Hanna Kirchner

Hanna Kirchner, właśc. Kirchner-Ładyka (ur. 21 stycznia 1930 w Warszawie[1]) – polska historyczka i krytyczka literatury, edytorka. Badaczka życia i twórczości Janusza Korczaka i Zofii Nałkowskiej.

Życiorys

Córka Włodzimierza Kirchnera, fotografa specjalizującego się w portretach[2] i Stanisławy, z d. Pieczyńskiej[1].

Była uczennicą prywatnych szkół podstawowych w Warszawie. W czasie powstania warszawskiego przebywała w Klarysewie, następnie w Pruszkowie. Była uczennicą Gimnazjum im. Tomasza Zana (od 1945), Gimnazjum im. Królowej Wandy w Krakowie (w roku szkolnym 1945/1946) i Liceum im. Wojciecha Górskiego w Warszawie, gdzie w 1948 zdała egzamin maturalny. Następnie studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (magisterium w 1953). W latach 1951-1955 pracowała jako młodszy asystent, a następnie asystent w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, w latach 1955-1963 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1963-1967 odbyła w IBL studia doktoranckie, w 1967 obroniła pracę doktorską Twórczość Zofii Nałkowskiej w latach 1909-1926 napisaną pod kierunkiem Stefana Żółkiewskiego i została w IBL zatrudniona jako adiunkt. Pracowała w Pracowni Literatury Współczesnej IBL, gdzie zajmowała się edycją krytyczną dzienników Zofii Nałkowskiej, była też członkiem zespołu przygotowującego monografię Literatura polska 1918-1975[1]. W 1988 otrzymała stopień doktora habilitowanego za czterotomową edycję Dzienników Zofii Nałkowskiej. Stopień ten został zatwierdzony w 1992[1][3]. W 1992 przeszła na emeryturę[1].

Twórczość

Janusz Korczak

Od 1962 zajmowała się badaniami nad życiem i twórczością Janusza Korczaka. W 1978 została członkiem Polskiego Towarzystwa Korczakowskiego oraz Komisji Naukowej Międzynarodowego Stowarzyszenia im. J. Korczaka. W 1983 została członkiem komitetu redakcyjnego „Dzieł” Janusza Korczaka, była redaktorem naukowym tomu 1 (1992), 2 (1998), 6 (1998), 8 (1992), 9 (1994), 10 (1994), 12 (1998) tej edycji. W 1994 została członkiem Rady Naukowej Ośrodka Dokumentacji i Badań „Korczakianum”[1].

Zofia Nałkowska

Od końca lat 60. zajmowała się przygotowaniem do druku pozostających w rękopisie, pisanych w latach 1899-1954 dzienników Zofii Nałkowskiej. W ramach tych prac ukazały się kolejno Dzienniki czasu wojny (1970), a następnie edycja całości: Tom 1. 1899-1905 (1975), Tom 2. 1909-1917 (1976), Tom 3. 1918-1929 (1980), Tom 4. 1930-1939. Cz. 1 (1930-1934), cz. 2 (1935-1939) (1988), Tom 5. 1939-1944 (1996), Tom 6. 1945-1954 (Cz. 1-3, 2000-2001)[1]. Za prace edycyjne otrzymała w 1988 Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki[1], w 2001 wyróżnienie jury Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta[4], w 2008 Nagrodą Edytorską PEN Clubu[5]. W 2011 wydała także monografię Nałkowska albo życie pisane.

Krytyka literacka na łamach czasopism

W latach 1950-1953 współpracowała jako krytyk z pismem Wieś, prowadziła w nim w 1953 dział krytyki (wspólnie z Heleną Zaworską). Współpracowała z Nową Kulturą (głównie w latach 1958-1960), Nowymi Książkami (1955, 1960-61), Współczesnością (1960-66, prowadziła tam cykl „Nowy poczet pisarzy”), Ty i ja (1966-71)[1].

Tłumaczenia

Od lat 70. zajmowała się też tłumaczeniem literatury serbsko-chorwackiej[1]. Przełożyła książki Momo Kapora Zapiski pewnej Anny (1979) i Udawacze (1981) oraz Krsto Špojlara Czas i pajęczyna (1987)).

Pozostałe prace

W swojej pracy badawczej zajmowała się też twórczością Mirona Białoszewskiego, Jarosława Iwaszkiewicza, Leopolda Buczkowskiego. Była autorka licznych wstępów, rozpraw, studiów w książkach zbiorowych[2]. Od początku lat 70. pisała także o twórczości Władysława Hasiora[1], w 2005 wydała książkę Hasior. Opowieść na 2 głosy, będącą połączeniem biografii, przedruku artykułów o twórczości Hasiora oraz prywatnej korespondencji wymienianej z artystą[2].

Członkostwo w organizacjach

Była członkiem Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej, Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1955-1982), Związku Literatów Polskich (1967-1983), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (członek założyciel w 1989, do 1993 przewodnicząca Komisji Językowej), członkiem założycielem Towarzystwa Polska-Izrael (1989)[1].

Odznaczenia

W 1988 została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom czwarty. K, wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1996, s. 133
  2. ↑ a b c Uczestnicy Projektu Naukowa Przyjaźń, 20 czerwca 2015 [dostęp 2017-11-16] (pol.).
  3. ↑ Dr hab. Hanna Kirchner-Ładyka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-11-16].
  4. ↑ Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994 – 2009
  5. ↑ Penclub, www.penclub.com.pl [dostęp 2017-11-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-07] (pol.).