zauważył dobroczynny wpływ środowiska Wieliczki na pracujących tam górników, co opublikował w książce pt. O Wieliczce pod względem historyi naturalnej, dziejów i kąpieli[3] wydanej w 1843 roku.

Obecnie do wytworzenia suchego aerozolu solnego stosuje się generatory aerozolu solnego (halogeneratory).

Kąpiele solankowe

W kąpielach solankowych stosowane są solanki lub wody słone. Kąpiele w wodach mineralnych mają niezwykle długą tradycję. Już pierwotni ludzie na wzór zwierząt zanurzali chore części ciała w wodach leczniczych[4]. Kąpiele solankowe stosowane były m.in. w kopalni soli Wieliczka, o czym pisze dr Feliks Boczkowski w swojej książce.

Wyróżnia się kąpiele słabe o stężeniu wody kąpielowej do 1,5% i silne o stężeniu wody kąpielowej powyżej 1,5%[2]. Ze względu na obszar ciała objęty kąpielą stosowane są kąpiele całkowite oraz częściowe (np. nóg, rąk, nasiadówki)[1].

Płukania

Zabiegi płukania polegają na płukaniu określonych części ciała solanką lub wodą słoną. Wyróżnia się m.in. płukania jamy ustnej, irygacje (płukania jam ciała), płukanie gardła, płukanie zatok, płukanie jelit[1].

Kuracja pitna

W tej formie haloterapii stosuje się wody słone o stężeniu 0,3–1,5%[4]. Kuracja polega na piciu przez określony czas wody leczniczej w określonej ilości, temperaturze i czasie w stosunku do posiłków.

Celem kuracji pitnej jest wywołanie działania miejscowego w przewodzie pokarmowym lub moczowym oraz dostarczenie do organizmu wody wraz ze składnikami mineralnymi[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Kamińska 2014 ↓.
  2. ↑ a b Jankowiak 1971 ↓.
  3. ↑ Boczkowski 1843 ↓.
  4. ↑ a b c Ponikowska 2009 ↓.

Bibliografia

  • Balneologia kliniczna. Red. Józef Jankowiak. Warszawa: PZWL, 1971.
  • Feliks Boczkowski: O Wieliczce pod względem historyi naturalnej, dziejów i kąpieli. Bochnia: 1843.
  • Katarzyna Kamińska: Haloterapia. Sulejówek: Salsano Haloterapia Polska, 2014. ISBN 978-83-937819-0-4.
  • Irena Ponikowska: Nowoczesna medycyna uzdrowiskowa. Warszawa: Medi Press, 2009. ISBN 978-83-921334-6-9.

Linki zewnętrzne