Hasan I (Alawici)

Hasan I

Sułtan Maroka
Okres	od 1873 do 1894
Poprzednik	Muhammad IV
Następca	Abd al-Aziz IV
Dane biograficzne
Dynastia	Alawitów
Data i miejsce urodzenia	1836 Fez
Data i miejsce śmierci	7 czerwca 1894 góry Atlas
Ojciec	Muhammad IV
Dzieci	Abd al-Aziz IV

Wizyta Hasana I w Meknes w 1887 roku

Hasan I (arab. الحسن الأول بن محمد = Al-Hasan al-Awwal ibn Muhammad, ur. 1836 w Fezie, zm. 7 czerwca 1894 w górach Atlas) – sułtan Maroka z dynastii Alawitów, panował w latach 1873–1894, syn sułtana Muhammada IV.

Po objęciu tronu po śmierci ojca Hasan I dążył do większej centralizacji władzy i zwiększenia kontroli państwa nad plemionami Berberów. Zdołał zmodernizować armię, jednak pozostałe reformy z powodu oporu plemion powiodły się tylko częściowo. Powodem ograniczonej możliwości działania państwa była restrykcyjna polityka finansowa, z pomocą której Hasan I próbował nie dopuścić do nadmiernego zadłużenia kraju. Zadłużenie mogło doprowadzić do zwiększenia zagranicznych wpływów w Maroku, co było już widoczne na przykładzie europejskiej kontroli finansowej nad Egiptem i Tunezją. Hasan I zamówił w 1890 roku pierwszy nowoczesny okręt dla marynarki Maroka – krążownik „Al-Baszir”, lecz następnie odmówił zapłaty^[1].

Hasan I zdołał powstrzymać dążenia europejskich mocarstw do przejęcia władzy nad Marokiem. Na konferencji w Madrycie w 1880 roku potwierdzono niepodległość kraju w zamian za zagwarantowanie równych praw handlowych trzynastu krajom Europy. Mimo to Francja i Wielka Brytania próbowały w późniejszym okresie utworzyć w Maroku swój protektorat, co jednak nie udało się z powodu sprzeciwu pozostałych krajów europejskich.

Hasan I zmarł nagle w 1894 roku na skutek ran odniesionych w działaniach zbrojnych przeciw Berberom w dolinie w górach Atlas. Następcą tronu został jego czternastoletni wówczas syn Abd al-Aziz.

Przypisy

Bibliografia

• Stephan und Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt. Artemis Verlag Düsseldorf, 1972, ISBN 3-7608-0138-2