Hanguanaceae

Hanguanaceae
Ilustracja
Hanguana malayana
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

komelinowce

Rodzina

Hanguanaceae

Nazwa systematyczna
Hanguanaceae Airy Shaw
Kew Bull. 18: 260. 8 Dec 1965[3]
Typ nomenklatoryczny

Hanguana Blume[3]

Zasięg
Mapa zasięgu

Hanguanaceae – monotypowa rodzina roślin jednoliściennych z pojedynczym rodzajem Hanguana Blume in Enum. Pl. Javae 15. Oct-Dec 1827[4] (syn. Susum Blume[5]). Należy tu 10 gatunków[6] występujących na wyspie Cejlon, w Azji południowo-wschodniej sięgając do północnej Australii i wysp Palau[2]. Gatunkiem typowym jest H. kassintu Blume[4]. Są to rośliny lądowe i wodne, występujące na mokradłach, wzdłuż brzegów rzek i jezior, czasem tworzące pływające wyspy. Hanguana malayana ma jadalne łodygi, ale spożywane są rzadko[7].

Siedlisko H. malayana (nad wodą, po lewej stronie)

Morfologia

Pokrój
Silnie rosnące rośliny zielne[2], za młodu okryte rozgałęzionymi włoskami. Z płożącego lub unoszącego się na wodzie kłącza wyrastają liście i prosto wzniesione łodygi[7].
Liście
Wyrastają skrętolegle z kłącza obejmując je otwartymi pochwami liściowymi[7]. Blaszka z wyraźnym nerwem środkowym i licznymi nerwami równoległymi oraz poprzecznymi wiązkami przewodzącymi, zwinięta w pąku. W dolnej części zwężona w ogonek liściowy, w górnej blaszka pojedyncza, lancetowata do równowąskiej[7].
Kwiaty
Rośliny dwupienne. Niepozorne, drobne, siedzące, zebrane są w rozgałęziające się kłosy. Kwiaty o symetrii promienistej. Okwiat składa się z dwóch okółków, a każdy z nich z listków zrastających się nasadami. Wewnętrzny okółek ma listki większe i kapturkowate. Kwiaty męskie zawierają 6 pręcików o nitkach rozszerzonych u nasady. Ich pylniki otwierają się podłużnymi pęknięciami. Słupek otoczony jest dyskowatą strukturą i zawiera szczątkową zalążnię. W kwiatach żeńskich występuje 6 prątniczków, czasem bardzo zredukowanych, a w pozycji centralnej górna zalążnia trójkomorowa[7].
Owoce
Jedno- lub trójnasienne jagody[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd komelinowce (Commelinales), rodzina Hanguanaceae. Rodzina Hanguanaceae jest siostrzaną dla komelinowatych (Commelinaceae), wraz z którą tworzy klad bazalny w obrębie rzędu[2].

Pozycja rodziny w rzędzie komelinowców:

komelinowce


Commelinaceae – komelinowate



Hanguanaceae





Philydraceae




Haemodoraceae – hemodorowate



Pontederiaceae – rozpławowate





Podział[6]
  • rodzaj: Hanguana Blume
    • Hanguana bakoensis Siti Nurfazilah, Sofiman Othman & P.C.Boyce
    • Hanguana bogneri Tillich & E.Sill
    • Hanguana exultans Siti Nurfazilah, Mohd Fahmi, Sofiman Othman & P.C.Boyce
    • Hanguana kassintu Blume
    • Hanguana major Airy Shaw
    • Hanguana malayana (Jack) Merr.
    • Hanguana nitens Siti Nurfazilah, Mohd Fahmi, Sofiman Othman & P.C.Boyce
    • Hanguana pantiensis Siti Nurfazilah, Mohd Fahmi, Sofiman Othman & P.C.Boyce
    • Hanguana podzolica Siti Nurfazilah, Mohd Fahmi, Sofiman Othman & P.C.Boyce
    • Hanguana stenopoda Siti Nurfazilah, Mohd Fahmi, Sofiman Othman & P.C.Boyce

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. ↑ a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. University of Maryland. [dostęp 2010-11-17]. (ang.).
  4. ↑ a b Huangana. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  5. ↑ List of genera in family HANGUANACEAE. [w:] Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Kew Gardens. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  6. ↑ a b Hanguana. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-02-22].
  7. ↑ a b c d e f Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 179-180. ISBN 978-1-84246-634-6.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Hanguanaceae map.JPG
Autor: Penarc, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hanguanaceae mapa de distribución
Pandanu helico 100623-4742 mms.JPG
Autor: Wibowo Djatmiko (Wie146), Licencja: CC BY-SA 3.0
Rasau, Pandanus helicopus thickets, at the riverbank of Tempapan Kiri River, West Kalimantan, Indonesia. At their natural habitat, it was mixed with wild water lily, Hanguana malayana (front left); the Suicide Tree Cerbera odollam (fruiting tree at back left); and Red Sealing Wax Palm Cyrtostachys renda (mid back, with red leaf-sheath).
Hanguana malayana.jpg
Autor: Scott Zona, Licencja: CC BY 2.0
Hanguana malayanan - Bukit Bandi, Terengganu, Malaysia, Oct. 2002.