Helmut Berger

Helmut Berger
Ilustracja
Helmut Berger (1972)
Imię i nazwisko

Helmut Steinberger

Data i miejsce urodzenia

29 maja 1944
Bad Ischl, Austria

Zawód

aktor

Współmałżonek

Francesca Guidato
(1994-separacja)

Lata aktywności

od 1964

Strona internetowa

Helmut Berger ([ˈhɛlmuːt ˈbɛʁɡɐ]), właściwie Helmut Steinberger[1] (ur. 29 maja 1944 w Bad Ischl) – austriacki aktor filmowy i telewizyjny[2].

Helmut Berger w 1973.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Bad Ischl[3] w Austrii w rodzinie hotelarskiej jako syn Hedwig i Franza Steinbergerów[4][5][6]. Pierwsze lata życia spędził głównie z matką, podczas gdy ojciec był w niewoli rosyjskiej[7]. Ojciec powrócił do domu, gdy Helmut miał trzy lata. W 1952 mając osiem lat przystąpił do pierwszej komunii świętej[8]. Swoje dzieciństwo i młodość spędził w Salzburgu, gdzie uczęszczał do szkoły franciszkańskiej Feldkirk College w Feldkirch[9]. Chciał kontynuować naukę w Max Reinhardt Seminar, jednak rodzice się temu sprzeciwili. Dorabiał jako kelner w restauracji „In-Restaurant” przy King’s Road w Chelsea i jednocześnie pobierał lekcje w klasie aktorskiej, a wkrótce pojawił się w mniejszych teatrach[10].

W wieku osiemnastu lat przeprowadził się do Londynu, gdzie został odkryty przez fotografa dla reklamy i fotografii mody[11]. Po ukończeniu studiów na wydziale dramatycznym na University of Perugia w Perugii[12], przeniósł się do Rzymu.

Kariera

Pierwszą swoją rolę ekranową zagrał w dramacie Rogera Vadima Rondo (La Ronde, 1964) z Jane Fondą. W 1964 na drodze swojej kariery poznał włoskiego reżysera Luchino Viscontiego, u którego wystąpił po raz pierwszy w roli młodzieńca przy hotelu w noweli Czarownica spalona żywcem (La Strega bruciata viva) pochodzącej z filmu fabularnego Czarownice (Le streghe, 1967)[13]. Wielkie uznanie krytyki i widzów zdobył w przerażająco sugestywnie zagranej tragicznej i odrażającej zarazem kreacji Martina Von Essenbecka, infantylnego i sadystycznego młodzieńca-pedofila o niestabilnej osobowości i perwersyjnych upodobaniach seksualnych, który słaby charakter łączy ze skłonnością do okrucieństwa w dramacie Viscontiego Zmierzch bogów (La caduta degli dei, 1969), za którą zdobył nominację do nagrody Złotego Globu. Do historii kina weszła scena gdy pod pseudonimem „Lola” naśladuje Marlenę Dietrich z filmu Błękitny anioł[14].

Pozował jako fotomodel dla różnych magazynów, w tym „Vogue” (w lipcu 1970) z Marisą Berenson)[15], „Ciné-Revue” (Belgia; 1973)[16]. Rola playboya Ericha w dramacie Larry’ego Peerce’a Środa popielcowa (Ash Wednesday, 1973) z Elizabeth Taylor i Henry’ego Fondą ugruntowała pozycję Bergera w międzynarodowych produkcjach[17]. Wziął udział w sesji zdjęciowej Andy’ego Warhola (1973)[18] i Helmuta Newtona (1984)[19].

Kolejna jego rola biseksualnego Ludwika II, króla Bawarii w dramacie biograficznym Viscontiego Ludwik (Ludwig, 1973) została uhonorowana włoską nagrodą David di Donatello. Ostatnią rolą zagraną u Viscontiego była postać perwersyjnego i zepsutego, a jednocześnie subtelnego i wyrafinowanego Konrada w dramacie Portret rodzinny we wnętrzu (Gruppo di famiglia in un interno, 1974)[20][21].

Grywał potem zazwyczaj w filmach klasy B, w tym w ekranizacji powieści Oscara Wilde’a Portret Doriana Graya (Il dio chiamato Dorian, 1970)[22] jako tytułowy bohater czy dreszczowcu policyjnym Wściekły pies (La Belva col mitra, 1977) w roli pozbawionego skrupułów bandyty nazwiskiem Nanni Vitali, który po ucieczce z więzienia planuje wielki skok[23].

Przez jedenaście odcinków opery mydlanej ABC Dynastia (1983-1984) grał rolę słynnego playboya Petera De Vilbisa, który wdaje się w romans z córką potężnego magnata naftowego Fallon Carrington (Pamela Sue Martin)[24][25]. W ostatniej odsłonie losów słynnej mafijnej rodziny Corleone - Ojciec chrzestny III (The Godfather: Part III, 1990) w reż. Francisa Forda Coppoli zagrał postać Fredericka Keinsziga, nazywanego „bankierem Boga”, głównego księgowego banku watykańskiego w Szwajcarii, który wraz z Don Licio Lucchesi i arcybiskupem Gildayem próbuje oszukać rodzinę Corleone. W dramacie Ludwig 1881 (1993) po raz drugi zagrał Ludwika II, króla Bawarii. Wziął udział w komedii Die 120 Tage von Bottrop (1997), będącej ekscentrycznym hołdem dla dni niemieckiej twórczości filmowej Rainera Wernera Fassbindera.

W 2007 otrzymał honorową nagrodę specjalną Teddy na festiwalu filmowym w Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie.

Wziął udział w teledysku Neny, zatytułowanym „Besser gehts nicht” (2013)[26], promującym jej album Du bist gut[27][28]. We francusko-belgijskim dramacie biograficznym Saint Laurent (2014) pojawił się jako Yves Saint Laurent w 1989.

Życie prywatne

W marcu 1976 po śmierci Viscontiego Berger przeżył głęboki kryzys osobisty i finansowy. W pierwszą rocznicę śmierci Viscontiego, 17 marca 1977 uciekał się nawet do prób samobójczych[29], uzależnił się od narkotyków, a także miał problemy z nadużywaniem alkoholu[30].

Berger jawnie mówił o swoich skłonnościach biseksualnych. Był częstym gościem wielu talk shows, gdzie udzielał wywiadów na tematy takie jak jego związek z Marisą Berenson (1973)[31], z którą rzekomo chciał się żenić[32], w lipcu 1970 byli razem na okładce magazynu „Vogue[33]. Opowiadał o erotycznych przygodach z Biancą i Mickiem Jaggerem[34][35], aktorem Tabem Hunterem, Nathalie Delon, Elizabeth Taylor[36], Ursulą Andress (1975)[31], Jerry Hall[37], aktorką Marisa Mell (1976-78)[38], brazylijskim piosenkarzem i aktorem Edy Starem i innymi gwiazdami rocka lat 70. i 80. Do jego kochanków należał także Rudolf Nuriejew, o czym pisze w swojej autobiografii[39].

19 listopada 1994 poślubił włoską scenarzystkę Francescę Guidato, jednak doszło do separacji[40]. W 2004 Berger przeniósł się z Rzymu do Salzburga, gdzie zamieszkał z matką aż do jej śmierci w 2009. Zaprzeczył jednak o pogłoskach o trudnej sytuacji finansowej. Ogłosił także, że przestał zażywać narkotyki.

W 2000 ukazała się jego autobiografia zatytułowana po prostu „Ja, autobiografia” (Ich, die Autobiografie)[41].

Od lipca do września 2015, przez zaledwie dziewięć tygodni, był w związku małżeńskim z o 37 lat młodszym projektantem Florianem Wessem[42][43], dopuszczając się bigamii i będąc wciąż w związku ze swoją żoną[44]. Ich małżeństwo zakończyło się publicznym skandalem, gdy ujawniono, iż Berger w filmie dokumentalnym Helmut Berger, Actor (2015) zarejestrował scenę masturbacji[45][46][47].

Filmografia

Filmy fabularne

Filmy TV

  • 1993: Boomtown jako Richard Schwarzer
  • 1997: Teo jako Signor Mastrovito
  • 2005: Damals warst Du still jako Fabian Plessen

Seriale TV

Przypisy

  1. Personalidade: Helmut Berger (Áustria) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2017-08-04].
  2. Helmut Berger (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2015-07-05].
  3. Helmut Berger (fr.). AlloCiné. [dostęp 2015-07-05].
  4. Profile: Helmut Berger (ang.). Geni, 24 maja 2018. [dostęp 2021-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)].
  5. Brenda Strohmaier: Das merkwürdige Phänomen Helmut Berger (niem.). „Die Welt”, 5 kwietnia 2010. [dostęp 2016-01-25].
  6. Helmut Berger: Der schönste Mann der Welt wird 70 (niem.). „Bild”, 29 maja 2014. [dostęp 2016-01-25].
  7. Starprofil: Helmut Berger (niem.). Bunte.de. [dostęp 2015-07-05].
  8. Manuel Brug (2013-01-08): Ich bin ein Weltstar – und wer seid Ihr? (niem.). „Die Welt”. [dostęp 2020-06-13].
  9. Helmut Berger Pictures (ang.). FanPix.Net. [dostęp 2020-03-29].
  10. Claudia von Duehren (2018-04-09): Helmut Berger: „Ich habe mich nie verbiegen lassen“ (niem.). bz-berlin.de. [dostęp 2020-03-29].
  11. Alberto Del Grosso (2012-09-16): Chi E’ Helmut Berger? (wł.). Positano News. [dostęp 2020-06-13].
  12. Sandra Brennan: Helmut Berger Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2015-07-05].
  13. Portrait: Helmut Berger (*1944) (niem.). Kino.de. [dostęp 2021-07-05].
  14. Helmut Berger: Doesn’t Give a Fuck!!! (ang.). The Eye of Faith Vintage. [dostęp 2015-07-05].
  15. Daisy Woodward: A Documentary Portrait of Visconti’s Greatest Muse (ang.). AnOther, 22 czerwca 2016. [dostęp 2016-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
  16. Reve Revue (ang.). Pulp International. [dostęp 2016-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
  17. People: Helmut Berger (ang.). Volksbühne Berlin. [dostęp 2021-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-01)].
  18. Helmut Berger - Andy Warhol (ang.). International Center of Photography. [dostęp 2017-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)].
  19. Helmut Berger Naked (ang.). Cumm. [dostęp 2017-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)].
  20. Rose-Maria Gropp (2014-05-29): Das Schöne ist nur des Schrecklichen Anfang (niem.). faz.net. [dostęp 2017-08-04].
  21. Jason Adams: Everything You Ever Need To Know About Life... (ang.). My New Plaid Pants, 29 maja 2018. [dostęp 2018-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-04)].
  22. Ken Anderson (2013-03-08): Dorian Gray 1970 (ang.). Le Cinema Dreams. [dostęp 2017-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)].
  23. Gordiano Lupi (2017-02-23): Marisa Mell, L’Eva kant del grande schermo (wł.). Giornalepop.it. [dostęp 2016-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
  24. Helmut Berger (29 de Maio de 1944) (port.). Filmow. [dostęp 2017-08-04].
  25. Helmut Berger (ang.). TV.com. [dostęp 2015-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-05)].
  26. Nena findet Helmut Berger ist toll (niem.). top.de. [dostęp 2015-07-05].
  27. Nena: Helmut Berger ist toll (niem.). Gala. [dostęp 2015-07-05].
  28. Helmut Berger an der Seite von Nena (niem.). VIP.de. [dostęp 2015-07-05].
  29. Dennis Cooper: Ich * (ang.). DC’s, 6 listopada 2018. [dostęp 2020-06-13].
  30. Europe of Cultures - Helmut Berger, regarding his career (fr.). Fresques interactives. [dostęp 2015-07-05].
  31. a b Helmut Berger Dating (ang.). FamousFix. [dostęp 2015-07-05].
  32. Marisa Berenson on Kubrick, modelling, and regrets : 'I wish Dali had painted me nude' (ang.). „The Daily Telegraph”. [dostęp 2016-07-31].
  33. Helmut Berger Magazines (niem.). famousfix.com. [dostęp 2015-07-05].
  34. Helmut Berger: Der schönste Mann der Welt wird 70 (niem.). web.de. [dostęp 2016-01-25].
  35. „Botox Boy” verlässt Helmut Berger (niem.). n-tv.de. [dostęp 2017-08-04].
  36. Booze-Soaked Shoots, Hot Gay Sex, and Elizabeth Taylor's Poop Behind Scenes of Dunne's Infamous Film (ang.). The Daily Beast. [dostęp 2017-08-04].
  37. Botox-Boy verlässt Helmut Berger nach neun Wochen Ehe (niem.). Abendzeitung München. [dostęp 2017-08-04].
  38. When he looked at Bianca, Mick saw himself (ang.). The Baltimore Sun. [dostęp 2015-07-05].
  39. Helmut Berger, Ich: Die Autobiographie, Ullstein, Holde Heuer, Berlin: Ullstein, 1998, ISBN 3-550-06969-3, OCLC 41185227.
  40. Das merkwürdige Phänomen Helmut Berger (niem.). „Die Welt”. [dostęp 2015-07-05].
  41. Ich - Helmut Berger (ang.). Holde Heuer. [dostęp 2015-07-05].
  42. So kaputt ist Helmut Berger (niem.). „Focus”. [dostęp 2017-08-04].
  43. Helmut Berger und Botox-Boy Florian Wess: Was für eine Liebe!? (niem.). Klatsch & Tratsch. [dostęp 2017-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-05)].
  44. Valerio Cappelli (2015-10-06): Berger nei guai per le nozze gay. La moglie: è bigamo, lo denuncio (wł.). corriere.it. [dostęp 2017-08-04].
  45. „Botox-Boy” verlässt Helmut Berger (ang.). „Stern”. [dostęp 2017-08-04].
  46. Florian Wess: Hochzeit mit Valencia Vintage (Florian Stöhr) und Helmut Berger (niem.). TVMovie.de. [dostęp 2017-08-04].
  47. Ekel-Doku: Helmut Berger masturbierend vor der Kamera (niem.). ok-magazin.de. [dostęp 2017-08-04].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Helmut Berger 1973.jpg
An intense close-up of a thoughtful Helmut Berger. Taormina, 1973.
De-at Helmut Berger.ogg
Autor: Katharina Liebert, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pronunciation of "Helmut Berger" in Austrian German. Female voice. Speaker from Vienna, Austria.
Helmut Berger 1974.jpg
Portrait of Austrian actor Helmut Berger (Helmut Steinberger) in his house. Rome, 1974
Helmut Berger 1972.jpg
Portrait of Austrian actor Helmut Berger (Helmut Steinberger) in his house. Rome, 1972