Hand-Held Maneuvering Unit

Astronauta Edward Higgins White używający „pistoletu manewrowego” w czasie pierwszego amerykańskiego spaceru kosmicznego 3 czerwca 1965
Hand-Held Maneuvering Unit użyty przez White’a podczas misji statku kosmicznego Gemini 4
Hand-Held Maneuvering Unit który miał być użyty podczas misji statku kosmicznego Gemini 8

Hand-Held Maneuvering Unit (HHMU) – urządzenie użyte przez astronautę Edwarda Higginsa White’a podczas pierwszego amerykańskiego spaceru kosmicznego (EVA) 3 czerwca 1965, z pokładu statku kosmicznego Gemini 4. Różne modele HHMU były obecne na Gemini 4, 8, 10 i 11, ale zostały użyte tylko na Gemini 4 i 10. HHMU był również używany na pokładzie stacji orbitalnej Skylab[1].

„Pistolet manewrowy” White’a od 1967 znajduje się w zbiorach National Air and Space Museum w Waszyngtonie[2].

Budowa

Hand-Held Maneuvering Unit wykonany był z aluminium i stali nierdzewnej, z trzema małymi dyszami rakietowymi, z których dwie znajdowały się na przedłużaczach, pozwalając astronaucie przesunąć swoje ciało w prawo lub w lewo, lub delikatnie do przodu. W uchwycie znajdował się przełącznik kołyskowy do obsługi dysz i dwa zbiorniki tlenu pod ciśnieniem paliwa 3400 psi[2].

HHMU o długości 81 centymetrów i wadze 3 kilogramów został wyprodukowany przez Airesearch Manufacturing Company[2].

Użycie

Astronauci używający „pistoletu manewrowego” opisywali go jako łatwiejszego w użyciu niż inne metody manewrowania podczas spacerowania w przestrzeni kosmicznej, aczkolwiek nie pozbawionego wad. HHMU użyty podczas misji Gemini 4 posiadał sprężony azot jako materiał pędny i tlen pod ciśnieniem do kontrolowania i napędzania astronauty. White lubił używać pistoletu i uznał go za przydatny, ale szybko zabrakło mu paliwa, zmuszając go do improwizowania dalszego spaceru. Drugi członek załogi James McDivitt powiedział że pistolet był „beznadziejny i całkowicie bezużyteczny”, ponieważ wymagał precyzyjnego celowania przez środek masy użytkownika, aby wykonać ruch w linii prostej, nie wywołując niepożądanego obrotu. Wadą było również to, że astronauta mógł posługiwać się tylko jedną ręką[3].

HHMU na statku Gemini 8 posiadał paliwo o nazwie tetrafluorometan, który miał być noszony na plecach astronauty Davida Scotta, ale ten nie miał okazji go użyć, ponieważ misja musiała zostać zakończona przed spacerem kosmicznym Scotta z powodu wirowania[1].

HHMU na statku Gemini 10 używany przez Michaela Collinsa otrzymał materiał pędny z azotem z wnętrza statku kosmicznego, przez wąż dołączony do łącznika pępowinowego astronauty. Collins z powodzeniem użył „pistoletu manewrowego” do poruszania się tam i z powrotem pomiędzy Gemini 10 a stopniem rakietowym Agena Target Vehicle[1].

Astronauta Richard Gordon nie wykorzystał swojego HHMU na statku Gemini 11, ponieważ jego spacer kosmiczny musiał zostać skrócony z powodu fizycznego wyczerpania astronauty[1].

Przypisy

  1. a b c d Anne Millbrooke: "More Favored than the Birds": The Manned Maneuvering Unit in Space (ang.). [dostęp 2019-06-30].
  2. a b c Maneuvering Unit, Hand-Held, White, Gemini 4 (ang.). National Air and Space Museum. [dostęp 2019-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-30)].
  3. Olgierd Wołczek. Po Merkurym były Bliźnięta. „Astronautyka”. 1 (34), s. 11. Polskie Towarzystwo Astronautyczne (pol.). 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

HHMU.jpg
S65-27331 - Hand-Held Self-Maneuvering Unit to be used during extravehicular activity (EVA) on Gemini 4 flight. It is an integral unit that contains its own high pressure metering valves and nozzles required to produce controlled thrust. A camera is mounted on the front of the unit.
S66-19184.jpg
S66-19184 - Close-up view of the Hand Held Maneuvering Unit which will be used by Astronaut David R. Scott during the extravehicular activity on the Gemini 8 space flight. High pressure cold gas released through the unit's nozzles produces the required controlled thrust to maneuver in a zero-gravity environment.