Hematokryt

Hematokryt (liczba hematokrytowa, wskaźnik hematokrytowy) (stgr. αίμα krew, κριτής; gr. krinein – oddzielać[1]) (oznacza się skrótem Ht lub Hct) – stosunek objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi[2]. Wyrażany jest zwykle w procentach lub w postaci ułamka (tzw. frakcji objętości).

Sposób oznaczania

Klasyczny sposób oznaczania wskaźnika hematokrytowego, to metoda mikroskopowa lub makrometoda. Ta druga polega na umieszczeniu krwi w skalibrowanej i heparynizowanej kapilarze. Jeden koniec takiej kapilary uszczelnia się. Wirowanie prowadzi się przy 3000 obrotach na minutę przez ok. 30 minut lub 6000 obrotach na minutę przez 5 minut[3]. Wysokość osiadłego na dnie słupa erytrocytów w stosunku do wysokości całego słupa próbki jest właśnie szukanym wskaźnikiem.

Prawidłowe wskaźniki:

  • kobiety: 35-45%[4]
  • mężczyźni: 40-50%[4]
  • noworodki 45-60%[4]
  • dzieci do 10 r.ż.~ 35%[4]
  • koń: 35%[5]
  • kot 45%[5]
  • krowa: 35%[5]
  • owca: 40%[5]
  • pies: 45%[5]
  • świnia: 40%[5]
  • ptaki: od 26 do 56%[6]

Diagnostyka

Poziom obniżony

Spadek poziomu hematokrytu może świadczyć o przewodnieniu albo niedokrwistości[2]. Występuje również po krwawieniach (składniki morfotyczne są wolniej odtwarzane)[3] oraz w trakcie ciąży[2]. Występuje również u młodych zwierząt po spożyciu siary (białka we krwi powodują zwiększenie objętości osocza)[3].

Poziom podwyższony

Zwiększenie poziomu następuje w nadkrwistości (np. czerwienica prawdziwa, wtórna i rzekoma)[2]. Podwyższony poziom świadczy najczęściej o odwodnieniu izotonicznym[7] lub jest wynikiem nadprodukcji erytrocytów. Może też być wynikiem wzrostu objętości poszczególnych erytrocytów[3].

Inne wskaźniki pomocne przy interpretacji wyniku

  • liczba erytrocytów w litrze krwi
  • całkowita objętość krwi[3]

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wojciech Sawicki: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, s. 201. ISBN 978-83-200-4103-3.
  2. ↑ a b c d Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski: Interna Szczeklika 2017. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2017, s. 1673. ISBN 978-83-7430-517-4.
  3. ↑ a b c d e Tadeusz Krzymowski, Jadwiga Przała: Fizjologia zwierząt : podręcznik dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, wydziałów biologii i hodowli zwierząt akademii rolniczych i uniwersytetów : praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2005, s. 218-219. ISBN 83-09-01792-8.
  4. ↑ a b c d Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2012, s. 219. ISBN 978-83-200-4349-5.
  5. ↑ a b c d e f Tadeusz Krzymowski, Jadwiga Przała: Fizjologia zwierząt : podręcznik dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, wydziałów biologii i hodowli zwierząt akademii rolniczych i uniwersytetów : praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2005, s. 742. ISBN 83-09-01792-8.
  6. ↑ Tadeusz Krzymowski, Jadwiga Przała: Fizjologia zwierząt : podręcznik dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, wydziałów biologii i hodowli zwierząt akademii rolniczych i uniwersytetów : praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2005, s. 701. ISBN 83-09-01792-8.
  7. ↑ Jadwiga Fabijańska-Mitek, Bożena Mariańska, Jerzy Windyga: Badania laboratoryjne w hematologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003. ISBN 83-200-2758-6.

Bibliografia

  • Mała encyklopedia medycyny, PWN, Warszawa 1991, ISBN 83-01-06177-4

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.