Hanna Petrynowska
| Data i miejsce urodzenia | 23 lutego 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 28 sierpnia 1944 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | Samodzielnej Grupy AK PWB/17/S |
| Stanowiska | szef sanitarny Samodzielnej Grupy PWB/17/S |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 _BAR.svg){kind=small} | |
Hanna Petrynowska z domu Żabińska ps. „Rana”, „Maria Rana” (ur. 23 lutego 1901[1] w Warszawie, zm. 28 sierpnia 1944 tamże) – polska doktor medycyny, pediatra, podczas okupacji niemieckiej (od 1940) i w powstaniu warszawskim szef sanitarny Samodzielnej Grupy AK PWB/17/S (Załoga Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych).
Życiorys
Córka Józefa. Podczas walk powstańczych w sierpniu 1944 roku opiekowała się rannymi żołnierzami, obrońcami gmachu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, przebywającymi w szpitalu polowym utworzonym w piwnicach tego budynku (dr Hanna była organizatorką punktu opatrunkowego). Rano 28 sierpnia powstańcy stracili gmach i wtargnęli do niego żołnierze niemieccy. Wyniesienie ciężko rannych ze szpitala okazało się w tej sytuacji niemożliwe. Dr „Rana” dobrowolnie pozostała z nimi. Najprawdopodobniejsza wersja zdarzeń głosi, iż Niemcy zastali dr Petrynowską podczas wykonywania operacji. Kazali jej odejść od stołu operacyjnego, lecz ona odmówiła, odpowiadając, że odejdzie gdy skończy operację[2]. Żołnierze niemieccy zastrzelili dr Petrynowską, a następnie sanitariuszki i 30 ciężko rannych powstańców. Nie ustalono dotychczas miejsca jej pochowania, istnieje jedynie grób symboliczny.
Jej mąż, dr Marian Petrynowski, przedwojenny lekarz zakładowy Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen w 1940 roku. Jej brat Jan Żabiński był zoologiem i dyrektorem ZOO w Warszawie.
W dniu 2 sierpnia 2005 roku odsłonięta została tablica pamiątkowa poświęcona Hannie Petrynowskiej na ścianie jednego z budynków PWPW S.A., wykonana przez Annę i Krystiana Jarnuszkiewiczów.
Ordery i odznaczenia
Przypisy
- ↑ Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 6. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2004. ISBN 83-11-09586-8
- ↑ Relacja Mariana Grabusińskiego, [w:] Archiwum Historii Mówionej [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2020-10-18] (pol.).
Zobacz też
- kalendarium powstania warszawskiego – 28 sierpnia
- polegli w powstaniu warszawskim po stronie polskiej
Linki zewnętrzne
- Hanna Petrynowska, Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2020-10-18] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
(c) Zu z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Przy gmachu PWPW (Zakroczymska-Sanguszki) w Warszawie (fot Zu)