Hawker Siddeley Trident
| ||
 | ||
| Dane podstawowe | ||
| Państwo |  Wielka Brytania | |
|---|---|---|
| Producent | Hawker Siddeley | |
| Typ | samolot pasażerski | |
| Załoga | 3 | |
| Historia | ||
| Data oblotu | 9 stycznia 1962 | |
| Lata produkcji | 1964 - 1975 | |
| Liczba egzemplarzy | 117 | |
| Liczba wypadków • w tym katastrof | 19[1] 17 (327 ofiar śmiertelnych)[2] | |
| Dane techniczne | ||
| Napęd | 3 × Rolls-Royce RB.163-25 Spey 51 | |
| Wymiary | ||
| Rozpiętość | od 27,38 do 29,87m (zależnie od wersji) | |
| Długość | od 34,98 do 39,98m (zależnie od wersji) | |
| Wysokość | od 8,23 do 8,80m (zależnie od wersji) | |
| Masa | ||
| Własna | 33,475 kg (dla serii 2E) | |
| Startowa | 64,636 kg (dla serii 2E) | |
| Osiągi | ||
| Prędkość przelotowa | od 926 do 959 km/h (zależnie od wersji) | |
| Pułap | od 8000 do 11000m | |
| Zasięg | od 2750 do 4602 km(zależnie od wersji) | |
| Dane operacyjne | ||
| Liczba miejsc | ||
| 103 do 180 pasażerów (zależnie od wersji) | ||
| Rzuty | ||
 | ||
Hawker Siddeley HS-121 Trident − trójsilnikowy samolot pasażerski krótkiego i średniego zasięgu, produkowany przez brytyjską firmą Hawker Siddeley. Został zaprojektowany według wymogów British European Airways. Samolot został oblatany w roku 1962, by dwa lata później wejść do regularnej służby w liniach lotniczych.
Historia
Pierwotnie samolot projektowała firma De Havilland, produkcją i dokończeniem projektu zajęła się jednak wytwórnia lotnicza Hawker Siddeley po połączaniu się obydwu firm w 1959 roku. Początkowo ogon maszyny miał zostać zbudowany na planie krzyża - podobnie jak w Sud Aviation Caravelle - konstruktorzy zastosowali jednak usterzenie tylne w układzie T oraz przenieśli silniki maszyny na tył. Takie rozwiązanie pozwoliło na zaprojektowanie skrzydła przystosowanego do osiągania dużych prędkości, dzięki czemu samolot okazał się jednym z najszybszych komercjalnych samolotów poddźwiękowych. Pierwszy lot odbył się w roku 1962, regularna służba w liniach lotniczych trwała od 1964 roku.
Konstrukcja nie odniosła zbyt dużego sukcesu - wyprodukowano 117 egzemplarzy.
Linia lotnicza British Airways powstała z British European Airways (BEA) i British Overseas Airways Corporation (BOAC) zakończyła eksploatacje posiadanych samolotów Trident na początku lat 80., w innych liniach służyły one do połowy lat 90.
Samolot od wersji 2E posiadał zaawansowaną awionikę pozwalająca na automatyczne lądowanie nawet w trudnych warunkach pogodowych, co zwiększyło terminowość lotów tej maszyny. Innym ważnym urządzeniem był rejestrator parametrów lotu - Trident był pierwszym samolotem wyposażonym w niego fabrycznie - zamontowany rejestrator zapisywał w postaci cyfrowej 13 zmiennych, dane przechowywane były na taśmie.
Wersje
- Trident 1C - wersja podstawowa dla British European Airways, wyprodukowano 24 egzemplarze.
- Trident 1E - wersja ze zwiększoną liczbą miejsc pasażerskich i nowszymi silnikami, powstało 15 sztuk.
- Trident 2E - wersja z automatycznym systemem lądowania, mocniejszymi silnikami oraz większą wagą własną jak i startową, wyprodukowano 50 sztuk.
- Trident 3B - wersja dla 180 pasażerów, wydłużona o 5 metrów. Jej zasięg wynosił 2750 km, najmniej ze wszystkich serii. Powstało 26 sztuk.
- Super Trident 3B - wersja o zwiększonym zasięgu, powstały tylko dwa egzemplarze.
Wypadki
Samoloty Hawker Siddeley Trident uczestniczyły w 19 wypadkach, z czego 17 zakończyło się całkowitym zniszczeniem maszyny.
- Katastrofa lotu British European Airways 548 - 18 czerwca 1972 Trident wkrótce po starcie z Heathrow runął na ziemię w wyniku błędów załogi. Wszystkie 118 osób na pokładzie zginęło.
- Katastrofa lotnicza nad Zagrzebiem - 10 września 1976 doszło do zderzenia się dwóch samolotów - Hawker Siddeley Trident 3B z 113 osobami na pokładzie oraz McDonnell Douglas DC-9 z 63 osobami na pokładzie, wszyscy ponieśli śmierć. Przyczyną katastrofy był błąd kontrolera lotów.
Podobne samoloty
Przypisy
- ↑ Hawker Siddeley HS-121 Trident (ang.). W: ASN Aviation Safety Database [on-line]. Aviation Safety Network. [dostęp 2011-06-28].
- ↑ HS-121 Trident Statistics (ang.). W: ASN Aviation Safety Database [on-line]. Aviation Safety Network. [dostęp 2011-06-28].
Media użyte na tej stronie
Autor: TSRL, Licencja: CC BY-SA 3.0
de Havilland Trident at the SBAC show, Farnborough 8 September 1962. G-ARPC was the third aircraft of the first series and had not been flying long as the first Trident only flew on 9 January 1962.
Autor: Emoscopes, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hawker Siddeley Trident 3B airliner G-AWZK
Flight deck of Hawker Siddeley Trident airliner, IWM Duxford.