Helena Zboińska

Helena Zboińska
Imię i nazwisko	Helena Zboińska-Ruszkowska
Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1877 Lwów
Data i miejsce śmierci	4 listopada 1948 Kraków
Zawód	śpiewaczka (sopran), pedagog
Współmałżonek	Ryszard Ruszkowski
Lata aktywności	1899-1928
Odznaczenia

Helena Zboińska 1°v. Ruszkowska, 2°v. Seeligerowa (ur. 23 kwietnia 1877 we Lwowie, zm. 4 listopada 1948 w Krakowie) – polska śpiewaczka (sopran), pedagog.

Życiorys

Ukończyła pensję we Lwowie, gdzie następnie uczyła się śpiewu. W 1894 wyszła za mąż za aktora Ryszarda Ruszkowskiego. Studia wokalne uzupełniała następnie niemal do końca kariery w Warszawie, Wiedniu, Mediolanie i Madrycie. Debiutowała w 1900 w Teatrze Miejskim we Lwowie, gdzie zaangażowana szybko objęła pierwszoplanowe, sopranowe partie liryczne. W 1903 została zaangażowana do WTR, gdzie śpiewała do 1907 głównie partie sopranowe, zarówno liryczne, jak i dramatyczne. Była doskonałą odtwórczynią partii bohaterek wagnerowskich. W tym czasie koncertowała w Wiedniu, m.in. w wiedeńskiej Hofoper. W 1906 wyszła powtórnie za mąż za doktora Ferdynanda Seeligera, sekretarza ministra finansów w Wiedniu.

W styczniu 1907 wystąpiła w Teatro alla Scala w Mediolanie w Zmierzchu bogów Wagnera oraz w kwietniu 1908 jako Helena w "Mefistofelesie" Boito, w towarzystwie Fiodora Szalapina i pod batutą Toscaniniego^[1]. Do 1914 śpiewała za granicą, we Włoszech, Hiszpanii i Ameryce Południowej. W latach 1914–16 śpiewała w wiedeńskiej Operze Cesarskiej i Narodnim Divadle w Pradze. W 1919 przybyła do Warszawy. Zaangażowana do opery na stanowisko „primadonny dramatycznej” występowała na scenie Teatru Narodowego do końca swej kariery. Ostatni raz wystąpiła w 1928 w partii Bony (Zygmunt August).

Po zejściu ze sceny zamieszkała w Krakowie i poświęciła się pracy pedagogicznej w konserwatorium krakowskim, a potem we własnej prywatnej szkole śpiewu. Okupację niemiecką przeżyła w Krakowie. Po wojnie objęła stanowisko profesora PWSM w Krakowie. Jej uczennicami były: Ewa Bandrowska-Turska, Ada Sari, Wanda Wermińska. Była członkiem zasłużonym ZASP.

Życie prywatne

Córka aktora Marcelego Zboińskiego, żona aktora Ryszarda Ruszkowskiego^[2] i matka aktora Wojciecha Ruszkowskiego^[3].

Kariera zawodowa

• 1900 - 1902 śpiewaczka Teatr Miejski Lwów
• 1903 - 1907 śpiewaczka Warszawskie Teatry Rządowe Warszawa
• 1907 - 1908 śpiewaczka Teatro alla Scala Mediolan
• 1908 - 1914 śpiewaczka za granicą
• 1914 - 1916 śpiewaczka Opera Cesarska Wiedeń
• 1919 - 1928 primadonna Teatr Wielki w Warszawie
• 1919 - 1928 wykładowca prywatna szk.muz.Warszawa
• 1928 - 1937 wykładowca Konserwatorium w Krakowie
• 1937 - 1938 własna szkoła śpiewu Kraków

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)^[4].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Helena Zboińska-Ruszkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• "Polscy śpiewacy na scenie La Scali" Adam Czopek