Hancha
Ten artykuł od 2017-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Nazwa koreańska | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
Hancha, hanja (한자, 漢字; dosł. „znaki Han”) lub Hanmun (한문; 漢文), czasami tłumaczone jako „znaki sinokoreańskie” – koreańska nazwa dla znaków chińskich. Dokładnie rzecz biorąc, nazwa ta tyczy się tylko tych znaków, które zostały zapożyczone do języka koreańskiego, a ich wymowa dopasowana do wymowy koreańskiej. W przeciwieństwie do japońskich kanji, znaki hancha nie były modyfikowane i zachowały wygląd podobny do tradycyjnych znaków chińskich.
Historia
Hancha zyskała wielką popularność w Korei dzięki szybko rozprzestrzeniającemu się buddyzmowi. Jednakże to nie teksty religijne były głównym źródłem wiedzy o znakach, ale Cheonjamun (Księga tysiąca znaków). Hancha była jedynym systemem pisma aż do czasu, kiedy król Sejong Wielki wprowadził w XV wieku hangul. Jednakże wraz z wprowadzeniem hangula nie zaprzestano nauczania starego systemu. Przed zaprojektowaniem hangula próbowano bezskutecznie wprowadzać systemy Hyangchal (향찰; 鄕札), Gugyeol (口訣) i Idu (이두; 吏讀).
Oficjalnie od 1949 roku pisma hancha nie stosuje się w Korei Północnej. W Korei Południowej jego użycie zanikło i zostało ono zastąpione przez hangul.
Nauka
Hancha jest cały czas nauczana w szkołach średnich w Korei Południowej w trakcie nieobowiązkowych kursów. Edukacja zaczyna się na poziomie klasy 7 (w gimnazjum) i trwa aż do ukończenia szkoły średniej w klasie 12. W gimnazjum uczy się 900 znaków, kolejne 900 w szkole średniej. Kolejnych znaków naucza się na uniwersytetach.
Wymowa
Wymowa znaków hancha nie jest identyczna z ich chińskimi odpowiednikami. Przykładowo, 印刷 („druk, drukowanie”) w dialekcie mandaryńskim języka chińskiego wymawia się yìnshuā, zaś w języku koreańskim inswae (인쇄). 女 („kobieta”) w mandaryńskim to nǚ, w koreańskim yeoja (여자) (w dialektach południowokoreańskich, gdy znak 女 stoi na początku zdania, wymawia się go jako yeo (여) ze względu na zanik spółgłoski „n” poprzedzającej „i” lub „y”). W innych przypadkach wymowa jest ta sama. Kolejnym przykładem znaku mającego zmienną wymowę jest 龍 („smok”) o chińskiej wymowie lóng, który w języku koreańskim wypowiadany jest jako ryong (룡), o ile słowo nie stoi na pozycji początkowej zdania, bądź yong, gdy je rozpoczyna.
Słownictwo
Poniższa tabela przedstawia różnice pomiędzy słowami koreańskimi a chińskimi.
Polski | Chiński | Koreański (hancha) | Koreański (hangul) |
---|---|---|---|
list | 信 (xìn) | 片紙 | 편지 (pyeonji) |
chusteczka | 草紙 (cǎozhǐ) | 休紙 | 휴지 (hyuji) |
prezent | 贈品 (zèngpǐn) | 膳物 | 선물 (seonmul) |
rachunek | 帳單 (zhàngdān) | 外上 | 외상 (oesang) |
stół kuchenny | 餐桌 (cānzhuō) | 食卓 | 식탁 (siktak) |
czek | 支票 (zhīpiào) | 手票 | 수표 (supyo) |
wizytówka | 名片 lub 咭片 (míngpiàn lub jīpiàn) | 名啣 | 명함 (myeongham) |
pokojówka | 女傭 (nǚyōng) | 食母 | 식모 (singmo) |
odwołać, zakazać | 取締 (qǔdì) | 休止 | 휴지 (hyuji) |
uczyć | 學習 (xuéxí) | 工夫 | 공부 (gongbu) |
bardzo | 非常 (fēicháng) | 大端 | 대단 (daedan) |
więzień | 囚犯 (qiúfàn) | 囚徒 | 수도 (sudo) |
Czasami słowa chińskie i koreańskie zbudowane są z tych samych znaków, ale ich kolejność jest zamieniona.
Polski | Chiński | Koreański (hancha) | Koreański (hangul) |
---|---|---|---|
południe* | 正午 (zhèngwǔ) | 午正 | 오정 (ojeong) |
kompas | 羅盤針 (zuópánzhēn) | 羅針盤 | 나침반 (nachimban) |
* Kolejność taka, jak w języku chińskim (jeong-o), jest także często spotykana w języku koreańskim.
Niektóre sinokoreańskie słowa zaczerpnięte zostały z odczytania kun japońskich znaków kanji.
Polski | Japoński | Koreański (hancha) | Koreański (hangul) | Chińska wymowa wyrazu koreańskiego | Chiński |
---|---|---|---|---|---|
Aikido | 合気道 | 合氣道 | 합기도 | 合氣道 | 合氣道 |
aikidō | habgido | héqìdào | héqìdào | ||
zbierać, organizować | 組み立て | 組立 | 조립 | 組立 | 組裝 lub 組合 |
kumitate | jolip | zǔlì | zǔzhuāng lub zǔhé | ||
wyprzedaż | 大売出し | 大賣出 | 대매출 | 大賣出 | 大拍賣 |
ōuridashi | daemaechul | dàmàichū | dàpāimài | ||
budynek | 建物 | 建物 | 건물 | 建物 | 建築物 lub 建物 |
tatemono | geonmul | jiànwù | jiànzhúwù lub jiànwù | ||
szacowanie | 見積もり | 見積 | 견적 | 見積 | 估算 |
mitsumori | gyeonjeog | jiànjī | gūsuàn | ||
akcje (giełdowe) | 株式 | 株式 | 주식 | 株式 | 股份 |
kabushiki | jusig | zhūshì | gǔfèn | ||
mecz | 試合 | 試合 | 시합 | 試合 | 比賽 |
shiai | sihab | shìhé | bǐsài | ||
procedura, proces | 手続き | 手續 | 수속 | 手續 | 程序 |
tetsudzuki | susog | shǒuxù | chéngxù |
Zobacz też
- kanji – japoński odpowiednik hancha
Linki zewnętrzne
- Nauka znaków hancha online. learnkorean.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-10-15)]. (ang.)
Media użyte na tej stronie
This image can't have copyright.
Autor: See user in the "File history" section., Licencja: CC BY 3.0
This 永-order.gif image depicting the stroke order of the character 永 in order.gif style.
This image is part of the Commons:Stroke Order Project(zh-de-ja), a project to create a complete set of images depicting the right stroke order (Protocols).
The 214 Kangxi radicals have been completed by hand. The next goal is to complete the missing animations from the page: GIF_progress. Help is welcome, on this link are the official guidelines.
The Chinese character 書, in semi-cursive script. The meaning in English: "book", "writing", "calligraphy".
This file is used as the logo of WikiProject Writing systems on the English Wikipedia.