Hastings (turniej szachowy)

Uczestnicy turnieju w 1895 roku

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Gambit hetmański, wariant Hastings D43

Turniej szachowy w Hastings (ang. Hastings International Chess Congress) – najstarszy na świecie cykliczny turniej szachowy, rozgrywany corocznie na przełomie lat w angielskim mieście Hastings.

Historia

Turniej główny nosi nazwę Hastings Premier i po raz pierwszy rozegrany został na przełomie 1920 i 1921 roku. Aż do edycji 2003/04 był rozgrywany w formule kołowej z udziałem od 10 do 16 zawodników. W edycji 2004/05 zastosowano system pucharowy, a od kolejnej – system szwajcarski. Poza turniejem głównym odbywają się również turnieje niższej rangi.

W czasie wieloletniej historii, poza edycjami noworocznymi odbyły się również cztery turnieje letnie, z których najsłynniejszym był turniej rozegrany w dniach od 5 sierpnia do 2 września 1895 r. z udziałem m.in. Michaiła Czigorina, Emanuela Laskera, Siegberta Tarrascha i Wilhelma Steinitza, a w którym sensacyjnym zwycięzcą został Harry Pillsbury^[1].

W turniejach w Hastings startowało jedenastu z pierwszych dwunastu mistrzów świata (jedynym, który nie wystąpił w Hastings był Bobby Fischer): Wilhelm Steinitz (1895), Emanuel Lasker (1895), José Raúl Capablanca (1919, 1929/30, 1930/31, 1934/35), Aleksandr Alechin (1922, 1925/26, 1933/34, 1936/37), Max Euwe (1923/24, 1930/31, 1931/32, 1934/35, 1945/46, 1949/50), Michaił Botwinnik (1934/35, 1961/62, 1966/67), Wasilij Smysłow (1954/55, 1962/63, 1968/69), Michaił Tal (1963/64), Tigran Petrosjan (1977/78), Boris Spasski (1965/66) oraz Anatolij Karpow (1971/72). Jednak tylko dwóch z nich tytułowało się mistrzami świata podczas uczestnictwa w zawodach (Emanuel Lasker w 1895 oraz Aleksandr Alechin w 1933/34)^[2].

Poza mistrzami świata, w turniejach Hastings Premier startowały również dwie mistrzynie świata: Vera Menchik (siedmiokrotnie, pomiędzy edycjami 1929/30 i 1936/37) oraz Nona Gaprindaszwili (1964/65). W teorii debiutów nazwę Hastings nosi jeden z wariantów gambitu hetmańskiego nieprzyjętego, który powstaje po posunięciach: 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sf3 Sf6 4.Gg5 h6 5.G:f6 H:f6 6.Sc3 c6 7.Hb3. Po raz pierwszy pozycja ta powstała w partii Victor Berger – George Alan Thomas rozegranej podczas edycji 1926/27^[3].

Zwycięzcy dotychczasowych turniejów

edycje noworoczne (Hastings International Chess Congress)

Edycja	Lata	Zwycięzcy
1	1920/21	Frederick Yates
2	1921/22	Borislav Kostić
3	1922/23	Akiba Rubinstein
4	1923/24	Max Euwe
5	1924/25	Géza Maróczy, Ksawery Tartakower
6	1925/26	Aleksandr Alechin, Milan Vidmar
7	1926/27	Ksawery Tartakower
8	1927/28	Ksawery Tartakower
9	1928/29	Edgard Colle, Frank Marshall, Sándor Takács
10	1929/30	José Raúl Capablanca
11	1930/31	Max Euwe
12	1931/32	Salomon Flohr
13	1932/33	Salomon Flohr
14	1933/34	Salomon Flohr
15	1934/35	Max Euwe, George Alan Thomas, Salomon Flohr
16	1935/36	Reuben Fine
17	1936/37	Aleksandr Alechin
18	1937/38	Samuel Reshevsky
19	1938/39	László Szabó
20	1939/40	Frank Parr
21	1945/46	Ksawery Tartakower
22	1946/47	Conel Hugh O’Donel Alexander
23	1947/48	László Szabó
24	1948/49	Nicolas Rossolimo
25	1949/50	László Szabó
26	1950/51	Wolfgang Unzicker
27	1951/52	Svetozar Gligorić
28	1952/53	Harry Golombek, Antonio Medina García, Jonathan Penrose, Daniel Yanofsky
29	1953/54	Conel Hugh O’Donel Alexander, Dawid Bronstein
30	1954/55	Paul Keres, Wasilij Smysłow
31	1955/56	Wiktor Korcznoj, Fridrik Olafsson
32	1956/57	Svetozar Gligorić, Bent Larsen
33	1957/58	Paul Keres
34	1958/59	Wolfgang Uhlmann
35	1959/60	Svetozar Gligorić
36	1960/61	Svetozar Gligorić
37	1961/62	Michaił Botwinnik
38	1962/63	Svetozar Gligorić, Aleksandr Kotow
39	1963/64	Michaił Tal
40	1964/65	Paul Keres
41	1965/66	Boris Spasski, Wolfgang Uhlmann
42	1966/67	Michaił Botwinnik
43	1967/68	Florin Gheorghiu, Vlastimil Hort, Leonid Stein, Aleksiej Suetin
44	1968/69	Wasilij Smysłow
45	1969/70	Lajos Portisch
46	1970/71	Lajos Portisch
47	1971/72	Anatolij Karpow, Wiktor Korcznoj
48	1972/73	Bent Larsen
49	1973/74	Giennadij Kuźmin, László Szabó, Michaił Tal, Jan Timman
50	1974/75	Vlastimil Hort
51	1975/76	Dawid Bronstein, Vlastimil Hort, Wolfgang Uhlmann
52	1976/77	Oleg Romaniszyn
53	1977/78	Roman Dżindżichaszwili
54	1978/79	Ulf Andersson
55	1979/80	Ulf Andersson, John Nunn
56	1980/81	Ulf Andersson
57	1981/82	Wiktor Kuprejczyk
58	1982/83	Rafael Waganian
59	1983/84	Lars Karlsson, Jonathan Speelman
60	1984/85	Jewgienij Swiesznikow
61	1985/86	Margeir Petursson
62	1986/87	Murray Chandler, Bent Larsen, Symbat Lyputian, Jonathan Speelman
63	1987/88	Nigel Short
64	1988/89	Nigel Short
65	1989/90	Siergiej Dołmatow
66	1990/91	Jewgienij Bariejew
67	1991/92	Jewgienij Bariejew
68	1992/93	Judit Polgár, Jewgienij Bariejew
69	1993/94	John Nunn
70	1994/95	Thomas Luther
71	1995/96	Stuart Conquest, Aleksander Chalifman, Bogdan Lalić
72	1996/97	Mark Hebden, John Nunn, Eduardas Rozentalis
73	1997/98	Matthew Sadler
74	1998/99	Ivan Sokolov
75	1999/00	Emil Sutowski
76	2000/01	Stuart Conquest, Krishnan Sasikiran
77	2001/02	Aleksiej Barsow, Pentala Harikrishna, Krishnan Sasikiran
78	2002/03	Peter Heine Nielsen
79	2003/04	Vasilios Kotronias, Jonathan Rowson
80	2004/05	Władimir Biełow
81	2005/06	Walerij Niewierow
82	2006/07	Merab Gagunaszwili, Walerij Niewierow
83	2007/08	Wadim Małachatko, Nidżat Mamedow, Walerij Niewierow
84	2008/09	Igor Kurnosow
85	2009/10	Andrei Istratescu, Romain Édouard, David Howell, Mark Hebden
86	2010/11	Deep Sengupta, Arghyadip Das
87	2011/12	Wang Yue
88	2012/13^[4]	Gawain Jones
89	2013/14^[5]	Micheil Mczedliszwili, Igor Chenkin, Ma Qun, Mark Hebden, Jahongir Wachidow, Justin Sarkar, Jovica Radovanović
90	2014/15^[6]	Zhao Jun