Helena Krasowska

Helena Krasowska

Helena Krasowska
Data i miejsce urodzenia	29 kwietnia 1973 Panka, Ukraina
doktor habilitowana nauk humanistycznych[1]
Specjalność: językoznawstwo slawistyczne
Alma Mater	Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Rzeszowie
Doktorat	11 października 2004[1] – językoznawstwo Instytut Slawistyki PAN
Habilitacja	15 kwietnia 2013[1] – językoznawstwo Instytut Slawistyki PAN
Badaczka, wykładowczyni
Uczelnia	Instytut Slawistyki PAN
Stanowisko	profesor instytutu
uczelnia	Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego
Stanowisko	profesor uczelni
Odznaczenia
Strona domowa

Helena Krasowska (ur. 29 kwietnia 1973 w Pance na Ukrainie) – polska językoznawczyni, doktor habilitowana nauk humanistycznych o specjalności językoznawstwo slawistyczne^[1], profesor instytutu w Instytucie Slawistyki PAN w Warszawie^[1][2] oraz wykładowca wizytujący w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego^[3].

Życiorys

Helena Krasowska pochodzi z polskiej rodziny z Bukowiny. W 1996 ukończyła studia magisterskie (filologia polska) w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie^[1][a]. W 2004 w Instytucie Slawistyki PAN obroniła pracę doktorską pt. „Język polskich górali na Bukowinie”. W 2013 w tymże instytucie uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy pt. „Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie”. W Instytucie Slawistyki PAN pracuje na stanowisku profesora instytutu, w latach 2015–2019 pełniła tam też funkcję zastępcy dyrektora ds. naukowych^[1][2]. Członek Honorowy Polskiego Kulturalno-Oświatowego Towarzystwa „Odrodzenie” w Berdiańsku^[2]. Wiceprezes Zarządu Fundacji Slawistycznej w latach 2007–2016, od 2016, w Radzie Fundacji Slawistycznej. Od lutego 2019 jest Wiceprzewodniczącą Rady Programowej Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Kijowie^[5], a od 13 listopada 2019 jest w składzie Zespołu doradczego ds. Zagranicznych Stacji Naukowych PAN^[6]. Redaktor naczelny serii wydawniczej Język na Pograniczach ^[7].

Specjalizuje się w problematyce związanej z dialektologią, socjolingwistyką, etnologią, folklorystyką. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień mniejszości narodowych i językowych, biografii językowych, pogranicz kulturowych, pamięci społecznej i jednostkowej, a w szczególności interesuje się Bukowiną Karpacką^[2].

Prowadzi badania terenowe na Ukrainie, w Mołdawii, Rumunii oraz Gruzji. Jej projekty naukowe były wspierane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej, Narodowe Centrum Nauki, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Fundację Lanckorońskich, Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” oraz Kancelarię Prezesa Rady Ministrów^[2].

Jest współorganizatorem Międzynarodowej Naukowo-Praktycznej Konferencji „Współczesne metody nauczania języka polskiego” w Berdiańsku^[8] oraz Bukowińskiego Festiwalu Nauki (wspólnie z dr Magdaleną Pokrzyńską)^[9][10].

Jej dorobek obejmuje m.in. 7 monografii autorskich i 8 współautorskich^[2]. Tłumaczy z polskiego na ukraiński poezje. Pisze eseje i wiersze^[11].

Najważniejsze publikacje

• Bukowina Mała ojczyzna – Pietrowce Dolne, Pruszków: Rachocki i S-ka, 2002^[12].
• Górale polscy na Bukowinie Karpackiej. Studium socjolingwistyczne i leksykalne, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2006^[13]
• Соціолінгвістика: навчальний посібник (Sotsiolinhvistyka: navchal’nyy posibnyk), Донецьк: Юго-Восток, 2007. (współautorzy: Антошкіна Л., Сигеда П., Сухомлинов О.)^[14]
• Słownik górali polskich na Bukowinie, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2008 (współautor Zbigniew Greń)^[15]
• Буковина. Благодійна організація святого Bікентія де Поля (Bukovyna. Blahodiyna orhanizatsiya svyatoho Bikentiya de Polya), Краків-Варшава-Сторожинець: Towarzystwo Słowaków w Polsce, 2009. ISBN 978-83-7490-199-4 (współautor: Weronika Jakimowicz)^[16]
• Особливості Буковинського пограниччя: історія культурного полілогу (Osobływosti bukowyns’koho pohranyczczia: istorija kulturnoho polilogu), Донецьк: Юго-Восток 2010. ISBN 978-966-1571-61-6 (współautorzy: Ołeksij Suchomłynow, Petro Syheda)^[17]
• Polacy Berdiańska: dokumenty, fakty, komentarze. Monografia / Поляки Бердянськa: документи, факти, коментарі. Монографія, Wydawnictwo PWSZ w Pile, Piła – Rzeszów – Berdiańsk / Піла – Жешув – Бердянськ 2011. ISBN 978-83-62617-12-8 (współautorzy Andrzej Bonusiak, Edyta Czop, Lech Aleksy Suchomłynow)^[18]
• Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2012, ISBN 978-83-89191-08-3^[19]
• Sytuacja Polaków na Ukrainie w związku z konfliktem zbrojnym (na przykładzie Bukowiny Karpackiej i Ukrainy Południowo-Wschodniej), Warszawa: Muzeum Niepodległości, 2016^[20]
• The Polish Minority in South-Eastern Ukraine, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2017, ISBN 978-83-64031-65-6^[21]
• Polskie media w Berdiańsku. Teksty i analizy, Warszawa-Berdiańsk: Digital Media 2017; ISBN 978-83-945188-2-0 (współautor Lech Aleksy Suchomłynow)^[22]
• Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Mowa polska na Bukowinie: Rumunia – Ukraina. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2018. ISBN 978-83-64031-84-7 ISBN 978-83-64031-85-4 (e-book) (Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Lech Aleksy Suchomłynow)^[23]
• Języki mniejszości. Status – prestiż – dwujęzyczność – wielojęzyczność, Warszawa: Studium Europy Wschodniej UW, 2020 ISBN 978-83-61325-80-2^[24]
• Соціолінгвістичний компендіум (Sociolinhwistycznyj kompendium), Kijów: Polska Akademia Nauk 2020. ISBN 978-617-7832-66-8 (współautorzy: Олексій Сухомлинов, Петро Сигеда)^[25]
• Polacy między Donem, Dniestrem a Prutem. Biografie językowe, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2022^[26]. ISBN 978-83-66369-48-1 [e-book] ISBN 978-83-66369-49-8 [druk]

Współpraca redakcyjna

• Kazimierz Feleszko, Bukowina moja miłość. Język polski na Bukowinie karpackiej do 1945 roku (red. Andrzej Żor, współpraca Helena Krasowska, t. 1). Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. 2002.
• Kazimierz Feleszko, Bukowina moja miłość. Język polski na Bukowinie karpackiej do 1945 roku. Słownik (red. Ewa Rzetelska-Feleszko, współpraca Helena Krasowska, t. 2). Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 2003, ISBN 83-89191-10-5.
• Bukowina. Tradycje i współczesność, wyd. Związek Polaków w Rumunii, Piła-Czerniowce-Suczawa 2006, ss. 303, red. Helena Krasowska, Zbigniew Kowalski, Jurij Makar, Władysław Strutyński.
• Bukowina. Integracja społeczno-kulturowa na pograniczu. Warszawa- Wrocław-Zielona Góra-Piła 2010, wyd. Instytut Slawistyki PAN, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytut Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Pilski Dom Kultury. ISBN 978-83-89191-97-7, red. Helena Krasowska, Eugeniusz Kłosek, Magdalena Pokrzyńska, Zbigniew Kowalski^[27]
• Polonezii în Moldova, Istorie şi contemporaneitate: culegere de studii şi documente (Polacy w Mołdawii. Historia i współczesność: zbiór artykułów i dokumentów. Chișinău – Poznań – Warszawa 2015, wyd. Cartdidact ISBN 978-9975-3033-5-4, red. Lilia Zabolotnaia, Ilona Czamańska, Helena Krasowska^[28]
• Bukowina. Inni wśród Swoich. Warszawa-Zielona Góra-Piła 2017, wyd. Instytut Slawistyki PAN, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Centrum Kultury–Fabryka Emocji w Pile,ISBN 978-83-64031-59-5 ISBN 978-83-64031-60-1 (e-book), red. Helena Krasowska, Radu Florian Bruja, Magdalena Pokrzyńska)^[29]
• Bukowina. Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe, Warszawa – Zielona Góra – Piła 2020, wyd. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Slawistyczna, Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze Ochli, Regionalne Centrum Kultury – Fabryka Emocji w Pile, 2020. ISBN 978-83-66369-34-4, red. Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Ewa Wróblewska-Trochimiuk^[30]

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

Odznaczenia państwowe

• Odznaka honorowa Zasłużony dla Kultury Polskiej (2011)^[31][32]
• Medal Polonia Semper Fidelis (2014)^[33]
• Srebrny Krzyż Zasługi (2018)^[34][35]
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2019)^[36]
• Odznaka Honorowa „Bene Merito” (2021)^[37]

Nagrody

• Nagroda Przeglądu Wschodniego (2012)^[38]
• Nagroda i Medal Zygmunta Glogera w XXIV edycji Konkursu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wyróżnienie za prowadzenie i popularyzację badań nad wielokulturowością w Europie Środkowo-Wschodniej (2013)^[39]
• Nagroda Zarządu Polskiego Kulturalno-Oświatowego Towarzystwa „Odrodzenie” w Berdiańsku za promowanie dialogu międzykulturowego w Europie Środkowo-Wschodniej.(2019)^[40]
• Nagroda Komitetu Językoznawstwa PAN za wybitne osiągnięcie naukowe w zakresie językoznawstwa w roku 2018 w kategorii prac zespołowych za „Świadectwo zanikającego języka. Mowa polska na Bukowinie: Rumunia-Ukraina”, dla: Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Lech Aleksy Suchomłynow (2019)^[41]

Nominacje

• Nominacja za książkę „Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie” do Nagrody im. Jerzego Giedroycia (2014)^[42]
• Nominacja za książkę „Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Mowa polska na Bukowinie: Rumunia – Ukraina”, autorzy: Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Lech Aleksy Suchomłynow, do Nagrody im. Jerzego Giedroycia (2019)^[43]

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona prywatna, krasowska.org.pl [dostęp 2021-02-16] .
• Dr hab. Helena Krasowska, prof. IS PAN. [dostęp 2021-01-16].
• Publikacje Heleny Krasowskiej w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 2021-01-16].