Hans Scharoun

Hans Scharoun

(c) Bundesarchiv, Bild 183-E0324-0047-004 / CC-BY-SA Hans Scharoun (1966)
Imię i nazwisko	Bernhard Hans Henry Scharoun
Data i miejsce urodzenia	20 września 1893 Brema
Data i miejsce śmierci	25 listopada 1972 Berlin
Narodowość	Niemiec
Dziedzina sztuki	Architektura
Epoka	Modernizm
Ważne dzieła
Filharmonia Berlińska Dom Schminkego w Löbau Internat dla młodych par i osób samotnych na wystawie WUWA

H. Scharoun: Dom dla osób samotnych na wystawie WUWA we Wrocławiu – elewacja północna

H. Scharoun: Dom dla osób samotnych na wystawie WUWA – elewacja południowa

H. Scharoun: Dom jednorodzinny na wystawie w Stuttgarcie-Weißenhof

H. Scharoun, E. Wisniewski: Teatr Miejski w Wolfsburgu

Bernhard Hans Henry Scharoun (ur. 20 września 1893 w Bremie, zm. 25 listopada 1972 w Berlinie) – niemiecki architekt modernistyczny, jeden z głównych przedstawicieli architektury organicznej.

Życiorys

Studiował w latach 1912–1914 na Wyższej Szkole Technicznej w Charlottenburgu.

Od 1915 pracował przy programie odbudowy Prus Wschodnich pod kierunkiem architekta okręgowego Paula Kruchena (m.in. tymczasowy kościół w Walterkehmen). Od 1919 działał w Insterburgu (pol. Wystruć, ros. Czeniachowsk), gdzie zaprojektował m.in. domy przy Parkring i osiedle Bunte Reihe przy Kamswykerweg (dziś Elewatornaja). Od 1925 we Wrocławiu, gdzie do 1932 był profesorem Państwowej Akademii Sztuki i Rzemiosła Artystycznego. Od 1926 prowadził równolegle w Berlinie wspólne biuro z Adolfem Radingiem. W latach 20. był związany z kręgiem korespondencyjnym ekspresjonistów Gläserne Kette (Szklany Łańcuch), a później ze stowarzyszeniem nowoczesnych architektów Der Ring, stając się jednym z głównych działaczy Werkbundu, wziął udział w wystawie mieszkaniowej w Weißenhof. Budynki Scharouna z przełomu lat 20. i 30. nosiły wiele cech rygorystycznego stylu międzynarodowego, mimo pewnych elementów wskazujących na zainteresowanie plastycznym kształtowaniem bryły.

W 1932 Scharoun przeniósł się do Berlina, gdzie głównie pod wpływem Hugona Häringa skierował się w stronę architektury organicznej. W Niemczech pod rządami nazistów budował jedynie dość liczne domy jednorodzinne. Po wojnie Scharoun uznany został za najwybitniejszego architekta neues Bauen, który nie współpracował z hitlerowcami i został mianowany kierownikiem zespołu planującego odbudowę Berlina. Od 1946 do 1958 był profesorem na katedrze urbanistyki Uniwersytetu Technicznego w Berlinie (Zachodnim), a od 1947 do 1950 również szefem instytutu architektury Akademii Sztuki w Berlinie (wschodnim). Brał udział w licznych konkursach na budynki teatrów w całych Niemczech, realizował gmach Filharmonii w Berlinie o dynamicznej formie opracowanej wedle wymogów akustyki, z wnętrzem ukształtowanym jako krajobraz architektoniczny.

Pod koniec życia we współpracy z partnerem Edgarem Wisniewskim budował wiele obiektów użyteczności publicznej, częściowo ukończonych już po jego śmierci.

Od października 2016 jest patronem skweru na osiedlu Nowe Żerniki we Wrocławiu^[1].

Wybrane dzieła

• 1920 – projekt konkursowy wieżowca na Friedrichstrasse w Berlinie
• 1926 – drewniany dom wzorcowy w Legnicy
• 1926–1930 – projekty sanacji dzielnicy ministerstw przy Wilhelmstrasse w Berlinie i rozbudowy gmachu Reichstagu
• 1927 – dom jednorodzinny na wystawie w Weißenhof w Stuttgarcie
• 1928–1929 – dom dla osób samotnych przy Kaiserdamm w Berlinie
• 1929 – internat dla młodych par i osób samotnych na wystawie WUWA we Wrocławiu
• 1929–1930 – domy na osiedlu Siemensstadt w Berlinie
• 1933 – dom Schminkego w Löbau i. Sachsen
• 1934 – dom Matterna w Bornim
• 1935 – dom Baenscha w berlińskim Spandau
• 1937 – dom Molla w Berlinie
• 1946 – Plan kolektywny odbudowy Berlina
• 1955–1959 – wieżowce Romeo i Julia w Stuttgarcie (dzielnica Zuffenhausen)
• 1955–1962 – szkoła imienia rodzeństwa Schollów w Lünen
• 1956–1963 – Filharmonia Berlińska
• 1963–1971 – ambasada niemiecka w Brasilii (z E. Wisniewskim)
• 1964–1978 – Biblioteka Państwowa w Berlinie (z E. Wisniewskim)
• 1965–1973 – teatr w Wolfsburgu (z E. Wisniewskim)
• 1984–1988 – sala muzyki kameralnej i muzeum instrumentów muzycznych w Berlinie (z E. Wisniewskim)

Przypisy

Bibliografia

• Eberhard Syring, Jörg C. Kirschenmann: Hans Scharoun 1893–1972. Außenseiter der Moderne. Köln: Taschen, 2004. ISBN 3-8228-2449-6.
• J. Christoph Bürkle: Hans Scharoun. Zürich: Artemis, 1993, seria: Studio Paperback. ISBN 3-7608-8140-8.

Linki zewnętrzne

• Hans Scharoun – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)
• Strona Domu Schminkego autorstwa Scharouna (niem. • ang. • cz.). [dostęp 2010-11-13].