Helenów (gmina)

Helenów
gmina wiejska
1867-1954[1]
Państwo

 PRL

Województwo

1919–39: warszawskie
1945–54: warszawskie

Powiat

1919–48: błoński
1948-52: grodziskomaz.
1952–54: pruszkowski

Siedziba

Brwinów

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

21

brak współrzędnych
Portal Polska

Helenów (od 1973 Brwinów) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. warszawskim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Helenów, jednak siedzibą władz gminy był Brwinów[3][4].

Gmina Helenów powstała w 1867 roku. W okresie międzywojennym gmina należała do powiatu błońskiego w woj. warszawskim. 1 stycznia 1927 roku z części obszaru gminy Helenów[5] utworzono nową gminę Letnisko-Brwinów z siedzibą w Brwinowie[6]. 1 kwietnia 1939 do gminy Helenów przyłączono miejscowości Letnisko Młochówek, willa Zarybie i osada Borowina z gromady Żółwin w gminie Młochów w tymże powiecie[7], tworząc z tych miejscowości nową gromadę Letnisko Młochówek w graniacach gminy Helenów[8].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 12 marca 1948 roku zmieniono nazwę powiatu błońskiego na grodziskomazowiecki[9]. 1 lipca 1948 roku z części obszaru gminy Helenów (gromady Podkowa Leśna i Letnisko Młochówek)[10] utworzono nową gminę Podkowa Leśna z siedzibą w Podkowie Leśnej[11].

1 lipca 1952 roku część obszaru gminy Helenów (gromada Sokołów) weszła w skład nowo utworzonej gminy Michałowice, natomiast do gminy Helenów (do gromady Komorów[12]) przyłączono część obszaru zniesionej gminy Skorosze (część gromady Pęcice stanowiącą osiedle Chlebów[13]); gmina Helenów składała się odtąd z 21 gromad: Biskupice, Czubin, Domaniew, Domaniewek, Falęcin, Gąsin, Granica, Grudów, Kanie, Komorów, Komorów-Wille, Koszajec, Kotowice, Krosna, Milęcin, Moszna, Nowa Wieś, Nowa Wieś parc., Otrębusy, Parzniew i Strzeniówka[14].

Gminę zniesiono 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[15]:

Gąsin i Nową Wieś-Parcelę włączono równocześnie do Pruszkowa a Grudów (bez majątku S.G.G.W.) do Milanówka[16].

Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[17], utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Brwinów.

Przypisy

  1. ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. ↑ Do 28 września 1954 roku
  3. ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. ↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948
  5. ↑ wsie Brwinów i Brwinów-Kolonja, folwarki Brwinów, Brwinów Ogrody Słowackiego, Zatrudny i Kępina, cegielnia Leonów oraz parcele (wille) Brwinów Willa, Iglica, Brwinów-Ogrody, Marynin, Borki Węgrzynek, Pszczelin, Janówek B.b. Gutulin i Murawinek
  6. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 37, poz. 329
  7. ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 18, poz. 121
  8. ↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki. 1939, nr 7, poz. 54
  9. ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 12, poz. 97
  10. ↑ A także z części obszaru gminy Młochów (część gromady Żółwin)
  11. ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 50, poz. 395
  12. ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1952, nr 6, poz. 37
  13. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 177
  14. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  15. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  16. ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1954, nr 11
  17. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
Powiat błoński (1869–1948)
Przynależność wojewódzka
Miasta (← →)
Gminy wiejskie (← →)
Powiat grodziski / grodziskomazowiecki (do 1869 i 1948–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
(do 1869 → i ← 1948–75)
Gminy wiejskie
(do 1869 → , ← 1948–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Powiat pruszkowski (1952–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1952–1954 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).