Harrison Schmitt
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 3 lipca 1935 |
|---|---|
| Senator USA ze stanu Nowy Meksyk | |
| Okres | od 3 stycznia 1977 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | Joseph Montoya |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
   | |
.jpg)
Harrison Hagan „Jack” Schmitt (ur. 3 lipca 1935 w Santa Rita) – amerykański geolog, astronauta, senator w latach 1977–1983. Dwunasty człowiek, który stanął na powierzchni Księżyca i jednocześnie przedostatni (stan na grudzień 2022), który chodził po Srebrnym Globie.
Wykształcenie
W Silver City w Nowym Meksyku ukończył Western High School.
- 1957: został absolwentem California Institute of Technology i uzyskał licencjat z zakresu nauk ścisłych
- 1957–1958: studiował geologię na Uniwersytecie w Oslo (Universitetet i Oslo). W tym samym czasie równolegle pracował w norweskiej placówce rządowej ds. badań geologicznych
- 1964: otrzymał doktorat z zakresu geologii na Uniwersytecie Harvarda. Po obronie pracy doktorskiej pracował w United States Geological Survey
- od 1964: brał udział w tworzeniu mapy powierzchni Księżyca, pracując w Geological Survey's Astrogeology Center z siedzibą w Flagstaff w Arizonie
Kariera astronauty
- 29 czerwca 1965: dostał się do czwartej grupy astronautów NASA (NASA 4). W jej skład weszło sześciu naukowców
- 29 lipca 1965: rozpoczął szkolenie lotnicze na samolocie T-38 w bazie lotniczej Williams w Arizonie. Szkolenie zakończył w 1966, otrzymując uprawnienia do pilotowania samolotów odrzutowych. W sumie jako pilot wylatał ponad 2100 godzin, z czego 1600 na samolotach z napędem odrzutowym
- pracując w NASA, zajmował się m.in. wyborem miejsc dla załogowych wypraw księżycowych, przygotowywaniem map Księżyca oraz analizą wyników załogowych misji księżycowych
- 1969: podczas historycznego lotu statku kosmicznego Apollo 11 był jednym z operatorów łączności (CapCom) w ośrodku kierowania lotem w Houston. Został członkiem załogi rezerwowej statku Apollo 15 (jako pilot modułu księżycowego) oraz w tym samym charakterze wszedł w skład załogi podstawowej lotu Apollo 18.
- wrzesień 1970: wyprawa Apollo 18 zostaje skreślona z programu załogowych lotów księżycowych
- 1971: w czasie misji statku kosmicznego Apollo 15 ponownie był jednym z operatorów łączności (CapCom) w ośrodku kierowania lotem w Houston
- sierpień 1971: zostaje włączony w skład załogi podstawowej przewidzianej do ostatniej załogowej misji księżycowej – Apollo 17. Zastąpił w niej astronautę Joe Engle’a
- 7–19 grudnia 1972: wziął udział w locie statku kosmicznego Apollo 17
- po zakończeniu programu księżycowego pełnił w NASA różne funkcje. Był m.in. szefem grupy astronautów-naukowców oraz doradcą administratora NASA ds. programu energetycznego
- sierpień 1975: opuścił korpus astronautów NASA
Apollo 17
7 grudnia 1972 wystartował do ostatniej misji księżycowej w ramach programu Apollo na pokładzie statku kosmicznego Apollo 17. Dowódcą misji był Eugene Cernan, pilotem modułu dowodzenia „America” – Ronald Evans, a Schmitt – pilotem modułu księżycowego „Challenger”. 10 grudnia astronauci osiągnęli orbitę Księżyca. Dzień później, 11 grudnia Schmitt i Cernan wylądowali w rejonie gór Taurus i krateru Littrow.
Schmitt jako geolog z wykształcenia znalazł się w składzie podstawowej załogi Apollo 17 ze względu na fakt rezygnacji z powodów finansowych kolejnych misji księżycowych, w tym lotu Apollo 18, w którym pierwotnie miał brać udział. Wyprawa Apollo 17 stanowiła dla NASA ostatnią szansę, żeby na Księżycu znalazł się naukowiec.
Cernan i Schmitt trzykrotnie wychodzili na powierzchnię Księżyca. Wszystkie wyjścia trwały w sumie ponad 22 godziny. Do poruszania się używali pojazdu księżycowego LRV. Na Ziemię zabrali około 110,52 kg próbek skał księżycowych. 14 grudnia astronauci powrócili na pokład modułu dowodzenia, w którym przez trzy dni czekał na nich Ronald Evans.
19 grudnia 1972 kapsuła statku Apollo 17 wodowała na Oceanie Spokojnym. Następnie astronautów przyjął na pokład okręt ratowniczy – lotniskowiec USS „Ticonderoga”.
Po opuszczeniu NASA
- listopad 1976: zostaje senatorem republikańskim ze stanu Nowy Meksyk.
- styczeń 1977 – styczeń 1983: kadencja senatorska, przez ostatnie dwa lata pracował w podkomitecie ds. nauki, technologii i przestrzeni kosmicznej (Science, Technology and Space Subcommittee)
- 1982: ponownie startował w wyborach do senatu, ale uległ kontrkandydatowi z Partii Demokratycznej; po zakończeniu kariery politycznej zajął się doradztwem w zakresie biznesu, geologii i badań kosmicznych
- 1994: został profesorem Wydziału Budowy Maszyn na Uniwersytecie Wisconsin w Madison
Obecnie mieszka w Silver City w Nowym Meksyku.
W 2015 roku gościł w Polsce jako juror i gość specjalny międzynarodowych zawodów robotycznych European Rover Challenge.
Działalność akademicka
Schmitt jest autorem licznych książek, artykułów i wykładów zarówno z dziedziny geologii, jak również dotyczących jego pracy na powierzchni Księżyca podczas misji Apollo 17. Często prowadzi wykłady w różnych uniwersytetach i centrach naukowych Stanów Zjednoczonych.
Jest sceptykiem globalnego ocieplenia[1]. W listopadzie 2008 w liście, w którym ogłosił rezygnację z członkostwa w The Planetary Society skrytykował opinię stowarzyszenia na temat zmian klimatu. Stwierdził, iż „śmieszne jest mówienie o 'konsensusie', że człowiek spowodował globalne ocieplenie, kiedy ludzkie doświadczenie, dane geologiczne i historia, i obecne ochłodzenie przemawiają inaczej”[2].
Odznaczenia i nagrody
- 1970: Johnson Space Center Superior Achievement Award
- 1973: NASA Distinguished Service Medal
- 1973: Order Narodowy Lwa (Senegal)
- 1973: Członek honorowy Geological Society of America
- 1973: Honorowy doktorat z inżynierii Colorado School of Mines
- 1975: Honorowy doktorat Rensselear Polytechnic Institute
- 1982: NASA Distinguished Public Service Medal
- 1982: Honorowy doktorat z astronautyki Salem College
Dane lotu
| Lot kosmiczny, w którym uczestniczył Harrison H. Schmitt | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Data startu | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania | |
| 7 grudnia 1972 | 19 grudnia 1972 | Apollo 17 | Pilot modułu księżycowego | 12 dni 13 godz. 51 min i 59 sek. | |
| Łączny czas spędzony w kosmosie – 12 dni 13 godzin 51 minut i 59 sekund | |||||
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
- Biografia na stronie NASA (ang.)
- Biogram na stronie Spacefacts (ang.)
Media użyte na tej stronie
NASA Distinguished Service Ribbon
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Kawalera Wielkiego Narodowego Orderu Lwa (Senegal)
Apollo 17 Lunar Module Pilot Harrison H. Schmitt shares a moment of relaxation with astronaut Alan Shepard during prelaunch suiting operations. Schmitt will explore the Moon's Taurus-Littrow region with Mission Commander Eugene A. Cernan during NASA's sixth and last manned lunar landing mission. The third crewman, Ronald E. Evans, will pilot the command module alone in lunar orbit during his crewmates' surface exploration.
Image # : 72P-0547Astronaut Eugene A. Cernan (left) and scientist-astronaut Harrison H. "Jack" Schmitt are photographed by the third crew man aboard the Apollo 17 spacecraft during the final lunar landing mission in NASA's Apollo program. Astronaut Ronald E. Evans, command module pilot, took this picture. Cernan was the mission commander. Schmitt served as the lunar module pilot.
HARRISON H. SCHMITT astronaut
NASA Distinguished Public Service Ribbon.
AS17-134-20530 (11 Dec. 1972) --- Astronaut Harrison H. Schmitt, lunar module pilot, displays several days of growth on his beard aboard the Lunar Module (LM) prior to its liftoff from the moon's surface. The photograph was taken by astronaut Eugene A. Cernan, mission commander. The two later re-joined astronaut Ronald E. Evans, who was orbiting the moon in the Apollo 17 Command and Service Modules (CSM).
Geologist-Astronaut Harrison Schmitt, Apollo 17 lunar module pilot, uses an adjustable sampling scoop to retrieve lunar samples during the second extravehicular activity (EVA-2), at Station 5 at the Taurus-Littrow landing site. The cohesive nature of the lunar soil is born out by the "dirty" appearance of Schmitt's space suit. A gnomon is atop the large rock in the foreground. The gnomon is a stadia rod mounted on a tripod, and serves as an indicator of the gravitational vector and provides accurate vertical reference and calibrated length for determining size and position of objects in near-field photographs. The color scale of blue, orange and green is used to accurately determine color for photography. The rod of it is 18 inches long.The scoop Dr. Schmitt is using is 11 3/4 inches long and is attached to a tool extension which adds a potential 30 inches of length to the scoop. The pan portion, blocked in this view, has a flat bottom, flanged on both sides with a partial cover on the top. It is used to retrieve sand, dust and lunar samples too small for the tongs. The pan and the adjusting mechanism are made of stainless steel and the handle is made of aluminum.