Harbutowice (województwo małopolskie)
| Artykuł | 49°48′50″N 19°46′54″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°51'N, 19°46'E, 49°50'N, 19°46'E |
| - błąd | 19473 m |
| Odległość | 353 m |
| wieś | |
 Harbutowice, 1897 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 1800[1] |
| Strefa numeracyjna | 12 |
| Kod pocztowy | 32-440[2] |
| Tablice rejestracyjne | KMY |
| SIMC | 0336674 |
Położenie na mapie gminy Sułkowice _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Sułkowice") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myślenickiego  | |
 49°48′50″N 19°46′54″E/49,813889 19,781667 | |
| Strona internetowa | |
Harbutowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Sułkowice w dolinie Harbutówki[3][4].
W latach 1975–1998 w województwie krakowskim.
Położenie
Harbutowice leżą w dolinie Harbutówki, na granicy dwóch mezoregionów geograficznych. Południowo-wschodnie zbocza doliny Harbutówki to stoki Pasma Babicy zaliczanego do Beskidu Makowskiego, północno-zachodnie to Wzgórza Lanckorońskie zaliczane do Pogórza Wielickiego[5]. Zachodnia granica Harbutowic biegnie w okolicach Przełęczy Sanguszki, drogą nr 956[6]. Miejscowość sąsiaduje z: Sułkowicami, Jasienicą, Trzebunią, Bieńkówką, Baczynem i Palczą.
Nazwa
Harbutowice już od XIV w. kilkukrotnie zmieniały swoją nazwę.
| Rok | Nazwa |
|---|---|
| 1327 | Erbordi Villa |
| 1346 | Herbordi Villa |
| 1350–1351 | Cherborthi Villa |
| 1396 | de Harbotouicz |
| 1419 | Herbortowicze |
| 1443 | Harborthouicze |
| 1446 | Harbolthouicze |
| 1464 | Herbulthowicze |
| 1542 | Harbulthouicze |
| i wreszcie | Harbutowice |
Znaczenie nazwy można wytłumaczyć przy pomocy łaciny: herby – źdźbło, trawa, darń, zasiew, ziele, roślina herbesco – puszczać źdźbła, wschodzić; herbosus – obfity w trawę; villa – dwór wiejski, dobra wiejskie, wieś (zob. Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1988). Zatem z dużą dozą prawdopodobieństwa wytłumaczymy nazwę Harbutowice: wieś obfita w rośliny[7].
Integralne części wsi
| przysiółek | Kozówka |
| części wsi | Banasiówka, Bargłówka, Batorówka, Bogdałówka, Budzoniówka, Chalabówka, Chodników, Czoskówka, Celakówka, Drągówka, Dziurówka, Filipówka, Gacorówka, Guzikówka, Harnikówka, Jaworze, Kaniówka, Kijówka, Kluzikówka, Końcówka, Kozakówka, Kudówka, Latoniówka, Lebiedówka, Madejówka, Mertówka, Młynarzówka, Pagórek, Pukówka , Ruskówka, Spyrlówka, Szczerbakówka, Tondyrówka, Witkówka |
Religia
Atrakcje turystyczne
W Harbutowicach jest wiele atrakcji turystycznych[8]:
- na Przełęczy Sanguszki stoi pomnik upamiętniający E.S. Sanguszkę, inicjatora budowy drogi z Harbutowic do Palczy przez tę przełęcz
- po północnej stronie Przełęczy Sanguszki jest miejsce upamiętniające konfederatów barskich, którzy 23 maja 1771 r. stoczyli w jej okolicy bitwę z armia rosyjską generała Aleksandra Suworowa. Jest to bitwa pod Grobami. Poległo w niej ok. 300 konfederatów[9].
- konfederatów barskich poległych w bitwie pod Grobami pochowano na wzgórzu Groby. Jest tam obecnie kaplica pw. św. Michała
- poniżej Przełęczy Sanguszki tuż przy drodze wojewódzkiej nr 956 znajduje się odrestaurowana kamienna studnia z 1912 r.[10]
- na stokach Pasma Babicy rosną szacowane na 600 do 2000 lat Cisy Raciborskiego
- Rezerwat przyrody Las Gościbia
- podczas II wojny światowej Harbutowice były punktem ruchu oporu. W 1944 r. były miejscem zimowego obozu oddziału „Surowiec” 23 Dywizji AK okręgu śląskiego, dowodzonego przez kpt. Gerarda Woźnicę ps. „Hardy”.
- we wsi działa Stacja Narciarska Szklana Góra Ski na północno-zachodnich zboczach Szklanej Góry.
Galeria zdjęć
 Remiza strażacka |  Zabytkowa remiza strażacka na roli Pieronówka |  Kościół parafii rzymskokatolickiej z 1828 |  Cisy jedne z najstarszych w Polsce |
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 349 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Zarys historii parafii • Parafia Rzymskokatolicka pw. Najświętszego Imienia Maryi w Harbutowicach, Parafia Rzymskokatolicka pw. Najświętszego Imienia Maryi w Harbutowicach [dostęp 2020-10-24] (pol.).
- ↑ Na podstawie tablicy informacyjnej i mapy zamontowanej w centrum Harbutowic
- ↑ Władysław Konopczyński. Konfederacja Barska (1936–1938) ISBN 83-85218-07-6 (t. 1) ISBN 83-85218-06-8 (t. 2)
- ↑ Studnia w Harbutowicach, urzad.sulkowice.pl [dostęp 2021-12-30].
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Piotr Golonka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Harbutowice.Cisy Raciborskiego. Jedne z najstarszych drzew w Polsce.
Autor: Polska7140, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie przedstawia zabytkową remizę strażacką w miejscowości Harbutowice na roli Pieronówka.
Autor: Be^2, Licencja: CC BY 3.0
Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszego Imienia Maryi Panny w Harbutowicach (małopolska) z 1828 roku
Harbutowice - wieś, widok od strony wschodniej, ok. 1897 r.