Hanuszowce
Kaplica przy skrzyżowaniu dróg | |
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Powiat | |
Starosta | Jozef Dudžák[1] |
Powierzchnia | 14,29[2] km² |
Wysokość | 593[3] m n.p.m. |
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość | |
Nr kierunkowy | +421 52[3] |
Kod pocztowy | 059 04[3] |
Tablice rejestracyjne | KK |
49°20′05″N 20°20′40″E/49,334722 20,344444 | |
Strona internetowa |
Hanuszowce (słow. Spišské Hanušovce) – wieś (obec) na Słowacji w powiecie Kieżmark. Znajduje się na średniej wysokości 593 m n.p.m., u podnóża Magury Spiskiej, nad rzeką Rieka uchodzącą do Dunajca. Należy do etnograficznego regionu zwanego Zamagurzem. W 2011 liczyła 749 mieszkańców.
Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1313 r., ale historycy twierdzą, że osada powstała tutaj już w XIII wieku. Właściciel tych terenów, Kokosz Berzewiczy, przekazał Hanuszowce zakonowi bożogrobców z pobliskiego Lendaku. Zakonnicy ci sprowadzili tutaj osadników z Polski. W 1593 Hanuszowce zostały wykupione przez Györgya Horvátha – właściciela zamku w Niedzicy[6].
Miejscowość zabudowana jest w typowy na Spiszu sposób – domy gęsto jeden przy drugim, bezpośrednio przy głównej drodze prowadzącej przez wieś. Jest to droga krajowa nr 542 z Spiskiej Starej Wsi do Białej Spiskiej. Oprócz niej odchodzi od Hanuszowców przez Przełęcz Hanuszowską (821 m) droga do położonych w głębi Magury Spiskiej miejscowości Frankowa i Osturnia. Oryginalnych zabytków ludowego budownictwa spiskiego ostało się już niewiele. Do największych zabytków należą pochodzący z XIX w. kasztel, kościół św. Andrzeja (był gotycki, później został przebudowany w innym stylu) i kaplica przy skrzyżowaniu dróg[6].
Z Hanuszowców pochodzi znany współczesny astronom – Vojtech Rusin[6].
Tuż przy Hanuszowcach i złączona z nimi znajduje się dawniej samodzielna wieś Potok (dawniej nazywana Matiaszowskim Potokiem). Jest to najmłodsza wieś Zamagurza. Założyło ją w 1888 r. 14 polskich górali z Bukowiny Tatrzańskiej, Poronina i Zakopanego, którzy zakupili należący do Maciaszowców dwór wraz z jego ziemiami. W 2008 miejscowość ta liczyła 150 mieszkańców[6]. We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[7].
Przypisy
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí (słow.). Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-09-28].
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)] (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika (słow.). 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31].
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
- ↑ a b c d Józef Nyka: Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006. ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ Júlia Dudášová-Kriššáková , Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 20-24, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
Linki zewnętrzne
- Hanuszowce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 30 .
Media użyte na tej stronie
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Outline map of the prešov Region, Slovakia, ready for the Geobox template, calibrated at en:Template:Geobox locator Prešov Region