Harpia gujańska

Harpia gujańska
Morphnus guianensis[1]
(Daudin, 1800)
Ilustracja
Harpia gujańska z upolowanym wężem
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Morphnus[2]
Dumont, 1816

Gatunek

harpia gujańska

Synonimy
  • Falco guianensis Daudin, 1800[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 NT pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Harpia gujańska[5] (Morphnus guianensis) – gatunek dużego ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae); jedyny przedstawiciel rodzaju Morphnus[5][6]. Zamieszkuje Amerykę Centralną i Południową. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Morfologia
Długość ciała wynosi 79–89 cm.
Nie wyróżnia się podgatunków[3][6], ale znane są dwie odmiany barwne:
  • odmiana jasna – głowa, pierś, szyja jasnoszare, kantar ciemny, brzuch biały, ogon długi, z 3 jasnymi przepaskami; wierzch ciała ciemnobrązowy. Spód skrzydeł biały, lotki prążkowane.
  • odmiana ciemna – głowa, szyja i pierś ciemnoszare, reszta spodu ciała i spód skrzydeł biało-czarno pręgowane.
Zasięg, środowisko
Od Gwatemali w Ameryce Centralnej do południowej Brazylii, Paragwaju i skrajnie północno-wschodniego krańca Argentyny[3][6]. Rzadki i słabo poznany ptak nizinnych lasów. Jak większość dużych drapieżników, znaczną część dnia spędza na czatowaniu wśród koron drzew.
Rozród
Gniazdo to wielka platforma z patyków z płytkim zagłębieniem centralnym, umieszczona w rozwidleniu pnia dużego drzewa. W zniesieniu 1–2 jaja. Okres inkubacji w jednym ze zbadanych gniazd w Brazylii oszacowano na 40–50 dni. W gnieździe w Gwatemali młode opuściło gniazdo po 109–114 dniach od wyklucia, a w zoo w Oklahoma City po 103–105 dniach[7].
Pożywienie
W skład diety harpii gujańskiej wchodzą: ptaki, średniej wielkości ssaki (np. małe małpy, dydelfowate), węże i żaby[7].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje harpię gujańską za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy głównie ze względu na wylesianie[4].

Przypisy

  1. ↑ Morphnus guianensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ Morphnus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2020-08-15] (ang.).
  3. ↑ a b c Guiana Crested Eagle (Morphnus guianensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  4. ↑ a b BirdLife International, Morphnus guianensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017 [online], wersja 2020-2 [dostęp 2020-08-15] (ang.).
  5. ↑ a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-15].
  6. ↑ a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-15]. (ang.).
  7. ↑ a b Species account: Crested Eagle Morphnus guianensis. Global Raptor Information Network, 2021. [dostęp 2021-11-09]. (ang.).

Bibliografia

  • Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Morphnus guianensis eating green snake -Bolivia-8.jpg
Autor: Alex Lee, Licencja: CC BY 2.0
Crested Eagle (pale morph) eating a green snake, an emerald tree boa, which was too heavy for the bird to carry so the photographer was able to get right underneath the tree.
Morphnus guianensis map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Crested Eagle (Morphnus guianensis)
Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5