Helena Wiewiórska
| ||
 | ||
| Data i miejsce urodzenia | 2 września 1888 Zgierz | |
| Data i miejsce śmierci | 17 maja 1967 Warszawa | |
| Zawód, zajęcie | adwokat | |
| Odznaczenia | ||
 | ||
Helena Wiewiórska, z domu Kononow (ur. 2 września 1888 w Zgierzu, zm. 17 maja 1967 w Warszawie) – pierwsza kobieta adwokat w Polsce.
Życiorys
Urodzona 2 września 1888 w Zgierzu, córka pułkownika Łukasza Kononowa i Zofii z domu Wojtkowskiej[1]. Miała młodszego brata Konstantego. Ukończyła gimnazjum w Chersoniu ze złotym medalem za wyniki w nauce. Ukończyła w Petersburgu szkołę żeńską, a następnie studia na Wydziale Prawnym (dyplom z wyróżnieniem). Oprócz prawa równolegle studiowała historię i muzykę. Jako studentka była członkiem Związku Młodzieży Postępowej, Klubu Robotniczego „Promień” i Stowarzyszenia Studentek-Polek „Spójnia”[2].
Od 1913 uczyła historii w Warszawie[2]. W okresie I wojny światowej udziela się w Organizacji Pomocy i Towarzystwie Ofiarom Wojny[3]. W 1918 wstąpiła do Klubu Kobiet Postępowych, a wkrótce później współtworzyła Stowarzyszenie Kobiet z Wyższym Prawniczym Wykształceniem. Od 1919 aplikantka w sądach Warszawy, a następnie u warszawskich adwokatów Mieczysława Ettingera i Stefana Aleksandrowicza[2].
W 1925 Helena Wiewiórska jako pierwsza kobieta została wpisana na listę polskiej palestry, podejmując tym samym samodzielną pracę w dziedzinie prawa cywilnego. W maju 1929 została wiceprzewodniczącą komitetu organizacyjnego związku kobiet z wyższym wykształceniem prawniczym w Polsce jako oddziału Federation Internationale des Femmes Avocats et Diplomes en Droit w Paryżu[4]. Zaangażowana w działalność Międzynarodowego Zrzeszenia Prawa Karnego, uczestniczyła w międzynarodowych kongresach. Od 1934 radca prawny w Zarządzie Miejskim w Warszawie. Pełniła funkcję sędziego Izby Adwokackiej w Warszawie i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury[2].
W okresie okupacji pomagała osobom zagrożonym, udzielając im gościny w swoim domu. W lipcu 1940 aresztowana przez gestapo. Jako chora na dyfteryt została zwolniona z aresztu[2].
Po powstaniu warszawskim wysiedlona wraz z mężem Jerzym poza Warszawę (jej córka Alina zginęła w powstaniu)[2]. Zamieszkali we wsi Wolbórz pod Piotrkowem Trybunalskim. Tam dokwaterowani do domu Katarzyny i Jana Dryńskich przy ul. Kitowicza 49. Różnice kulturowe między inteligentami z Warszawy a rodziną chłopską nie stanowiły problemu we wzajemnej egzystencji. Wspomnienie tego epizodu przetrwało w rodzinie Dryńskich w sposób zdecydowanie pozytywny do dzisiaj. W styczniu 1945 państwo Wiewiórscy powrócili do Warszawy.
Po śmierci męża męża Jerzego Wiewiórskiego (zm. 1956)[3], znanego dziennikarza warszawskiego, redaktora przedwojennego "Kuriera Porannego" i powojennego „Życia Warszawy”[2], wycofała się z życia publicznego[5].
Zmarła 17 maja 1967 w Warszawie[5]. Pochowana na Powązkach w grobowcu rodzinnym obok męża (kwatera 166-3-23/24)[6].
Jej imieniem w 1990 nazwano jedną z ulic w Zgierzu (poprzednio ul. Róży Luksemburg).
Odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (1936 r.)[2]
- Złota Odznaka Zrzeszenia Prawników Polskich (1965 r.)[2]
Przypisy
- ↑ Matka Heleny - Zofia - była córką Józefa, dzierżawcy folwarku w Popielawach oraz Karoliny z domu Krauze. Zofia rodziła się 6 stycznia 1861 w Popielawach (ASC parafii rz-kat. w Łaznowie, U 8/1861), zmarła 15 kwietnia 1929 w Warszawie (ASC parafii rz-kat. pw. św. Aleksandra w Warszawie, Z 166/1929). W nekrologu umieszczonym w Kurjerze Warszawskim nr 103/1929 wyd. wiecz. podano, że zmarła była wdową po śp. Łukaszu, pułkowniku. Zofia została pochowana na Powązkach w rodzinnym grobie (patrz zdjęcie obok).
- ↑ a b c d e f g h i Helena Wiewiórska – pierwsza kobieta adwokat w Polsce - Pokój Adwokacki, pokojadwokacki.pl [dostęp 2017-08-27].
- ↑ a b Administrator, Helena Wiewiórska - Sławni Prawnicy, www.slawniprawnicy.pl [dostęp 2017-08-27] (pol.).
- ↑ Polski Związek prawniczek. „Kurier Poranny”. Nr 120, s. 8, 2 maja 1929.
- ↑ a b Halina Więckowska, Wspomnienie pośmiertne: Adw. Helena Wiewiórska, „Palestra 11/6(114)”, 1967, s. 64-66 (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ŁABĘCCY I WIEWIÓRSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-01].
Linki zewnętrzne
- Helena Wiewiórska - Ludzie.info – biografia Heleny Wiewiórskiej.
Media użyte na tej stronie
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Heleny Wiewiórskiej na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 166, rząd 3, grób 23, 24)
Autor: Autor nieznany, Licencja: CC0
Helena Wiewiórska, first female lawyer in Poland. Photo from a weekly „Ewa”.