Helgoland (Katowice)

Helgoland
Ilustracja
Helgoland od strony ul. Lwowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Katowice

Dzielnica

Szopienice-Burowiec

Data budowy

1890–1905

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Helgoland”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Helgoland”
Ziemia50°15′27,850″N 19°05′36,434″E/50,257736 19,093454

Helgolandosiedle patronackie domów wielorodzinnych (familoków) dawnej huty cynku „Wilhelmina”[1], powstałych w okresie około 1890–1905 przy ulicy Lwowskiej 15–28 w Katowicach[2], na terenie dzielnicy Szopienice-Burowiec[1].

Nazwa osiedla pochodzi od wyspy Helgoland ze względu na jej rzeźbę terenu, gdyż osiedle wznosi się na wysokiej skarpie[3]. Familoki Helgolandu zostały utrwalone w filmach Kazimierza Kutza, a także na obrazach prymitywisty Grupy JanowskiejPawła Wróbla[4]. Z Helgolandu pochodził Henryk Bereska – poeta i tłumacz literatury na język niemiecki[5].

Pierwsza, obecnie nieistniejąca zabudowa kolonii powstała w 1834 roku dla pracowników huty cynku „Wilhelmina”[6], zaś obecna zaczęła powstawać w latach 90. XIX wieku. Familoki zbudowane są stylu historyzmu ceglanego[1]. W przeszłości za familokami znajdowały się komórki, w których mieszkańcy hodowali zwierzęta gospodarskie. Zostały one wyburzone w latach 60. XX wieku na polecenie władz Katowic[5][4].

Budynki Helgolandu są w zarządzie Administracji Budynków AD3 „Wieczorek” Hutniczo-Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej[7]. Równolegle do osiedla biegnie żółty szlak rowerowy nr 5[8], a ponadto Helgoland sąsiaduje z kolejowym przystankiem osobowym Katowice Szopienice Południowe[9].

Galeria

Przypisy

  1. a b c Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Załącznik Z I.9 29/36, Miasto Katowice, 2012 (pol.).
  2. Katowickie budynki. katowickiebudynki.eu. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).
  3. Joanna Tofilska, Antoni Steuer, Osady i osiedla, [w:] Antoni Barciak, Ewa Chojecka, Sylwester Fertacz (red.), Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo, t. 2, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2012, s. 666, ISBN 978-83-87727-29-1.
  4. a b Leszek Jabłoński (red.), Na trasie Balkan Ekspresu. Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic, Katowice: Urząd Miasta Katowice. Warsztaty Szkolne Zespołu Szkół Poligraficzno-Mechanicznych, 2013, ISBN 978-83-907011-6-5 (pol.).
  5. a b Urząd Miasta Katowice: Wędrówka po Szopienicach. www.old.katowice.eu. [dostęp 2020-10-18]. (pol.).
  6. Lech Szaraniec, Osady i osiedla Katowic, Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 234, ISBN 83-905115-0-9.
  7. Hutniczo-Górnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa: Administracja Budynków AD3 "Wieczorek". www.hgsm.pl. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).
  8. Urząd Miasta Katowice: Katowice na rowery. Trasy. www.katowice.eu. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).
  9. OpenStreetMap. Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Katowice - Szopienice-Burowiec 082.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Szopienice-Burowiec. Ulica Lwowska. Kolonia Helgoland
Katowice - Szopienice-Burowiec 081.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Szopienice-Burowiec. Ulica Lwowska. Kolonia Helgoland
Katowice - Szopienice-Burowiec 096.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Szopienice-Burowiec. Ulica Lwowska. Kolonia Helgoland
Katowice - Szopienice-Burowiec 092.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Szopienice-Burowiec. Ulica Lwowska. Kolonia Helgoland