Heinrich von Ferstel

Heinrich von Ferstel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1828
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

14 lipca 1883
Grinzing

Zawód, zajęcie

architekt

Heinrich von Ferstel (ur. 7 lipca 1828 w Wiedniu, zm. 14 lipca 1883 w Grinzing) – austriacki architekt, przedstawiciel historyzmu, jeden ze współtwórców architektury Wiednia z drugiej połowy XIX wieku.

Życiorys

Pochodził z rodziny urzędniczej, jego ojciec pracował w banku. Po wielu wahaniach, jaką dziedzinę sztuki obrać, ostatecznie zdecydował się na studia architektury na Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu pod kierunkiem takich profesorów jak: Eduard van der Nüll, August Sicard von Sicardsburg czy Rösner.

Za uczestnictwo w Wiośnie Ludów w 1848 r. przez wiele lat był dyskryminowany przez władze. W tym trudnym okresie wielką pomocą okazał się wuj Friedrich August von Stache, który zatrudnił go w swojej pracowni konserwatorskiej. Ferstel wykonał w niej m.in. ołtarz dla kaplicy św. Barbary w katedrze św. Szczepana w Wiedniu i współpracował przy restauracji licznych zamków, głównie w Czechach. Podróżował także do Niemiec, Belgii, Holandii i Anglii. Podczas tych podróży interesował się głównie romantyzmem.

W 1854 r. został wysłany jako stypendysta do Włoch. Tam zachwycił się renesansem, przede wszystkim twórczością Donato Bramantego. W tym okresie zaczął używać polichromii przy wykonywaniu dekoracji w stylu graffito oraz terakotę. Sposób ten, adaptowany z wczesnego renesansu, został później przez niego użyty przy budowie Muzeum Austriackiego.

W 1855 r., jeszcze podczas swego pobytu we Włoszech, jego projekt Kościoła Wotywnego w Wiedniu zdobył, spośród siedemdziesięciu czterech innych prac, najwyższą nagrodę. Kościół zbudowano w latach 1856–1879, pod jego osobistym nadzorem. Wkrótce po jego śmierci właśnie ten kościół został zaproponowany przez Sir Tattona Sykesa jako model dla nowej katedry Westminster w Londynie[1].

Palais Ferstel w Wiedniu

Okres rozkwitu Wiednia pozwolił Ferstelowi, a także Rudolfowi Eitelbergerowi, na szeroką realizację swoich artystycznych idei. Zaprojektował i zrealizował on wtedy wiele willi i rezydencji w Wiedniu i morawskim Brnie. Najważniejszym jednak jego dziełem z tego okresu jest tzw. Palais Ferstel, gmach mieszczący Wiedeńską Giełdę Papierów Wartościowych, Bank Austro-Węgierski i słynną kawiarnię Café Central, zbudowany w stylu wczesnego renesansu w latach 1855–1860.

Uniwersytet Wiedeński
Grobowiec Heinricha von Ferstla na cmentarzu w Grinzing

Do najokazalszych budowli zaprojektowanych przez Ferstela w późniejszym okresie (pomijając kościół w czeskim Szanowie, dzisiejszej dzielnicy Cieplic, zaliczany jeszcze do jego wcześniejszej działalności) należą: pałac arcyksięcia Ludwiga Wiktora Habsburga, pałac zimowy w Klessheim, pałac księcia Jana II Dobrego w Rossau (dzisiejszej dzielnicy Wiednia), pałac należący do towarzystwa żeglugowego Österreichischer Lloyd w Trieście, a także Austriackie Muzeum Sztuki Użytkowej z arkadowym dziedzińcem (1871). W latach 1871–1884 według projektu Heinricha von Ferstela powstał gmach Uniwersytetu Wiedeńskiego. Ferstel był również autorem projektu przebudowy w stylu neogotyckim Kościoła Zbawiciela w Bielsku-Białej, która miała miejsce w latach 1881–1882, wykonał także projekt Reichstagu w Berlinie, który nie zdobył nagrody z powodu błędu technicznego w projekcie. W 1866 r. został mianowany na profesora Politechniki Wiedeńskiej, a w 1871 r. powołany przez rząd na głównego inspektora prac publicznych. W roku 1879 cesarz Franciszek Józef I nadał mu tytuł Wolnego Pana (Freiherr) .

Miał żonę Lotte i szóstkę dzieci. Zmarł w 1883 r. we wsi Grinzing[2] i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.

Przypisy

  1. Norbert Wibiral, Nikolaus Pevsner. A Westminster Cathedral Episode. „Architectural History”. 20, s. 63–64, 100–101, 1977. (ang.). 
  2. Dziś część wiedeńskiej dzielnicy Döbling.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Heinrich von Ferstel.jpg
Heinrich von Ferstel, austriacki architekt
Grinzing (Wien) - Ferstel-Mausoleum.JPG
Autor: Bwag, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mausoleum der Familie Ferstel am Grinzinger Friedhof (Gruppe:MA, Nummer 46) im 19. Wiener Gemeindebezirk Döbling. Die neogotische Gruftkapelle wurde nach einer Skizze von Heinrich von Ferstel von seinem Sohn Max von Ferstel entworfen und lt. Architekturlexikon vom Baumeister Heinz Gerl 1891 errichtet.
Wien - Universität (2).JPG
Autor: Bwag, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of public art indexed in a public art catalogue of Vienna (Austria) under the number: 47994 (commons, de) .