Harlow Shapley

Harlow Shapley
Ilustracja
Harlow Shapley w 1947
Państwo działania Stany Zjednoczone
Data i miejsce urodzenia2 listopada 1885
Nashville
Data i miejsce śmierci20 października 1972
Boulder
profesor nauk astronomicznych
Alma MaterUniwersytet w Princeton
Uczelnia/Instytut/InstytucjaHarvard College Observatory
Odznaczenia
Medal Henry’ego Drapera
Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego
Rittenhouse Medal
Medal Bruce

Harlow Shapley (ur. 2 listopada 1885 w Nashville, zm. 20 października 1972 w Boulder, USA[1]) – amerykański astronom, który stwierdził, że Słońce leży w pobliżu centralnej płaszczyzny galaktycznej, ok. 30 tys. lat świetlnych od środka Galaktyki.

Życiorys

Astronom studiował u H.N. Russella w Princeton. W 1911 w oparciu o wyniki otrzymane przez Russella rozpoczął prace nad wyznaczeniem rozmiarów gwiazd w licznych układach podwójnych na podstawie pomiarów zmian ich jasności występujących podczas zaćmienia jednej gwiazdy przez drugą. Metoda ta stała się standardową procedurą na ponad 30 lat. Shapley wykazał również, że gwiazdy zmienne typu cefeid nie mogą być układami podwójnymi gwiazd, zaćmiewającymi się wzajemnie. Wsławił się biorąc udział w Wielkiej Debacie z Heberem Curtisem, 26 kwietnia 1920. Bronił tam (błędnego) stanowiska, że mgławice spiralne są częścią Drogi Mlecznej, w szczególności, że nie istnieją inne galaktyki poza nią. Postulował natomiast (prawidłowo i jako pierwszy), że nasza Galaktyka ma znacznie większe rozmiary, niż wtedy przypuszczano. Słusznie twierdził, że centrum Drogi Mlecznej leży w kierunku gwiazdozbioru Strzelca. W latach 1921-1952 był dyrektorem obserwatorium Harvarda, gdzie badał Obłoki Magellana. W swojej pracy zajmował się gromadami gwiazd, opracował sposób klasyfikacji zarówno gromad otwartych, jak i kulistych. W 1950 roku American Astronomical Society przyznało mu nagrodę Henry Norris Russell Lectureship. Napisał wiele książek; był znakomitym popularyzatorem astronomii. Brał udział w tworzeniu UNESCO[2].

W 1933 roku przyznano mu nagrodę Prix Jules-Janssen.

W uznaniu jego zasług jedną z planetoid nazwano (1123) Shapleya.

Zobacz też

  • Shapley 1

Przypisy

  1. Shapley Harlow, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-12-19].
  2. Praca zbiorowa: Kosmos. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 216. ISBN 978-83-7670-323-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
HarlowShapley-crop.jpg
Portrait of Harlow Shapley cropped from SIA Acc. 90-105 [SIA2008-5931] for use in a biography in Wikipedia
Gold Medal Royal Astronomical Society.png
This is the actual Gold Medal of the Royal Astronomical Society that was awarded to Asaph Hall in 1879.