Helena Arkawin

Helena Arkawin
Ilustracja
zdjęcie z 1905 roku
Data i miejsce urodzenia3 lutego 1878 lub 1883
Płock, Polska
Data i miejsce śmierciwrzesień 1943
Warszawa, Polska

Helena Arkawin (ur. 3 lutego 1878 w Płocku lub 1883, zm. we wrześniu 1943 w Warszawie) – polska aktorka i reżyser teatralna, także recytatorka.

Życiorys

Była córką Ignacego Arkawin i Cecylii z Segałów [1]. Ukończyła warszawskie gimnazjum, a następnie uczyła się w Klasie Dykcji i Deklamacji przy Warszawskim Teatrze Muzycznym, której absolwentką została w 1899. Na scenie zadebiutowała 15 listopada 1900 tytułową rolą w spektaklu Ksenia.

Została zaangażowana do Teatru Miejskiego we Lwowie, gdzie szybko dostrzeżono jej talent, nieskazitelną dykcję oraz dobre warunki zewnętrzne. Często powierzano jej główne, a co za tym idzie niezwykle odpowiedzialne role, najczęściej amantek lub bohaterek. Równocześnie pracowała jako recytatorka.

W latach 1902–1911 była aktorką krakowskiego Teatru Miejskiego, potem występowała w Warszawie, Łodzi, Petersburgu oraz w innych miastach. Na początku lat 30. XX w. występowała oraz reżyserowała w teatrach bydgoskich, a później – poznańskich. Wystąpiła w filmie Tajemnice Warszawy z 1917.

Około 1937 przeniosła się do stolicy. Aresztowana na skutek denuncjacji, trafiła na Pawiak, zamordowana w w al. Szucha w 1943 roku[2].

Spektakle (wybór)

Teatr Miejski, Lwów

  • 1900 - Ksenia jako Ksenia
  • 1900 - Baśń Nocy Świętojańskiej jako Pszczółka
  • 1900 - Tragedie duszy jako Katarzyna Nemi
  • 1901 - Psyche jako Regina
  • 1901 - Wesele jako Maryna; Rachel
  • 1901 - Uroczne oczy jako Lydia
  • 1901 - Wnętrze jako Maria
  • 1901 - Życie we dwoje jako Zuzanna
  • 1901 - Młynarz i jego córka jako Maria
  • 1901 - Pan sędzia jako Laura Leplantois
  • 1901 - Biada kłamcy jako Edryta
  • 1901 - Nadzieja jako Klementyna
  • 1902 - Nikt mnie nie zna jako Klara
  • 1902 - Tamten jako Maria
  • 1902 - Królowa Bajka jako Sen
  • 1902 - Nasze szwaczki jako Anna
  • 1902 - Wieczór Trzech Króli jako Oliwia
  • 1902 - Intryga i miłość jako Ludwika

Teatr Miejski, Kraków

  • 1902 - Szczęście jako Genowefa
  • 1902 - Nie-Boska komedia - Prolog
  • 1903 - Bolesław Śmiały jako Niewierna żona
  • 1904 - Eros i Psyche jako Arete
  • 1905 - Wesele jako Marynia
  • 1905 - Tamten jako Pani Wielborska
  • 1905 - Skarb jako Wdowa
  • 1905 - Terakoja jako Tonami
  • 1905 - Żydzi jako Chana
  • 1905 - Betleem polskie jako Mieszczka z poznańskiego
  • 1906 - Wieczór Trzech Króli jako Oliwia
  • 1906 - Dzieci słońca jako Helena Mikołajewna
  • 1906 - Starościc ukarany jako Krystyna Szydłowska
  • 1906 - Pelleas i Melisanda jako Genowefa
  • 1906 - Moloch jako Wanda
  • 1906 - 300 dni jako Berta
  • 1906 - Barbarzyńcy jako Anna Fiodorówna
  • 1906 - Odwieczna baśń jako Bożena
  • 1906 - Zimowa powieść jako Czas
  • 1906 - Wiśniowy sad jako Waria
  • 1906 - Sherlock Holmes jako Alicja Faulkner
  • 1906 - Moralność pani Dulskiej jako Lokatorka
  • 1907 - Rycerze Północy jako Dagna
  • 1907 - Beatrix Cenci jako Furia III
  • 1907 - Miłość jako Malarka
  • 1907 - Piękna Mirandolina jako Hortensja
  • 1907 - Cyd jako Wisła
  • 1907 - Ciocia Baruch jako Klara
  • 1908 - Stypa jako Drena
  • 1908 - Miłość czuwa jako Firmina Bernier
  • 1908 - Chmury jako I przodownica chóru Chmur
  • 1908 - Mąż męczennik jako Marcelina
  • 1908 - Salamandra jako Zofia Porkowska
  • 1908 - Car Samozwaniec jako Carica Marina Mniszkówna
  • 1908 - Cześć dla krzyża jako Julia
  • 1908 - Lady Godiva jako Służebna
  • 1908 - Gdy umarli obudzimy się jako Maja
  • 1908 - Krakus książę nieznany jako Źródło
  • 1908 - 2x2=5 jako Estera Abel (reż. Maksymilian Węgrzyn)
  • 1908 - Pani zamku Ostrot jako Elina Gyldenlove (reż. Józef Sosnowski)
  • 1908 - Wampir jako Lea (reż. J. Sosnowski)
  • 1908 - Związek nadpostępowy jako Zofia
  • 1908 - Mój dzieciak jako Pani de Precigne
  • 1908 - Noc listopadowa jako Nike spod Cheronei
  • 1908 - Ojciec i syn jako Pani Berta Lund
  • 1909 - Miłosierna dusza jako Kolomba

Inne teatry

Teatr Miejski im. Słowackiego, Kraków

  • 1910 - Dzieje Orestesa jako Kassandra

Teatr Polski, Poznań

  • 1920 - Moralność pani Dulskiej jako Juliasiewiczowa (reż. Roman Żelazowski)
  • 1922 - Lilla Weneda jako Gwinona (reż. Nina Młodziejowska)

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 12.
  2. ↑ Leon Wanat, Za murami Pawiaka, Warszawa 1985, s. 338.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Helena Arkawin.jpg
Polish actress