Hellertion
 | Ten artykuł od 2016-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Hellertion – instrument muzyczny z grupy elektrofonów elektromechanicznych skonstruowany przez niemieckich inżynierów Petera Lertesa i Brunona Helbergera w 1929 roku. Instrument bazował na oscylatorze harmonicznym typu RLC. Nowością było zastosowanie zamiast klawiatury lub przełącznika wielopozycyjnego, jak to miało miejsce w innych tego typu instrumentach, czułego paska, po którym przesuwało się palec zmieniając charakterystykę oscylatora. Pasek był listwą pokrytą skórą, w której poprzez wywarcie nacisku palcem w różnych miejscach na jej długości zmieniało się oporność. Był to więc w zasadzie opornik o zmiennej oporności. Zakres dźwięków obejmował około pięciu oktaw. Jako że instrument nie miał własnego stroju, wymagał od grającego dobrego słuchu oraz doświadczenia w wyborze punktów, gdzie można było znaleźć dźwięki muzyczne. Instrument w swej istocie był prototypem sensorowego opornika o zmiennej oporności.
Pierwsze modele instrumentu były monofoniczne. W późniejszych uzyskano efekt polifoniczny stosując cztery lub sześć oscylatorów oraz sterujących je oporników.
Następcą hellertionu był helliophon zbudowany przez tych samych wynalazców w 1936 roku. Helliophon posiadał klawiaturę, dzielącą oktawę na dziesięć tonów. Oba instrumenty używane były w produkcjach muzycznych. Według przekazów instrumenty wiernie odtwarzały różne dźwięki instrumentalne, a nawet chóralne. Jednak, jako że nie zachowały się żadne egzemplarze instrumentów ani nagrania ich dźwięków, trudno jest potwierdzić te informacje.