Haymarket Riot

Haymarket Riot
Ilustracja
Ilustracja z Harper’s Weekly, 15 maja 1886
Państwo

 Stany Zjednoczone

Miejsca wystąpień

Plac Haymarket, Chicago

Początek wystąpień

4 maja 1886

Ofiary śmiertelne

11

Położenie na mapie Chicago
Mapa konturowa Chicago, po prawej znajduje się punkt z opisem „Haymarket Riot”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Haymarket Riot”
Położenie na mapie Illinois
Mapa konturowa Illinois, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Haymarket Riot”
Ziemia41°53′05,64″N 87°38′38,76″W/41,884900 -87,644100

Haymarket Riot – zamieszki 4 maja 1886 na placu Haymarket w Chicago, które wybuchły w czasie demonstracji robotniczej. Zwane są także jako „Haymarket affair” lub „Haymarket massacre”.

Przebieg

Zamieszki zrodziły się ze strajku robotników, którzy domagali się zniesienia 12-godzinnego dnia pracy, wprowadzenia 8-godzinnego czasu pracy oraz podwyżki wynagrodzeń. 1 maja 1886 rozpoczęły się starcia z policją, a 3 maja w ich wyniku zginęło sześciu robotników. Robotnicy w odruchu protestu zaczęli się gromadzić na Haymarket Square. Następnego dnia w trakcie trwającego wiecu w tłum protestujących i policjantów została wrzucona bomba – zginęło od niej 11 osób, wielu było rannych. W odpowiedzi policja otworzyła ogień do zgromadzonych.

Po wydarzeniu

Mimo braku dowodów, o spowodowanie zamachu zostali oskarżeni przywódcy robotników. Po pokazowym procesie sześciu z oskarżonych (George Engel, Samuel Fielden, Louis Lingg, Albert Parsons, Michael Schwab oraz August Spies) zostało skazanych na karę śmierci. Razem z nimi powieszono Adolpha Fischera. Louis Lingg popełnił samobójstwo w celi. Oscar Neebe został skazany na 15 lat więzienia. Kary śmierci dla Schwaba i Fieldena zostały zamienione przez gubernatora Oglesby’ego na kary dożywotniego więzienia. Trzech: Samuel Fielden, Oscar Neebe i Michael Schwab zostało ułaskawionych przez kolejnego gubernatora, Johna Petera Altgelda (także Niemca z pochodzenia). W prasie lewicowej i literaturze socjalistycznej skazanie robotników traktowano jako mord sądowy.

Na miejscu zamieszek ustawiono początkowo statuę ku czci zabitego policjanta, co robotnicy odebrali jako prowokację. Po licznych incydentach zabrano ją stamtąd w latach 70. XX wieku. W 2004 postawiono nowy pomnik, symbolizujący wolność słowa, autorstwa rzeźbiarki Mary Brogger[1][2].

Wydarzeniom z Haymarket amerykański pisarz Howard Fast poświęcił swoją powieść Amerykanin z 1946 r.

Dla upamiętnienia tych wydarzeń II Międzynarodówka ustanowiła 1 maja Świętem Pracy.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ The New York Times: In Chicago, an Ambiguous Memorial to the Haymarket Attack (ang.).
  2. ↑ Mary Brogger. marybrogger.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-29)]. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Usa edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection:
Central parallel: 

* N: 37.0° N

Central meridian: 

* E: 96.0° W

Standard parallels: 

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y: 

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
USA Illinois location map.svg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
Flag of the United States (1877–1890).svg
US Flag with 38 stars. In use 4 July 1877–3 July 1890. Created by jacobolus using Adobe Illustrator, and released into the public domain.
HaymarketRiot-Harpers.jpg
The Haymarket Riot
Chicago locator map.png
Autor: Dudemanfellabra, Licencja:
A map of Chicago, IL, and the surrounding area