Hans Lukaschek

Hans Lukaschek

(c) Bundesarchiv, B 145 Bild-000699 / CC BY-SA 3.0 DE
Data i miejsce urodzenia	22 maja 1885 Wrocław
Data i miejsce śmierci	26 stycznia 1960 Fryburg Bryzgowijski
Burmistrz Rybnika[1]
Okres	od 1916 do 1918
Przynależność polityczna	Niemiecka Partia Centrum
Poprzednik	Otto Günther
Następca	Karol Kremser
Landrat powiatu rybnickiego[2]
Okres	od 9 listopada 1918 do 25 marca 1920
Przynależność polityczna	Niemiecka Partia Centrum
Poprzednik	Hans Lentz
Następca	Paul Strzoda
Nadburmistrz Zabrza[3]
Okres	od 17 marca 1927 do 4 kwietnia 1929
Przynależność polityczna	Niemiecka Partia Centrum
Poprzednik	Kurt Jeenel
Następca	Julius Franz
Prezydent rejencji opolskiej[4]
Okres	od 1929 do 1933
Przynależność polityczna	Niemiecka Partia Centrum
Poprzednik	Alfons Proske
Następca	Artur Schmidt-Kügler
Nadprezydent prowincji górnośląskiej[5]
Okres	od 1929 do 1933
Przynależność polityczna	Niemiecka Partia Centrum
Poprzednik	Alfons Proske
Następca	Helmuth Brückner
Minister do spraw wypędzonych[6]
Okres	od 20 września 1949 do 20 października 1953
Przynależność polityczna	CDU
Następca	Theodor Oberländer

Hans Lukaschek (ur. 22 maja 1885 we Wrocławiu, zm. 26 stycznia 1960 we Fryburgu Bryzgowijskim) – niemiecki urzędnik państwowy, działacz polityczny, doktor nauk prawnych.

Pochodził z inteligenckiej rodziny, ukończył gimnazjum we Wrocławiu oraz studia prawnicze we Wrocławiu i Berlinie, uzyskując tytuł doktora. W latach 1912–1933 był członkiem Niemieckiej Partii Centrum. Do 1916 roku pracował w ministerstwie sprawiedliwości, a 10 maja 1916 roku został burmistrzem Rybnika. Na stanowisku tym pozostał do roku 1918. 9 listopada 1918 roku mianowano go tymczasowym landratem powiatu rybnickiego, zaś 3 lutego 1919 roku oficjalnie objął tę funkcję, którą piastował do 25 marca 1920 roku. W latach 1918–1922 był jednym z kierowników niemieckiego frontu propagandowego we Wrocławiu i na Górnym Śląsku, a w latach 1919–1920 również ekspertem w niemieckiej delegacji na konferencję pokojową w Paryżu. Był także współtwórcą niemieckiego Wolnego Stowarzyszenia dla Obrony Górnego Śląska (Freie Vereinigung zum Schutze Oberschlesiens) i Związku Wiernych Ojczyźnie Górnoślązaków (Verband Heimattreuer Oberschlesier) oraz przywódcą Wydziału Międzyfrakcyjnego (Interfraktioneller Ausschuss), a następnie Wydziału Śląskiego (Schlesischer Ausschuss). Współpracował z Niemieckim Komisariatem Plebiscytowym (Plebiszitkomissariat für Deutschland).

Od 1922 roku był przedstawicielem Niemiec w Górnośląskiej Komisji Mieszanej. W 1927 roku został jednak usunięty z województwa śląskiego za szpiegostwo polityczne. 17 marca tego samego roku objął urząd Nadburmistrza Zabrza, który pełnił do 4 kwietnia 1929 roku. W tym samym roku został nadprezydentem prowincji górnośląskiej. Równolegle do tej funkcji pełnił także rolę prezydenta rejencji opolskiej^[4]. W maju 1933 roku został zmuszony do rezygnacji i przeszedł w stan spoczynku.

W latach 1935–1944 pracował jako adwokat we Wrocławiu. Dzięki znajomości z Helmutem Jamesem von Moltke dołączył do Kręgu z Krzyżowej (Kreisauer Kreis). Po zamachu na Hitlera został aresztowany przez gestapo i umieszczony w obozie w Ravensbrück^[7], skąd został zwolniony 22 kwietnia 1945 roku^[8].

Po II wojnie światowej przebywał w Turyngii, gdzie współtworzył CDU. W latach 1945–1946 był wicepremierem ds. rolnictwa i leśnictwa w rządzie krajowym Turyngii. W roku 1946 ponownie został aresztowany, tym razem przez radzieckie władze okupacyjne za działalność rewizjonistyczną. W 1948 roku został wiceprezesem Trybunału Najwyższego Trizonii w Kolonii. W latach 1949–1953 był ministrem do spraw wypędzonych w pierwszym rządzie Konrada Adenauera^[7].

Przypisy

Bibliografia

• Stefan Guzy: Die preußischen Landräte des Kreises Rybnik in Oberschlesien (1818–1945). Eine chronologische Zusammenstellung mit biographischen Notizen (niem. • pol.), [w:] red. Dawid Keller: Z kart historii powiatu rybnickiego. Rybnik: Muzeum w Rybniku, 2008, s. 112–147, seria: Zeszyty Rybnickie. ISBN 978-83-925981-0-7.
• red. Franciszek Hawranek: Encyklopedia powstań śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982. (pol.)