Haperowiec

Haperowiec - „Żyleta”

Państwo	Polska
Miejscowość	Katowice
Adres	ul. Sokolska 33
Typ budynku	budynek mieszkalny
Architekt	Jurand Jarecki, Marian Skałkowski
Wysokość całkowita	80 m
Kondygnacje	24
Ukończenie budowy	1968
Położenie na mapie Katowic Haperowiec - „Żyleta”
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Haperowiec - „Żyleta”
Położenie na mapie województwa śląskiego Haperowiec - „Żyleta”
50°15′51,6″N 19°01′08,2″E/50,264333 19,018944

Haperowiec, Hapeerowiec − wieżowiec położony w Katowicach przy ul. Sokolskiej 33, przez mieszkańców GOP potocznie zwany „Żyletą”.

Historia

Budynek w projekcie określany jako „24-K” został zaprojektowany w latach 1965-67 przez Juranda Jareckiego i Mariana Skałkowskiego, konstrukcję opracował Czesław Fazan z „Mostostalu” Zabrze. Zrealizowany w latach 1968-70 w stylu brutalizmu^[1][2].

Posiada 24 kondygnacje. W chwili powstania był najwyższym drapaczem chmur w województwie katowickim i czwartym pod względem wysokości w Polsce.

Nazwa pochodzi od Hutniczego Przedsiębiorstwa Remontowego (HPR), które prowadziło budowę i było pierwszym dysponentem mieszkań. Współcześnie dom należy do Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej^[3].

Architektura

Bryła wieżowca ma kształt smukłego prostopadłościanu z przewężeniem w połowie wysokości i elewacjach przeprutych loggiami. Pierwotnie utrzymany był w szaro-białej kolorystyce z pomarańczowymi akcentami użytymi w balustradach loggii, wyłożonych płytkami ceramicznymi.

Budynek o konstrukcji stalowej spawanej, wypełnionej (ściany) bloczkami PGS o boku 24 cm.

Wewnątrz zastosowano układ korytarzowy z klatkami schodowymi w skrajnych partiach. Pod budynkiem przewidziano dwie kondygnacje piwnic z komórkami lokatorskimi. 11 kondygnacja stanowi tzw. piętro sanitarne, mieszczące pomieszczenia techniczne z pompami pozwalającymi dostarczyć wodę na ostatnią kondygnację oraz pralnię, suszarnię, salę zebrań i niegdyś świetlicę-przedszkole. Na parterze ulokowano trzy pomieszczenia mieszczące pierwotnie dwa samoobsługowe sklepy ogólnospożywcze oraz kiosk „Ruchu”.

W budynku znajduje się 199 mieszkań, na ogół typu M-2 i M-4, ze ślepymi kuchniami. Zamieszkany jest przez około 330 osób.

Do wykończenia wnętrz zastosowano w pokojach popielate płytki PVC, w kuchniach beżowe, a w łazienkach lastriko. Wieżowiec obsługiwały dwie windy 6-osobowe i jedna 10-osobowa szwedzkiej firmy „Asea-Graham”^[4].

W 2008 r. budynek został poddany termomodernizacji, zmieniono kolor elewacji na szaro-beżowy, zdemontowano ciężkie płyty balkonowe, zastępując je lżejszymi konstrukcjami^[2][3].

Dane techniczne

• Typ: blok mieszkalny
• wysokość: 80 m
• kondygnacje: 24
• Powierzchnia całkowita: 12 148 m²
• Powierzchnia użytkowa: 8329 m²
• Kubatura: 42 261 m³

Galeria zdjęć

• 

  Konstrukcja stalowa wieżowca (1968)

• 

  Elewacja pd-zach (1970)

• 

  Widok ogólny (2007)

Zobacz też

• wieżowce Katowic
• architektura Katowic

Przypisy

Bibliografia

• A. Borowik: Nowe Katowice : forma i ideologia polskiej architektury powojennej na przykładzie Katowic (1945-1980). Warszawa, 2019
• Domy i gmachy Katowic. Red. Michał Bulsa i in. Katowice, 2013
• J. Przybytek: Haperowiec, czyli historia słynnego wieżowca w centrum Katowic https://dziennikzachodni.pl/haperowiec-czyli-historia-slynnego-wiezowca-w-centrum-katowic-zdjecia/ar/634971

• Haperowiec (pol.) www.wiezowce.katowice.pl [dostęp 2011-06-05]
• Haperowiec Katowice (pol.) www.urbanity.pl [dostęp 2011-06-05]