Helena Birecka

Helena Birecka
Data urodzenia

13 maja 1921

Data i miejsce śmierci

20 marca 2015
Stany Zjednoczone

Zawód, zajęcie

chemik, fizjolog roślin

Helena Birecka (ur. 13 maja 1921[1], zm. 20 marca 2015 w Stanach Zjednoczonych) – polska chemik, specjalistka w dziedzinie fizjologii roślin.

Życiorys

Przed wybuchem II wojny światowej rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, jesienią 1939 wyjechała do Lwowa, gdzie kontynuowała naukę na tamtejszej politechnice. Po wkroczeniu Niemców wyjechała w głąb Związku Radzieckiego, ukończyła studia w Instytucie Rolniczym w Permie i w 1944 przeniosła się do Moskwy, gdzie na Akademii Rolniczej im. Klementego Arkadewicza Timirjazjewa została przyjęta na aspiranturę. Po obronie pracy pt. Wpływ różnych stosunków wapnia do potasu na rozwój roślin w zależności od źródła azotu i odczynu środowiska glebowego uzyskała stopień kandydata nauk (odpowiednik polskiego doktora nauk).

Po powrocie do Polski działań wojennych zamieszkała w Poznaniu, gdzie uzyskała tytuł profesora chemii rolnej na Uniwersytecie Poznańskim. W 1949 powróciła do Warszawy i została starszym asystentem w Katedrze Chemii Rolnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W 1954 zmarł prof. Michał Korczewski, po którym rok później Helena Birecka objęła stanowisko kierownika Katedry Fizjologii Roślin na Wydziale Rolniczym[2]. W 1958 zorganizowała w Puławach pracownię izotopową, w 1963 pracownię radiobiologiczną oraz doprowadziła do rozwoju technicznego katedry, przykładała dużą wagę do prowadzenia wielu badań eksperymentalnych.

W 1968 podczas nagonki antysemickiej opuściła Polskę, przez krótki czas pracowała w Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu, a następnie emigrowała do Stanów Zjednoczonych. W 1969 została pracownikiem naukowym Uniwersytetu Yale’a, a rok później została wykładowcą biochemii i fizjologii roślin w Union College, uczelni niepublicznej w Schenectady (w stanie Nowy Jork). W 1975 jako pierwsza kobieta w historii uczelni uzyskała stopień profesora.

Jej dorobek obejmuje ponad 90 publikacji z dziedziny fizjologii roślin, fitochemii i botaniki eksperymentalnej.

Przypisy

  1. ↑ Honorowa księga nauki polskiej. Współcześni uczeni polskiego pochodzenia za granicą, OPI, Warszawa 2001, s. 32
  2. ↑ Podwójny jubileusz na SGGW, farmer.pl, 20 października 2012

Bibliografia