Helena Rubinstein

Helena Rubinstein
Chaja Rubinstein
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Chaja

Data i miejsce urodzenia

25 grudnia 1872
Podgórze, Kraków

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1965
Nowy Jork

Jeden z wielu domów zamieszkiwanych przez rodzinę Heleny Rubinstein przy ul. Szerokiej 14 (zielona fasada) na krakowskim Kazimierzu

Helena Rubinstein, właściwie Chaja Rubinstein (ur. 25 grudnia 1870[1] lub 1872[2] w Krakowie, zm. 1 kwietnia 1965 w Nowym Jorku)[1] – polska bizneswoman żydowskiego pochodzenia, mecenaska sztuki, założycielka przedsiębiorstwa Helena Rubinstein Inc.

Życiorys

Urodziła się w żydowskiej rodzinie w podkrakowskim Podgórzu, jako najstarsza z ośmiorga dzieci Hercla Naftalego Rubinsteina i Gitel Scheindel Silberfeld[3]. Wkrótce po jej urodzeniu rodzina przeniosła się na Kazimierz. W latach 90. XIX wieku Helena wyjechała do rodziny w Wiedniu, po czym w 1897 roku na statku „Prinz Regent Luitpold” wyemigrowała do Australii[4]. Po kilku latach, już jako obywatelka Australii, powróciła do Europy, otwierając salony kolejno w Londynie i Paryżu. W 1915 roku przeniosła się do Stanów Zjednoczonych, które pozostały jej główną siedzibą do śmierci w 1965 roku[5].

Kolekcjonerka i mecenska sztuki wspierała polskich twórców takich jak: Elie Nadelman, czy Alicja Halicka. W jej zbiorach można było znaleźć prace impresjonistów i postimpresjonistów (Auguste'a Renoira, Claude’a Moneta, Alfreda Sisleya i Edgara Degasa), kubistów (Pabla Picassa, Juana Grisa, Georges’a Braque’a, Louisa Marcoussisa czy Ossipa Zadkina) i innych nowoczesnych twórców, takich jak: Paul Klee, Fernand Léger, Roger de la Fresnaye, André Derain oraz Henri Matisse. Ważną część jej zgromadzonych dział stanowiły realizacje surrealistów, w szczególności Salvadora Daliego, ale także dzieł Joana Miró, Pavla Tchelitchewa, Giorgia de Chirico, Marca Chagalla, Maxa Ernsta[6]. Część z nich kupiona została w celu prezentacji w salonach kosmetycznych, w szczególności ceniła rodaka Eliego Nadelmana[7].

Uważana za jedną z najbogatszych kobiet w historii[8].

Przypisy

  1. ↑ a b Helena Rubinstein, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2019-08-06] (ang.).
  2. ↑ Lindy Woodhead, War paint. Madame Helena Rubinstein and Miss Elizabeth Arden, Hoboken: John Wiley & Sons, 2004, ISBN 0-471-48778-3 (ang.).
  3. ↑ Helena Rubinstein i jej historia. Jak wybitna krakowianka podbiła świat, www.onet.pl [dostęp 2022-11-22] (pol.).
  4. ↑ Tomasz Kobylański·WYDARZENIA·, Helena Rubinstein i jej historia. Jak podbiła świat wybitna krakowianka?, Magazyn WhiteMAD - moda, architektura, design w jednym miejscu, 22 listopada 2022 [dostęp 2022-11-22] (pol.).
  5. ↑ https://galiciajewishmuseum.org/wystawy/helena-rubinstein-pierwsza-dama-piekna/
  6. ↑ Joanna Gożejewska, Sztuka nowoczesna i reklama w działalności Heleny Rubinstein, [w:] Tomasz F. de Rosset, Agnieszka Kluczewska-Wójcik, Aldona Tołysz (red.), Kolekcjonerstwo polskie XX i XXI wieku, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, 2015.
  7. ↑ Magdalena Furmanik-Kowalska, Elie Nadelman : w poszukiwaniu piękna ... : [wystawa, Wejman Gallery, Warszawa, 10 maja - 10 września 2022, Warszawa 2022, ISBN 978-83-963329-1-2, OCLC 1351644418 [dostęp 2022-12-08].
  8. ↑ Cosmetics: The Beauty Merchant, Time, 9 kwietnia 1965 [dostęp 2011-06-02] [zarchiwizowane z adresu 2012-10-25] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tenement, 15 Szeroka street, Kazimierz, Krakow, Poland.JPG
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kamienice, ul.Szeroka 13, 14 i 15, Kazimierz, Kraków
Helena Rubinstein 2.jpg
Polish-American cosmetics industrialist Helena Rubinstein (1870-1965)