Handlarze kosmosem

Handlarze kosmosem

The Space Merchants

Autor	Frederik Pohl, Cyril M. Kornbluth
Typ utworu	science fiction
Data powstania	1952
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Data wydania	18 maja 1953
Wydawca	Ballantine Books
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	2000
Wydawca	Solaris
Przekład	Małgorzata Łukomska

Handlarze kosmosem (ang. The Space Merchants) – powieść fantastycznonaukowa duetu amerykańskich pisarzy Frederika Pohla i Cyrila M. Kornblutha, opublikowana w 1953^[1]. Polską edycję, w tłumaczeniu Małgorzaty Łukomskiej, wydała oficyna Solaris w 2000^[2], aczkolwiek pierwsze polskie tłumaczenie Tadeusza Tarnowskiego ukazało się w 1986 jako tzw. klubówka, poza oficjalnym obiegiem wydawniczym^[3][4][5].

W 1984 Pohl opublikował sequel powieści The Merchants' War^[6]. W 2011 redagując tekst do omnibusa American Science Fiction: Four Classic Novels 1953-1956 Pohl zrewidował treść, dodając współczesne odniesienia.

Historia

Pohl zaczął tworzyć powieść o branży reklamowej w czasie służby wojskowej we Włoszech podczas II wojny światowej. Po wojnie w 1950 wrócił do pomysłu, zniszczył pierwotny tekst i zaczął go pisać od nowa. Potem pokazał materiały Cyrilowi M. Kornbluthowi, poznanemu w nowojorskiej Futurian Society, który dopisał część książki. Po wspólnym ukończeniu tekstu wysłali go wydawcy pisma „Galaxy Science Fiction”, H. L. Goldowi. Powieść pierwotnie została opublikowana w trzech częściach w połowie 1952 pod tytułem Gravy Planet, a następnie opublikowana w formie książkowej w 1953 przez nowo powstałe wydawnictwo Ballantine Books^[7].

Odbiór

Powieść odniosła duży sukces, została opublikowana w 25 językach^[1]. Autorzy sprzedali prawa do ekranizacji za 50 000 dolarów, ale film nigdy nie powstał. Natomiast stacja CBS wyemitowała słuchowisko radiowe na podstawie powieści^[8][7].

Napisana i wydana zanim ustanowiono prawie wszystkie współcześnie przyznawane nagrody w dziedzinie literatury science fiction (pierwszą nagrodę Hugo przyznano w 1953), przez wielu krytyków powieść Pohla i Kornblutha uznawana jest za jedną z najlepszych w dziejach s-f. W plebiscycie pisma „Locus” w 1975 została umieszczona na 24. miejscu wśród najlepszych powieści wszech czasów, wspólnie z Kronikami marsjańskimi Raya Bradbury’ego i Wojną światów Herberta George’a Wellsa^[9]. W studium o początkach science fiction New Maps of Hell (1960), pisarz Kingsley Amis twierdzi, że „has many claims to being the best science-fiction novel so far” (pretenduje do miana najlepszej do tej pory powieści science-fiction)^[10]. Powieść znalazła się na 12. miejscu na liście 100 najlepszych powieści science fiction wg wydawcy Davida Pringle'a^[11], który napisał o niej: „Brilliantly detailed satire and exciting narrative: a joy, despite its grim theme” (Błyskotliwie drobiazgowa satyra i ekscytująca narracja: przyjemność mimo ponurego tematu)^[12].

Książka jest cytowana przez Oxford English Dictionary jako pierwsze zarejestrowane źródło kilku nowych słów, m.in. „soyaburger” (sojaburger), „moon suit”, „tri-di” (grafika 3D), „R and D” (prace badawczo-rozwojowe), „sucker-trap” (sklep dla łatwowiernych turystów), muzak^[7].

Fabuła

W odległej przyszłości Stany Zjednoczone są kontrolowane przez konkurencyjne agencje reklamowe, Fowler Schocken Associates i BJ Taunton. Miasta są tak przepełnione, że ludzie wynajmują miejsca do spania na klatkach schodowych, woda jest cennym towarem, a żywność to sztuczne substytuty produktów naturalnych. Mitchell Courtenay jest wyższej rangi pracownikiem Fowler Schocken Associates, prowadzi wygodne życie i wierzy w bogów reklamy i sprzedaży. Jednak kiedy zostaje postawiony na czele projektu, który ma zaoferować kolonistom osiedlenie się na śmiertelnie niegościnnej Wenus, ​​jego wygodna egzystencja zaczyna się sypać. Courtenay zostaje porwany, pozbawiony tożsamości i wysłany do obozu pracy, gdzie poznaje życie tych, którymi do tej pory sterował^[7][13].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Recenzja pióra Jo Walton
• Handlarze kosmosem w The Internet Speculative Fiction Database