Hawajka żółtorzytna
| Drepanis pacifica[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1788) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | Drepanis | ||
| Gatunek | hawajka żółtorzytna | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Hawajka żółtorzytna[3] (Drepanis pacifica) – wymarły gatunek ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występował endemicznie na Hawajach.
Gatunek znany tylko z największej wyspy archipelagu – Hawaiʻi, jednak mógł występować także na sąsiednich wyspach.
Mierzył ok. 23 cm długości. Upierzenie błyszczące, czarne z żółtymi piórami na udach i ogonie oraz małą żółtą łatą na skrzydłach. Ogon czarny z białymi łatami i smugami. Dziób długi, czarny, zakrzywiony. Nogi ciemnoszare lub czarne.
Był ptakiem płochliwym, żyjącym w gęstym lesie. Żywił się nektarem roślin z rodziny lobeliowych, które mają zagięte, rurkowate kwiaty. Jego głos przypominał długie, zawodzące gwizdanie.
Gatunek został pierwszy raz opisany przez Europejczyków (wcześniej znany tubylcom) prawdopodobnie podczas trzeciej, ostatniej podróży Jamesa Cooka. Zebrano wtedy 3 okazy, z czego 2 trafiły do kolekcji Sir Ashtona Levera (Museum Leverianum), następnie zostały one zakupione w 1806 r. przez Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu (Naturhistorisches Museum), gdzie zachowały się do dnia dzisiejszego. Ostatni okaz zakupił Coenraad Temminck w 1819 r. na aukcji Williama Bullocka.
Jasne, żółto-złote pióra hawajki żółtorzytnej były cenionym elementem strojów hawajskiej rodziny królewskiej – był to symbol szlachectwa. Ocenia się, że do zrobienia słynnej peleryny pierwszego króla Hawajów – Kamehamehy I użyto złotych piór aż 80 tysięcy ptaków.
Ostatnie osobniki zanotowano w 1898 r. w pobliżu Hilo i w 1899 r. w pobliżu Kaumana na wyspie Hawaiʻi. Przyczyn wymarcia tego gatunku mogło być kilka. Wśród najważniejszych wymienia się polowania dla cennych piór, utratę środowiska naturalnego i choroby przywleczone przez inwazyjne gatunki obce.
Przypisy
- ↑ Drepanis pacifica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ BirdLife International, Drepanis pacifica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2015-12-07] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Drepanidini Cabanis, 1847 (wersja: 2020-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-27].
Bibliografia
- Erwin Stresemann. Birds collected during Capt. James Cook's last expedition (1776-1780). „The Auk”. 67, s. 66-88, 1950. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.